Bakır Minerali

BAKIRIN VÜCUTTAKİ GÖREVLERİ

• Enerji üretimi, demir metabolizması, nöropeptid aktivasyonu, bağ dokusu sentezi ve nörotransmitter sentezinde yer alan çeşitli enzimler ("kuproenzimler" olarak bilinir) için bir kofaktördür.
• Anjiyogenez gibi birçok fizyolojik süreçte yer alır
• Nörohormon homeostazı 
• Gen ekspresyonunun düzenlenmesi,
• Beyin gelişimi,
• Pigmentasyon
• Bağışıklık sistemi işleyişi.
• Oksidatif hasara karşı savunma,

Önerilen Alımlar

• 19 yaş ve üstü yetişkinler için önerilen miktar, erkekler ve kadınlar için günde 900 mcg'dır. Hamilelik ve emzirme için miktar sırasıyla günde 1000 ve 1300 mcg'dır.
• Tolere Edilebilir Üst Alım Seviyesi(UL), sağlık üzerinde zararlı etkilere neden olması muhtemel olmayan maksimum günlük alım seviyesidir. UL çinko için günde 5000 mcg’dır.

Kaynakları

En zengin diyet bakır kaynakları arasında;

1. Kabuklu deniz ürünleri,
2. Tohumlar ve sert kabuklu yemişler,
3. Organ etleri,
4. Buğday kepeği tahılları,
5. Tam tahıllı ürünler
6. Çikolata bulunur.

Bakırın emilimi, diyetteki bakır miktarından güçlü bir şekilde etkilenir. Biyoyararlanım diyetin bakır içeriği arttıkça azalır.

Diyet takviyeleri

• Bakır, yalnızca bakır içeren diyet takviyelerinde, diğer bileşenlerle birlikte bakır içeren takviyelerde ve birçok multivitamin/multimineral üründe mevcuttur. Bu takviyeler, bakır oksit, bakır sülfat, bakır amino asit şelatları ve bakır glukonat dahil olmak üzere birçok farklı bakır biçimi içerir. 
• Bugüne kadar, bakırın bu ve diğer formlardan biyoyararlanımını karşılaştıran hiçbir çalışma yapılmamıştır.
• Diyet takviyelerindeki bakır miktarı tipik olarak birkaç mikrogram ile 15 mg (bakır için günlük değerin yaklaşık 17 katı) arasında değişir.

Bakır Eksikliği

Bakır eksikliği insanlarda nadirdir. Bakır eksikliğinin etkileri arasında anemi, hipopigmentasyon, hiperkolesterolemi, bağ dokusu bozuklukları, osteoporoz ve diğer kemik kusurları, anormal lipid metabolizması, ataksi ve artan enfeksiyon riski yer alır.  

Bakır Yetersizliği Riski Altındaki Gruplar

1. Çölyak Hastalığı Olan
   Çölyak hastalığı olan kişilerde bakır eksikliği riski artar ve glutensiz bir diyet yerken bakır düzeylerinin yeterli bakır takviyesi ile bir ay içinde normale dönebilir.
2. Menkes Hastalığı olan kişiler
   Menkes hastalığı, bakır  taşıyan bir ATPaz'ı  kodlayan  ATP7A  mutasyonlarının neden olduğu, X'e bağlı, resesif bir bakır homeostaz bozukluğudur. Bu bireylerde, diyet bakırının bağırsak emilimi keskin bir şekilde düşer ve düşük serum bakır ve CP seviyeleri dahil olmak üzere bakır eksikliği belirtilerine yol açar. Menkes hastalığının tipik belirtileri, gelişme geriliği, bozulmuş bilişsel gelişim, aort anevrizmaları, nöbetler ve alışılmadık şekilde kıvrık saçlardır. Menkes hastalığı olan çoğu kişi tedavi edilmezse 3 yaşına kadar ölür, ancak doğumdan sonraki ilk birkaç hafta içinde başlayan deri altı bakır enjeksiyonları ölüm riskini azaltabilir ve gelişimi iyileştirebilir.
3. Yüksek Dozda Çinko Takviyesi Alan Kişiler
   Diyetle yüksek miktarda çinko alımı bakır emilimini engelleyebilir ve aşırı çinko takviyesi kullanımı bakır eksikliğine yol açabilir. Takviyelerden düzenli olarak yüksek dozda çinko tüketen veya aşırı miktarda çinko içeren protez kremleri kullanan kişilerde çinko bakır emilimini engelleyebileceğinden bakır eksikliği gelişebilir.

Aşırı Bakırdan Kaynaklanan Sağlık Riskleri

Yüksek düzeyde bakıra kronik olarak maruz kalma, karaciğer hasarına ve gastrointestinal semptomlara (örneğin, karın ağrısı, kramplar, mide bulantısı, ishal ve kusma) neden olabilir. Kalıtsal bakır homeostaz bozukluğu olmayan sağlıklı bireylerde bakır toksisitesi nadirdir.

Nadir, otozomal resesif geçişli bir hastalık olan Wilson hastalığı olan kişilerde bakır toksisitesi riski yüksektir.  ATP7B'deki  bir mutasyonun neden olduğu Wilson hastalığı, kusurlu bakır klirensinin bir sonucu olarak anormal derecede yüksek doku bakır seviyelerine yol açar. Bu hastalığı olan kişilerde sirozla sonuçlanabilecek nörolojik ve karaciğer hasarı gelişebilir. Hastalarda ayrıca akut hepatit, hemolitik kriz ve karaciğer yetmezliği gelişebilir. Ömür boyu bakır şelasyon tedavisi veya yüksek doz çinko bu hastalarda kalıcı organ hasarını önleyebilir.

İlaçlarla Etkileşimler

Bakırın ilaçlarla klinik olarak ilgili herhangi bir etkileşimi olduğu bilinmemektedir.