Boğaz ağrısının kurtarıcısı: Zencefil çayı nedir?

Zencefil çayı, zencefil kökünden elde edilen bir bitki çayıdır. Zencefil, Zingiberaceae familyasına ait çiçekli bir bitkidir. Zencefil bitkisi, sarı ve kırmızı renkli çiçekler ile ince ve uzun yapraklara sahiptir. Bitkinin yumruları ilaç ve baharat yapımında kullanılabilmektedir. Zencefil, Çin, Endonezya, Japonya, Vietnam, Hindistan gibi tropik veya yarı tropik iklimlerde yetişmektedir. Zencefil kökü, bir dizi güçlü tıbbi bileşiğe sahiptir. Etken madde açısından daha zengin olan taze zencefil % 80 su, % 2 protein, % 1 yağ, % 12 nişasta, kalsiyum, fosfor, demir, B ve C vitaminlerini içermektedir.

Zencefilin en yaygın kullanım alanlarından biri de çaydır. Zencefil çayı, kuru, taze veya toz halde bulunan zencefilden elde edilebilir. Zencefil çayı, kendine özgü bir lezzete sahiptir. Genellikle narenciye ve diğer meyvelerle karıştırılarak tüketilmektedir. 

Zencefil Çayının Faydaları Nelerdir?

Zencefil çayının vücuda sağladığı faydalar aşağıda listelenmiştir.

• Bulantı ve kusmayı önlemeye yardımcı olur. 

Yapılan araştırmalar zencefil çayının, hamilelik ve taşıt tutması ile ortaya çıkan bulantı ve kusmayı azaltmaya yardımcı olduğunu göstermektedir.

• Ağrı kesici özelliği bulunur. 

Zencefil uzun yıllar iltihabın tedavisinde kullanılmıştır. Ayrıca diz osteoartritinden kaynaklanan ağrıyı azaltmaya yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır. Zencefil çayı buna ek olarak, baş ağrılarını, adet kramplarını, ağrılı kasları ve çeşitli ağrı türlerini hafifletmede etkili olabilmektedir.

• Soğuk algınlığı ve boğaz ağrısını yatıştırmada etkilidir.

Zencefil çayı soğuk algınlığı, boğaz ağrısı ve tıkanıklığı hafifletmeye yardımcı olur. Yapılan araştırmada zencefilin, streptokok farenjitine veya boğaz ağrısına yol olan bakterilere karşı etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca taze zencefilin solunum sinsityal virüsüne karşı faydalı olduğu bulunmuştur.

• Yüksek tansiyon riskini azaltmaya yardımcı olur. 

Bir çalışmada, düzenli olarak tüketilen zencefil çayının, daha düşük yüksek tansiyon ve koroner kalp hastalığı riski ile bağlantılı olduğu ortaya çıkmıştır.

• Bağışıklığı destekler.

Zencefil, bağışıklık güçlendirici etkileri sayesinde dünyanın birçok yerinde uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bazı araştırmalar, zencefilin soğuk algınlığı ve grip semptomlarını azaltmaya yardımcı olurken aynı zamanda da bağışıklık fonksiyonunu güçlendirdiğini göstermektedir.

• Ağız sağlığı için faydalıdır.

Zencefil, antibakteriyel özelliği sayesinde ağız sağlığını destekler. İçerdiği gingerol olarak adlandırılan aktif bileşikler, oral bakterilerin gelişimini engeller. Bu bakteriler, ciddi bir diş eti enfeksiyonu olan periodontal hastalığa neden olabilen bakterilerle aynıdır.

• Zencefil, kas ağrılarının iyileşmesinde etkilidir.

Yapılan bazı araştırmalarda, zencefil çayı tüketen kişiler, egzersiz sonrası oluşan kas ağrılarını, tüketmeyenlere göre daha az hissettiği ortaya çıkmıştır. 

• Artrit belirtilerini hafifletir.

Zencefil bir anti-inflamatuardır. Bu özelliği ile şişliği azaltır ve hem romatoid artrit hem de osteoartrit semptomlarının tedavisinde etkili olmaktadır.

• Kilo vermeye yardımcı olur. 

Zencefil çayı, yağ depolanmasına katkıda bulunan metabolik bir süreç olan lipogenezi azaltır, bağırsaktaki yağ emilimini önler ve iştah ı düzenlemeye yardımcı olur. 

• Kolesterolü Düşürür.

Düzenli bir şekilde tüketilen zencefil çayı, LDL ( kötü) kolesterol seviyelerinin azalmasına yardımcı olabilir. Yapılan bir çalışmada, 3 ay süresince günde 5 gram zencefil tüketmenin, bireylerin LDL kolesterolünü önemli miktarda düşürdüğü gözlemlenmiştir.

Zencefil Çayının Zararları Nelerdir?

Zencefil çayı tüketmek bazı yan etkilere yol açabilmektedir. Bu yan etkilerden bazıları aşağıda listelenmiştir.

• Zencefil kanama riskini artırabilmektedir. Bu nedenle de kanama bozukluğu bulunan kişiler tarafından dikkatli bir şekilde tüketilmelidir.
• Zencefil çayının kan basıncını düşürme ve kan inceltici etkisi nedeniyle, tansiyon ve kan basıncı ilaçları kullanan kişilerin, tüketmeden önce mutlaka doktora danışmanları önerilir. 
• Aşırı zencefil tüketimi gaz, şişkinlik, mide ekşimesi ve mide bulantısı gibi yan etkilere yol açabilir. 
• Zencefil çayı, bazı ilaçlarla etkileşime girebilmektedir. Bu nedenle de düzenli olarak ilaç kullanan kişiler, zencefil çayı tüketmeden önce bir uzmana danışılmalıdır.

Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?

Aşağıda farklı zencefil çayı tarifleri listelenmiştir.

• Kök Zencefil Çayı 
• Taze Zencefil Çayı  
• Toz Zencefil Çayı 

Kök Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?

Kök zencefil çayı için gereken malzemeler

• 1-2 çay kaşığı kuru zencefil 
• 400 ml su
• Bir dilim limon
• Bal

Yapılışı

1. Kök zencefil çayı hazırlamak için ilk olarak su kaynatılır. 
2. Kaynayan su yaklaşık 2 dakika soğumaya bırakılır. 
3. Kuru zencefil bir demliğe alınır.
4. Üzerine sıcak su ilave edilir ve 8-10 dakika demlenmeye bırakılır.
5. Demlenen zencefil çayı bir fincana alınır.
6. Üzerine bal ve limon eklenerek tüketilir.

Taze Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?

Taze zencefil çayı için gereken malzemeler 

• 2 veya 3 dilim taze zencefil
• 200 ml su
• Bal (isteğe bağlı)
• 1 dilim limon
• 1 adet çubuk tarçın

Yapılışı

1. Taze zencefil çayı hazırlamak için ilk olarak su kaynatılır. Kaynayan suyun istenilen sıcaklığa ulaşması için yaklaşık 2 dakika bekletilir. 
2. Taze zencefil kökleri yıkanır ve ovalanır. Ardından soyulur ve ince bir şekilde dilimlenir.
3. Dilimlenen taze zencefil kökleri ve çubuk tarçın bir demliğe alınır. Üzerine sıcak su ilave edilir. 
4. Hazırlanan karışım 8-10 dakika demlenmeye bırakılır.
5. Demlenen zencefil çayı bir fincana alınır. 
6. Üzerine isteğe bağlı olarak bal ve limon eklenebilir. 

Toz Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?

Toz zencefil çayı için gereken malzemeler

• 1 çay kaşığı toz zencefil
• 200 ml su
• 1/2 çay kaşığı öğütülmüş tarçın
• 1 dilim limon
• Bal

Yapılışı

1. Toz zencefil çayı için ilk olarak küçük bir tencereye 200 ml su alınır ve kaynatılır.
2. Su kaynadığında altı kapatılır ve yaklaşık 2 dakika bekletilir. 
3. Sıcak suya 2 tepeleme çay kaşığı zencefil tozu ve yarım çay kaşığı tarçın ekleyip karıştırılır.
4. Karışım 5 dakika demlenmeye bırakılır ve ardından bir fincana alınır.
5. Üzerine limon ve 2 yemek kaşığı bal ilave edilir. 

Zencefil Çayı Yapmanın Püf Noktası Nedir?

Zencefil keskin bir aromaya sahiptir. Bu nedenle de daha az aromaya sahip zencefil çayı için 5-10 dakikanın üzerinde bekletilmemesi önerilir. 

Zencefil çayını lezzetlendirmek için, içerisine bal, tarçın, limon veya elma kabuğu gibi çeşitli tatlandırıcılar eklenebilir. 

Zencefil çayını demlerken arıtılmış su kullanılması önerilir. Böylece daha lezzetli bir çay elde edilir. 

Taze zencefil kullanılmadan önce iyice temizlenmelidir. 

Demlenen zencefil çayı buzdolabına alınarak soğuk bir şekilde de tüketilebilir. 

Zencefil Çayı Nerelerden Alınabilir?

Zencefil çayı aktarlardan, marketlerden ve internet sitelerinden satın alınabilir. 100 gram zencefil çayının fiyatı 15 tl ile 80 tl arasında değişmektedir. 

Zencefil Çayı Sağlıklı Mıdır?

Zencefile ekşi tadını veren kimyasal gingeroldür. Bilim adamları tarafından, zencefil kökünde bulunan gingerol ve benzeri kimyasalların, bazı sağlık yararları olduğu keşfedilmiştir. Zencefil, geleneksel tıpta özellikle sindirim sorunlarının tedavisinde uzun yıllar kullanılmıştır. Zencefil çayının kanser kemoterapisinin neden olduğu bulantı ve kusma  üzerindeki olumlu etkisini üzerine yapılan bir çalışmada, zencefilin bulantı önleyici ilaçlarla birlikte kullanıldığında faydalı etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Zencefil ayrıca anti-inflamatuar, antimikrobiyal ve antioksidan özelliklere sahiptir. Bu özelliği ile baş ağrısı, soğuk algınlığı ve iltihabın neden olduğu ağrıların azaltılmasında etkili rol oynamaktadır. 

Zencefil Çayı Kaç Kaloridir?

Zencefil çayı da diğer bitki çayları gibi düşük kaloriye sahiptir.  Bir fincan (orta) zencefil çayında 4.8 kaloridir. Bununla birlikte, B, C, demir, potasyum, fosfor ve magnezyum gibi birçok vitamin ve mineral açısından zengindir. 

Zencefil Çayı Sakinleştirir Mi?

Zencefilin kokusu bir çeşit aromaterapi işlevine sahiptir ve bu sebeple de sakinleştirici özellik göstermektedir. Bir fincan zencefil çayı tüketmek, ruh halini iyileştirebilir ve ayrıca sakinlik hissi verir.

Zencefil Çayı Uyku Getirir mi?

Zencefil çayının uykuya herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Zencefil çayı ayrıca kafein içermemektedir. Bu özelliği ile günün her saatinde tüketilebilir. 

Hamilelikte Zencefil Çayı İçebilir mi?

Yapılan araştırmalarda, zencefil çayı tüketmenin bazı hamile kadınlarda bulantı ve kusmayı azaltabileceği bulunmuştur. Ancak bazı uzmanlar yüksek dozlarda alındığında düşük yapma riskini artırabileceğine düşünmektedir. Bu nedenle de hamile kadınlar tarafından yeterli miktarda tüketilmeli ve tüketilmeden önce mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. 

Emziren Anneler Zencefil Çayı İçebilir mi?

Emzirme anneler için ölçülü miktarda tüketilen zencefil çayı genellikle güvenli kabul edilir. Özellikle de taze formda ve küçük porsiyonlarda tüketildiğinde bebeğin sağlığında da herhangi bir yan etki görülmemektedir. 

Çocuklar Zencefil Çayı İçebilir mi?

Zencefil çayının çocuklar üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır. Ancak tüketilen miktarın ölçülü olması gerekmektedir. Zencefil çayı, çocuklarda soğuk algınlığı, öksürük, boğaz ağrısı, ve mide rahatsızlığını hafifletmek için faydalıdır. 

Regl Döneminde Zencefil Çayı İyi Gelir mi?

Zencefil, menstrüel krampları tedavi etmek için kullanılan doğal bir yöntemdir. Zencefilde bulunan bir enzim olan zingibain, vücudu iltihaplanmaya karşı korur. Zingibain, proinflamatuar kimyasallar olan prostaglandinlerin sentezini önleyerek çalışır. Bu, rahim kasılmasına neden olan ile aynı kimyasaldır. Daha yüksek prostaglandin seviyeleri, zayıflatıcı olabilen daha yoğun kasılmalara neden olmaktadır. 

Zencefil Çayı Zayıflatır mı?

Zencefilde gingerol ve shogaol kimyasalları bulunur. Zencefil tüketildiğinde, bu maddeler vücutta birçok biyolojik aktiviteleri uyarır. Aynı zamanda yiyeceklerin daha hızlı sindirilmesine ve vücuttan daha kolay atılmasına yardımcı olur. Bunlara ek olarak gingerolleri kan şekeri düzeylerini kontrol altına almaya yardımcı olur. Kan şekeri seviyelerinin stabilize edilmesi kilo verme üzerinde önemli etkiye sahiptir.  

Araştırmalara göre obezite, oksidatif strese ve iltihaplanmaya neden olabilir. Vücuttaki serbest radikallerin zarar görmesi oksidatif strese neden olur.

Zencefilin antioksidan yetenekleri, serbest radikallerin kontrolüne yardımcı olurken, anti-inflamatuar özellikleri iltihabın azaltılmasına yardımcı olur.

Zencefilin bu özellikleri doğrudan kilo kaybına neden olmasa da, kilo verme döneminde kardiyovasküler hasarı ve diğer yan etkileri önlemeye yardımcı olur. 

Zencefil Çayı Tansiyonu Çıkartır mı?

Bir rapora göre zencefil çayı kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Düzenli olarak zencefil çayı tüketen bireylerde hipertansiyon riskinin azaldığı tespit edilmiştir. 2017 yılında yapılan bir araştırmada zencefil tüketiminin yüksek tansiyon riskini azalttığı ortaya çıkmıştır.

Zencefil Çayı Grip'e İyi Gelir mi?

Zencefil çayı, grip ve soğuk algınlığı semptomlarını hafifletmeye yardımcı olan bazı bileşenler içerir. Gingerol ve shogaol, zencefilde soğuk algınlığı ve gribe yardımcı olan başlıca kimyasallardır. Bu kimyasallar hem demlenmiş çayda hem de bitkinin uçucu yağların da bulunmaktadır. Zencefil çayı boğaz ağrısı ve göğüs tıkanıklığına neden olan iltihabı azaltmaya yardımcı olur. 

Soğuk algınlığı için zencefil çayı tarifi 

Gereken malzemeler

• 3-4 dilim taze zencefil
• 1 tatlı kaşığı bal
• 2 dilim limon 
• 400 ml su

Yapılışı

Su bir çaydanlığa alınarak kaynatılır. 

Üzerine yıkanmış ve ince bir şekilde doğranmış taze zencefil dilimleri eklenir. 

Karışım 5 ila 10 dakika arasında demlenmeye bırakılır. 

Demleme süresine bağlı olarak, çayın lezzeti değişebilir.

Ne kadar uzun süre demlenirse zencefil çayının lezzeti o kadar güçlü olur.

Ardından, zencefil çayı bardağa alınır. 

Üzerine bir tatlı kaşığı bal ve limon dilimleri eklenir. 

Çeşitli araştırmalara göre zencefil aynı zamanda antibakteriyel olan bal ile birleştirildiğinde daha yüksek antimikrobiyal etkiye sahip olmaktadır. Limonlu zencefil çayının faydalarının başında bağışıklığı güçlendirme potansiyeli yer alır. Bunun nedeni ise zencefilin önemli miktarda antioksidan içermesidir. Aynı zamanda limon , yaraları iyileştirmeye ve kemiklerin ve dişlerin gücünü korumaya yardımcı olan C vitamini bakımından yüksektir. Ayrıca, iltihabı ve artritik semptomları azaltmaya yardımcı olan antioksidanlar içerir. Antioksidanlar vücuttaki serbest radikalleri azaltma yeteneğine sahiptir.