Atkins diyeti nedir? Nasıl yapılır?

Atkins Diyeti, 1960'larda kardiyolog Robert C. Atkins tarafından oluşturulmuş popüler bir düşük karbonhidratlı beslenme planıdır. Atkins Diyetinde proteinler ve yağların tüketimine yer verilirken karbonhidratlar sınırlanır. 

Atkins Diyetinin amacı, kilo vermeye yardımcı olmak ve yeme şeklini değiştirmeye sağlamaktır. Atkins diyetinde, düşük karbonhidrat tüketimi vücudun yağları enerji kaynağı olarak kullanmasını sağlar ve bu da vücudun daha fazla yağ yakacağı anlamına gelir. Ancak düşük karbonhidratlı diyetlerin kilo kaybı için bu kadar etkili olmasının başlıca nedeni, daha az karbonhidrat ve daha fazla protein tüketmenin daha az aç hissetmeyi sağlamasıdır. Bu, kişinin gün boyunca daha az kalori almasını sağlar.   

Atkins diyeti toplam karbonhidrat miktarını sınırlamak ile birlikte bir öğünde alınan karbonhidratı da sınırlamayı sağlar. 

Ayrıca bu diyet,  şeker, beyaz un ve diğer rafine karbonhidratları azaltarak kan şekeri, kilo alımı ve kalp hastalığı ile ilgili sorunları önlemeye odaklanır. 

Atkins Diyeti Nasıl Yapılır?

Atkins diyeti karbonhidratı tüketimini kısıtlamayı ve daha fazla protein ve yağ tüketmeyi içerir. Bununla birlikte yüksek miktarda protein içeren bir diyet değildir. Bu diyette porsiyon kontrolüne ve kalori hesabına ihtiyaç duyulmamaktadır. Ancak tüketilen karbonhidrat miktarı takip edilmelidir. Atkins Diyetinin dört aşaması vardır. Kilo verme hedefine göre, diyetin ilk 3 aşamasından uygun olanı ile başlanabilir. 

İndüksiyon: Bu aşamada, neredeyse tüm karbonhidratlardan uzak durulur. Günde çoğunluğu sebzelerden gelen 20 gram net karbonhidrat tüketilir.

Çoğu beslenme klavuzu günlük kalorilerinin yaklaşık yarısını karbonhidratlardan alınması gerektiğini gösterir. Ancak bu diyette kalorilerin  sadece %10'unu karbonhidratlardan alınır. Temel sebzeler olarak adlandırılan kuşkonmaz, brokoli, kereviz, salatalık, yeşil fasulye ve biber, günlük net karbonhidratın 12 ila 15 gramını karşılar. 

Bu aşamada, balık ve kabuklu deniz ürünleri, tavuk, et, yumurta ve peynir gibi her öğünde protein tüketilmelidir. Diyet sırasında yağların kısıtlanmasına ihtiyaç yoktur.   Ancak çoğu meyvenin, şekerli unlu gıdaların, ekmeklerin, makarnaların, tahılların, kuruyemişlerin veya alkolün bırakılması gereklidir. Her gün en az sekiz bardak su içilmelidir. Bu aşamaya kişinin verdiği kiloya bağlı olarak en az iki hafta devam edilmelidir.

Dengeleme: Bu aşamada, en az 12 ila 15 gram net karbonhidrat içeren temel sebzeler yemeye devam edilir. Kilo vermeye devam edildiği sürece daha fazla sebze, çilek, kuruyemiş ve tohum gibi karbonhidrat bakımından zengin besinler diyete yavaş yavaş geri eklenebilir. Bu aşama, kişi hedef kilosuna yaklaşık 4,5 kg kalıncaya kadar devam ettirilir. 

Koruma öncesi: Bu aşamada, tüketilebilecek gıdalara yavaş yavaş meyveler, nişastalı sebzeler ve kepekli tahıllar gibi çeşitli besinler eklenir. Aynı zamanda her hafta diyete yaklaşık 10 gram karbonhidrat eklenebilir. Ancak kilo kaybı durduysa ekleme kesilmelidir. Bu aşamada hedef kiloya ulaşana kadar kalınır.

Hayat boyu koruma: Bu aşama hedef kiloya ulaşıldığı anlamına gelir. Hedef kilonuza ulaşıldıktan sonra hayat boyu bu şekilde yemeye devam edilir. 

Atkins Diyetini Kimler Yapabilir? 

Atkins diyeti, kilo vermek ve daha sağlıklı bir yaşam sürmek isteyen kişiler tarafından uygulanabilir. Bu diyete başlamadan önce bir doktor ile görüşülmesi faydalı olmaktadır. Bunun nedeni diyet planın yanlış gidebilecek çeşitli noktalar içermesidir. 

Atkins Diyetinde Ne Yemelisiniz?

Atkins diyetinde tüketilebilecek besinler şunlardır.

• Etler: Sığır eti, kuzu eti , tavuk, yağlı balıklar (somon, sardalya gibi) ve yumurta

• Düşük karbonhidratlı sebzeler: Ispanak, kuşkonmaz, brokoli vb.

• Tam yağlı süt ve süt ürünleri: Tereyağı , peynir ve krema

• Kuruyemişler ve tohumlar: Badem, ceviz, ay çekirdeği vb.

• Sağlıklı yağlar: Hindistan cevizi yağı, avokado ve sızma zeytinyağı

• İçecekler: Su, yeşil çay, alkol (az miktarda ve şekersiz sek şarap gibi tercih edilebilir), kahve

Atkins Diyetinde Ne Yememelisiniz?

Atkins diyetinde kaçınılması gereken besinler şunlardır.

• Şeker: Gazlı içecekler, meyve suları, pastalar, şekerler, dondurma vb.

• Tahıllar: Buğday, çavdar , arpa, pirinç

• Bitkisel yağlar: Soya fasulyesi yağı, pamuk tohumu yağı, mısır yağı,  kanola yağı

• Trans yağlar

• Diyet ve az yağlı yiyecekler (sıklıkla yüksek şeker içermektedirler)

• Yüksek karbonhidratlı sebzeler (yalnızca indüksiyon dönemi): Havuç , şalgam gibi

• Yüksek karbonhidratlı meyveler (yalnızca indüksiyon dönemi): Muz, elma, portakal, armut, üzüm

• Nişastalar (yalnızca indüksiyon dönemi): Patates, tatlı patates

• Baklagiller (yalnızca indüksiyon dönemi): Mercimek, fasulye, nohut vb.

Bir günlük Atkins Diyeti Listesi Nasıl Olmalıdır?

Bir günlük Atkinks diyeti örneği aşağıda verilmiştir.

Kahvaltı

• Sade kahve

• Sote soğan ve cheddar peynirli omlet

Öğle Yemeği

• Şekersiz bitki çayı

• Tavuklu ve avokado soslu salata

Ara Öğün

• Tam yağlı yoğurt

Akşam Yemeği

• Somon balığı

• Zeytinyağlı ve çeri domatesli roka salatası

• Maden suyu

Atkins Diyetinin Faydaları Nedir?

Atkins diyetinin faydaları aşağıda listelenmiştir.

• Tok tutar: Protein ve yağ tüketmek açlık hissini geciktirir. Atkins diyeti de iştahı kontrol etmeyi sağlar ve bu sayede daha uzun  süre tok hissetmeye yardımcı olur. 

• Daha az kalori almayı sağlar: Tüketilen karbonhidrat miktarını sınırlamak beyaz ekmek, kızarmış yiyecekler ve şeker gibi birçok sağlıksız gıdadan uzak durmayı sağlar. Bu da genel olarak daha az yemek yemeye ve kilo vermeye katkıda bulunur.

• Kan şekerini düzenler: Şeker hastalığı olan kişilerin daha az karbonhidrat tüketmesi kan şekerlerini kontrol altında tutmaya fayda sağlar. 

• Çeşitli hastalıkların riskini azaltır: Atkins Diyeti, beslenme planının diyabet, metabolik sendrom, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı gibi ciddi sağlık durumlarını önleyebileceğini veya iyileştirebileceğini belirtilmektedir.  

Atkins Diyeti ile Kaç Kalori Verilebilir?

Atkins diyeti ile haftada 2 ila 4 kilo verilebilir. Atkins diyeti, karbonhidrat bakımından düşük kaloriye içerdiğinden kilo vermek kolaydır.

Atkins diyet dört aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamaların tümünün belirli bir amacı bulunur. Bu amaçlar için oluşturulan besin tabloları ile kişinin istediği kiloya ulaşması mümkündür. Bu diyet aynı zamanda hızlı kilo verdiren diyetlerden birisi olarak bilinmektedir. Atkins diyetinin ne kadar sürdürüleceği kişinin diyete başlangıç kilosuna bağlıdır. Tüm aşamalar düzenli ve doğru bir şekilde uygulandığında ise kişi  istediği kiloya kolay bir şekilde ulaşabilir. 

Atkins Diyetinin Zararı Var mı?

Atkins diyeti, planın başında karbonhidratı aşırı derecede kesmek aşağıdaki gibi bazı yan etkilere yol açabilir. 

• Baş ağrısı

• Baş dönmesi 

• Yorgunluk

• Kabızlık

Bazı çok düşük karbonhidratlı diyetler karbonhidratları çok fazla sınırladığından vücuda yeterli lif veya besin alınmayabilir. Bu durum ishalve kabızlık gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak lif, kepekli tahıllar ve besinler açısından yüksek karbonhidratlar tüketmek, Atkins Diyeti gibi diyetleri daha sağlıklı hale getirebilir.

Diyetin 1. aşaması için önerilen miktar olan karbonhidratları günde 20 gramın altına düşürüldüğünde ketozis oluşabilir. Ketozis, enerji için glikoza ayrılan yeterince karbonhidrat tüketilmediğinde meydana gelir. Yeterli glikoz  olmadığında, vücut enerji için depolanmış yağları parçalar. Bu da vücudun daha fazla keton üretmesine yol açar. Ketoz, mide bulantısına, baş ağrısına, zihinsel yorgunluğa ve ağız kokusuna neden olabilir.

Ayrıca, Atkins Diyeti herkes tarafından uygulanmamalıdır. Diüretik, insülin veya oral diyabet ilaçları alan kişilerin diyete başlamadan önce doktora danışmaları gerekmektedir. Ayrıca, ciddi böbrek hastalığı olan kişiler bu diyeti uygulamamalıdır. Hamile veya emziren kadınların da diyeti uygulamaması tavsiye edilmektedir. 

Atkins Diyeti ile İlgili Makaleler Nelerdir?

Atkins diyeti ile ilgili makaleler aşağıda listelenmiştir.

• Dirençli Epilepsi Tedavisinde Modifiye Atkins Diyeti Uygulaması: Olgu Sunumu (Burcu Kumru, Alper Dai)

• Yüksek Proteinli Diyet Akımlarının Vücut Ağırlığının Korunması Ve Sağlık Üzerine Kısa Ve Uzun Dönemli Etkileri (Semra Navruz , Nilüfer Acar Tek)

• Epilepside Diyet Tedavisine Güncel Yaklaşımlar( Zeynep Caferoğlu)

• En Çok Bilinen 8 Diyet Listesi! (Le Adri)

• Aralıklı Açlık Diyetleri ve Düşük Karbonhidratlı Diyetlerin Obezite Tedavisindeki Etkisi (Gökçe Sueda Aydoğdu, Gamze Akbulut)

• Dirençli Epilepside Erişkin Uygulamaları ile Birlikte Ketojenik Tıbbi Beslenme Tedavisine Güncel Yaklaşım (Nurdan Şener, Gamze Akbulut)

• Çocukluk çağı epilepsilerinde diyet tedavisi (Burak Tatlı,  Ayşe Nurcan Cebeci,  Barış EKİCİ)

Atkins Diyeti ile İlgili Kitaplar Nelerdir?

Atkins diyeti ile ilgili kitaplar aşağıda listelenmiştir.

• Yeni Atkins Diyeti Yeni Bir Sen (Dr. Eric Westman, Dr. Stephen Phinney, Dr. Jeff Volek)

• Ketojenik Diyet ve Modifiye Atkins Diyeti (Epilepsi ve Diğer Hastalıkların Tedavisinde)-Eric H. Kossoff, Zahava Turner, Sarah Doerrer, Mackenzie C. Cervenka, Bobbie J. Henry RD LDN)

• Dr. Stkins'i̇n di̇yet devri̇mi̇ (Robert C. Atkins)

Atkins Diyetine Benzer Diğer Diyetler Nelerdir?

Atkins diyetine benzer diyetler şunlardır.

• Dukan diyeti

• Hollywood diyeti

• Vejetaryen diyeti

• Glisemik indeks diyeti

• Patates diyeti

• South beach diyeti

• Montignac diyeti

• Çorba diyeti

• Yumurta diyeti

• Volümetrik diyeti

• Karpuz diyeti

• Sirtuin diyeti

• Kabak diyeti