B6 Vitamini Nedir?

Piridoksin olarak da adlandırılan B6 vitamini, birçok gıdada ve takviyede bulunabilen, suda çözünen bir vitamindir. Piridoksal 5' fosfat (PLP), koenzimin aktif formudur ve kandaki B6 miktarının en yaygın ölçüsüdür.  

B6 Vitamini, protein, yağ ve karbonhidrat metabolizması ve kırmızı kan hücrelerinin ve nörotransmitterlerin oluşturulması için gereklidir. Vücut kendi kendine B6 vitamini üretemez, bu nedenle de yiyeceklerden veya takviyelerden alınması gereklidir. B-6 Vitamini, sağlıklı bir beyin ve sinir sistemi ile bağışıklık sistemi için gereklidir.

Diyetleri yoluyla yeterli miktarda B6 vitamini alınabilir, ancak bazı kişilerde B6 vitamini eksikliği görülebilir. B-6 vitamini eksikliğine bazı otoimmün hastalıklar veya ilaçlar da neden olabilir. Bu, vücut dokularına yeterli oksijen  almak için yeterli sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin olmadığı bir duruma  neden olabilir. B6 eksikliği kafa karışıklığına, depresyona ve zayıf bir bağışıklık sistemine sebep olabilir. Bu nedenle de gıdalardan yeterli miktarda B6 vitamini almak önemlidir. 

B6 Vitamini Hangi Yiyeceklerde Bulunur?

Sekiz B vitamininden biri olan B6 vitamini, vücudun genel sağlığı için gereklidir. B6 vitamini gıdalardan ve takviyelerden alınabilir. Aşağıda B6 vitamini içeren yiyecekler listelenmiştir. 

• Kuru baklagiller

• Kırmızı ve beyaz et

• Süt ve ürünleri

• Yumurta

Kuru baklagiller

Mercimek, nohut ve soya fasulyesi, B6 vitamini açısından yüksek kuru baklagillere örnektir. Bununla birlikte barbunya fasulyesi de B6 açısından zengin bir baklagildir. Bu gıdaları  öğünlerinize dahil ederek, günlük B6 vitamini ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılanabilir.  

Kırmızı ve beyaz et

Tavuk, hindi ve sığır eti iyi bir B6 vitamini kaynaklarıdır. 100 gram tavuk göğsü 0.4 mg B6 vitamini içerir ve aynı miktarda hindi 0.6 mg B6 vitamini içerir.  

Süt ve ürünleri

Süt ve süt ürünleri B6 vitamini açısından yüksek besinlerdir. Yaklaşık olarak 100 gram yoğurtta 0,023 miligram B6 vitamini bulunur. 

Yumurta

Yumurta iyi bir A, D, E ve B grubu vitaminleri kaynağıdır. Bir adet yumurtada 0,4 mg B6 vitamini bulunur. Aynı zamanda yumurta sarısı, D vitamini sağlayan yalnızca birkaç besinden biridir. Yumurta, demir ve çinko gibi sağlık açısından önemli mineralleri de içermektedir. 

B6 Vitamini Ne İşe Yarar?

B6 vitamini sinir sistemi, hormonal sistem, bağışıklık sistemi ve kan üretimi gibi vücuttaki birçok işlev için gereklidir. Besinlerden yeterince B6 vitaminin alınmaması veya çeşitli rahatsızlıklarla ilişikli olarak sindirim sisteminde vitamin emiliminin yeterli olmaması gibi nedenler sonucunda vücuttaki piridoksin ihtiyacı karşılanamayabilir. Bu durum  piridoksinin vücuttaki işlevlerini yerine getirememesine yol açarak çeşitli komplikasyonlara sebep olabilir. 

B grubu vitaminleri arasında yer alan B6 vitamini (piridoksin), proteinleri parçalamaya yardımcı olan ve nörotransmitterlerin sentezini destekleyen suda çözünen bir vitamindir. Piridoksin, besinlerin yapısında piridoksal ve piridoksamin olarak adlandırılan iki farklı formlar da bulunabilir. Bunlardan aktif olarak görev yapan piridoksin fosfattır. Piridoksinin aktif formu olan piridoksal fosfata dönüştürülmesi için magnezyum ve riboflavin (B2 vitamini) gibi kofaktörlere ihtiyaç duyulur. Bu nedenle B6 vitamininin tam olarak kullanılabilmesi için bu kofaktörlerin yeterli miktarda vücuda alınması gerekir. 

B6 vitamini hassas bir vitamin türü olduğundan güneş ışığı, yüksek ısı, pişirme veya alkali ortam gibi faktörlere maruz kaldığında kolaylıkla parçalanarak işlevini yitirebilir. Bu nedenlede B6 vitamini ihtiyacını karşılamak için süt ve ürünleri gibi taze gıdalardan, meyve ve sebzelerden yeterli miktarda tüketmek önemlidir.

B6 Vitamini Eksikliği Nelere Sebep Olur?

B6 vitamini eksikliği dengesiz beslenme, düşük kalorili bir diyet uygulama ve B6 vitamini içeriği yüksek olan besinlerin az tüketiminden kaynaklanabilir. Ayrıca sindirim sistemini ve besin öğelerinin emilimini etkileyen herhangi bir rahatsızlığa bağlı olarak da vücuda alınan besinlerden yeterli düzeyde alınamaması da B6 vitamini eksikliğine yol açabilir. B6 vitamini eksikliğinin vücuda etkileri şu şekildedir.

• Kırmızı kan hücrelerinin üretimindeki azalmayla ilişkili olarak kansızlık gelişimi

• Sürekli yorgunluk, halsizlik ve enerji düşüklüğü

• Deride döküntü 

• Çatlak dudaklar, kuruluk ve ağız ve dudak çevresinde döküntüler

• Bağışıklık sisteminin zayıflaması ve sık enfeksiyon hastalıkları

• Ellerde, ayaklarda ve parmaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi

• Bebeklerde huzursuzluk ve sürekli huysuzluk

• Hamilelik döneminde sabahları çok fazla bulantı

• Bilinç bulanıklığı, odaklanma güçlüğü ve unutkanlık gibi bilişsel sorunlar

B6 Vitamini Kimler Kullanamaz?

B6 vitamini cilt sağlığında önemli rol oynar. B6 vitaminini vücuda yüksek miktarda almak, ciltte hassasiyete neden olabilir. Bu da ağrılı cilt lezyonları ve alerjik cilt hasarları gibi çeşitli cilt hastalıklarına yol açabilir. Gıdalardan veya takviyelerden alınan yüksek miktarda B6 vitaminin en bilinen yan etkilerinden biri de gastrointestinal bozukluklardır. B6 vitamini yüksek miktarda almak mide bulantısı, karın ağrısı, iştah kaybı ve mide ekşimesi gibi mide ve bağırsak problemlerine yol açabilir. B6 vitamini fazlalığı ayrıca uyuşukluk ve ağrı, yürümede güçlük, kollarda ve bacaklarda hareket kontrolünde azalma gibi sorunlara neden olabilir. 

B6 vitaminin fazla alınması vücut işlevlerinin ve bağışıklık sisteminin olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Bununla birlikte 50 yaş üstü kişilerde çarpıntı ve baş ağrısı gibi semptomlar görülebilir. Ayrıca düzenli ilaç kullanan kişilerin B6 vitamini takviyelerini kullanmadan önce bir uzmana danışmaları gerekmektedir. 

B6 Vitamini Eksikliğinde Görülen Hastalıklar Nelerdir?

B6 vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar aşağıda verilmiştir. 

• Kronik yorgunluk ve halsizlik

• Kalp ve damar hastalıkları

• Anemi

• Depresyon

• Zayıf bağışıklık sistemi

• Nöropsikiyatrik bozukluklar 

• Şiddetli PMS dönemi

B6 vitamini Günde Ne Kadar Alınmalı?

Aşağıda yaş gruplarına göre alınması gereken B6 vitamini miktarları verilmiştir.   

• 0-6 ay yaş grubundaki yenidoğanlar için günlük alınması gereken B6 vitamini 0.3 mg’dır.

• 1-8 yaş grubundaki çocuklar için günlük alınması gereken B6 vitamini 0.5-0.6 mg’dır.

• 4-16 yaş grubu çocuklar için günlük alınması gereken B6 vitamini 0.6-1.0 mg’dır.

• 14-18 yaş grubundaki erkek ve kadınlar için günlük alınması gereken B6 vitamini 1.2-1.3 mg’dır.

• 19-50 yaş grubundaki erkek ve kadınlarda günlük alınması gereken B6 vitamini 1.3 mg’dır.

• 51 yaş üstü erkekler için günlük alınması gereken B6 vitamini 1.7 mg’dır.

• 51 yaş üstü kadınlar için günlük alınması gereken B6 vitamini 1.5 mg’dır.

• Hamile kadınlar için günlük alınması gereken B6 vitamini 1.9 mg’dır.

• Emziren kadınlar için günlük alınması gereken B6 vitamini 2.0 mg.’dır.

B6 Vitamini Eksikliğini Nasıl Anlarız?

B6 vitaminin başlıca belirtileri aşağıda listelenmiştir.

Deri döküntüleri: B6 vitamini eksikliği, seboreik dermatit olarak adlandırılan deri döküntülerine sebep olabilir. Ciltteki bu döküntüler genellikle yüz, boyun ve göğüs bölgesinde görülür. Ciltteki bu döküntülerin temel nedeni, vücudun cilt sağlığının korunması için gereken ana bileşik olan kolajen üretme yeteneğindeki azalmadır. Bu gibi durumlarda diyete diyete B6 vitamini eklemek, ağrıyı ve kızarıklığı gidermeye  yardımcı olabilir.  

Çatlamış dudaklar: B6 vitamini eksikliği ağız kenarlarında cildin çatlaması ile dudakların kızarması ve şişmesine sebep olabilir. B6 vitamini açısından zengin yiyecekleri öğünlere eklemek, bu semptomların giderilmesine yardımcı olabilir.  

Ruh halinde değişiklik: B6 vitamini eksikliği ruh halini üzerinde olumsuz etkiye sahip olabilir. Bu mikro besin eksiklikleri kaygı, sinirlilik ve depresyona yol açabilir. Bunun nedeni, piridoksinin, kaygıyı azaltan ve zihinsel bozukluklara karşı koruma sağlayan önemli hormonların sentezinde rol oynar.

B6 vitamininin insanların psiko-duygusal durumları üzerindeki  etkisi ile ilgili çeşitli araştırmalar bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar, günlük olarak 50 ila 80 miligram B6 vitamini almanın, sinirlilik ve sürekli  ruh hali değişimleri gibi bazı PMS semptomlarını önemli ölçüde azalttığını gösterilmiştir. 

Aşırı Yorgunluk: B6 vitamini eksikliği aşırı yorgunluğa sebep olabilir. Bunun nedeni, bu vitaminin vücudun oksijeni organlarına ve dokularına taşımak için kullandığı hemoglobin üretiminde yer almasıdır. Anemi, düşük hemoglobin seviyelerinin neden olduğu hücrelerde oksijen eksikliğini ifade eder.  

Uzuvlarda ağrı ve karıncalanma: B6 vitamini düşüklüğü, periferik nöropatiye sebep olabilir. Buna uzuvlarda karıncalanma, şiddetli yanma ve ağrı eşlik eder. Bu, kişinin hareketlerini koordine etme ve yürümeyi zorlaştırma yeteneğini de etkileyebilen sinir hasarının bir sonucudur. B6 eksikiğine bağlı olarak gelişen nöropati,  diyete daha fazla B6 vitamini dahil edilerek giderilebilir.