Bulimia nervoza nedir?

Bulimia olarak da adlandırılan bulimia nervoza, yaşamı tehdit edebilen ciddi bir yeme bozukluğudur. Bulimia hastalığına sahip kişiler gizlice tıkınırcasına aşırı miktarda yerler ve yeme ile ilgili kontrolsüzlük yaşarlar. Ardından   aldıkları fazla kalorilerden kurtulmak için sağlıksız yöntemler uygularlar. 

Bulimia hastaları, kalorilerden kurtulmak ve kilo almamak için farklı yollar kullanabilirler. Örneğin, aşırı yemenin ardından kendilerini kusturmaya çalışabilirler veya müshilleri, kilo verme takviyelerini, idrar söktürücüleri veya lavmanları kötüye kullanmaya zorlayabilirler. Ayrıca oruç tutmak, sıkı bir diyet uygulamak veya aşırı egzersiz gibi başka yollarla da kalorilerden kurtulabilir ve kilo alımının önüne geçebilirler. 

Bulimialı bireyler kiloları ve vücutlarının nasıl göründüğü konusunda endişeli olabilirler. Kusurları olduğunu düşündüklerinde ise kendilerini sert bir şekilde yargılayabilmektedirler. 

Bulimia Nervozayı atlatmak zor olabilmektedir. Bunun nedeni hastalığın yalnızca yemekle ilgili değil, aynı zamanda kişinin kendi hakkında ne hissettiği ile ilgilidir. Ancak etkili bir tedavi, kişinin kendini daha iyi hissetmesine, daha sağlıklı olmak için yeme alışkanlıklarını değiştirmesine ve ciddi sorunlarını çözmesine yardımcı olabilir.

Bulimia Nervoza Özellikleri Nelerdir?

Bulimia Nervoza hastalığının özellikleri şu şekildedir.

• Bulimia bir yeme bozukluğudur. Kontrolsüz aşırı yeme nöbetleri ile ilişkilidir. Bu durumu kendi kendine kusturma, müshillerin yanlış kullanımı ve başka yollarla kalorilerden kurtulmaktır. 

• Bulimia genellikle kadınları etkiler ve ergenlik yıllarında başlar. Ancak erkekleri de etkileyebilmektedir. Bu durum da kişinin vücut ağırlığına ve şekline göre değerlendirilen toplum ve kültürel idealler rol oynamaktadır.  

• Bulimiası olan kişiler bu durumu bir sır olarak saklar ve kimseye söylemezler.

• Çoğu zaman, hem bireysel terapi hem de tüm aile ile terapi, bulimiayı tedavi etmek için kullanılır. 

• Tedavide amaç, insanların davranışını değiştirmek ve herhangi bir beslenme eksikliğini kapatmaktır.  

• Komplikasyonlar arasında kalp ve böbrek problemleri, iltihaplı yemek borusu, diş problemleri ve diğerleri bulunur. 

Bulimia Nervoza Nedenleri Nelerdir? 

Bulimianın nedeni kesin olarak bilinmemektedir.  Yeme bozukluklarının gelişiminde, genetik, biyoloji, duygusal sağlık ve toplumsal beklentiler gibi konular da dahil olmak çeşitli faktörler rol oynayabiliyor. 

Bulimianın görülme olasılığı kadınlarda daha yüksektir. Ayrıca genellikle ergenliğin sonunda ya da yetişkinliğe geçiş döneminde ilk defa ortaya çıkmaya başlamaktadır. 

Bulimia riskinde rol oynayan bazı faktörler vardır. Bunlardan biri de genetik faktörlerdir. Yeme bozukluğuna sahip birinci derece akrabası bulunan kişilerde yeme bozukluğu görülme olasılığı daha fazla olabilir. Aynı zamanda küçük yaşlarda veya gençken fazla kilolu olmak da Bulimia riski artırabilir.

Bulimia Nervoza hastalığına neden olan bir diğer faktör ise psikolojik ve duygusal sorunlardır. Depresyon madde kullanım veya anksiyete bozuklukları gibi psikolojik ve duygusal problemler yeme bozuklukları ile yakından ilişkilidir. Bulimia olan insanlar kendileri hakkında olumsuz hissedebilirler. Bununla birlikte  travmatik olaylar ve aile, iş ve okul gibi çevresel faktörlerden kaynaklanan stres de yeme bozukluklarının gelişmesine katkıda bulunan faktörlerdendir.  

Diyet yapmak da Bulimia Nervoza geliştirme riskini artıran faktörlerdendir.  Aşırı yeme atakları arasında, bulimialı birçok kişi kalorilerini ciddi şekilde azaltır, bu da onların aşırı yemek istemesine ve daha sonra kusmasına neden olabilir. Yeme bozukluğu aynı zamanda stres, zayıf vücut imajı, can sıkıntısı, besin gibi tetikleyicileri içerebilir. 

Bulimia Nervoza Belirtileri Nelerdir?

Bulimia nervoza hastalığının belirti ve semptomları fiziksel, davranışsal ve duygusal olabilmektedir. Aşağıda verilen fiziksel ve davranışsal belirtiler, sıklıkla aile üyeleri ve kişinin yakın arkadaşları tarafından fark edilebilmektedir. 

• Kişinin öncelikli işleri bulunmasına rağmen egzersiz yapmayı önde tutması

• Sürekli şişmanlıktan endişe duymak veya şikayet etmek

• Aşırı beslenme ataklarından sonra oruç tutmak ve çok ağır diyet uygulamak 

• Bir öğünde kişinin normalde kaçınacağı yemeklerden çok aşırı miktarlarda tüketmesi

• Kendi vücudu hakkında aşırı derecede negatif düşünceye sahip olmak

• Sürekli kilo alıp vermek

• Tuvalette uzun süre kalmak

• Dişlerde ve diş etlerinde hasar görülmesi

• Ellerde ve ayaklarda sürekli şişme

• Ellerde veya parmak eklemlerinde geçmeyen yara izleri veya nasır görünümü

• Herkesin önünde yemek yemekten kaçınmak

• Konsantrasyon güçlüğü ve kötü uyku

• Hormonal bezlerin büyümesinin bir nedeni olarak yüzde ve yanaklarda şişme 

• Yemeğin hemen ardından veya yemek sırasında tuvalete gitmek 

• Yorgun hissetmek ve gözlerde kızarıklık

• İştahı bastırmanın bir yolu olarak detoks çayları tüketmek

Bulimia Nervoza Nasıl Tedavi Edilir?

Bulimia Nervoza tedavi seçenekleri psikoterapi, beslenme danışmanlığı, aile terapisi ve ilaç kullanımının bir kombinasyonundan meydana gelir. Bulimia Nervoza tedavisinin ilk adımı psikoterapi ile başlar. Burada amaç, hastanın gıdalara karşı sağlıklı ve rasyonel tutumlarını yeniden geliştirmesini sağlamaktır. Kognitif Terapi ve Davranışsal Terapi psikoterapinin yoğunlaştığı alanlardır. 

Bilişsel terapi ile hastanın düşünme biçimi değiştirilmeye çalışılır. Davranışçı terapi ile ise hastanın davranışı değiştirilmeye çalışılır. Tüm terapilerin amacı, bireylerin vücut ağırlıkları ve beslenme ihtiyaçları hakkında daha gerçekçi bir tutuma sahip olmalarının yanı sıra stresli ve zor durumlarla  nasıl başa çıkacaklarını öğrenmelerine yardımcı olmaktır.

Beslenme danışmanlığı aşamasında, bir yeme bozukluğu uzmanı bir diyetisyen ile beraber çalışır. Bu şekilde kişi tıkanırcasına yemek yeme ve ardından bunları atma döngüsünü kırabilir. Hastaya günlük alması gereken kalori miktarı ve günlük iyi beslenme alışkanlıkları kazandırılmaya çalışılır. 

Hastanın ailesinin ve yakın çevresinin  iyileşmesinde ve daha iyi hissetmesinde rolü önemlidir. Bu nedenle Bulimia Nevroza'lı kişinin etrafındaki kişilere hastalık hakkında bilgi verilir, Bulimia Nervozanın zararları anlatılır ve Bulimia Nevroza'lı kişiden sık görülen semptomlara dikkat etmesi istenir. Aile terapisinin Bulimia hastalığındaki etkisi kanıtlanmıştır. 

Bulimia Nervoza İçin Hangi Doktora Gidilir?

Bulimia Nervoza rahatsızlığı için psikiyatri kliniklerine başvurmaları gerekmektedir.  

Bulimia Nervoza Tanı Kriterleri Nedir?

Bulimia nervozanın bazı uyarı işaretlerine sahip olabilmektedir, ancak herkes bu kriterlerin tamamını karşılamayabilir. Amerikan Psikiyatri Birliği (APA), bulimia tanısı koymak için karşılanması gereken bir dizi kriter vardır. 

• Tekrarlayan tıkınırcasına yeme atakları.Gerçek bir tıkanıklık, aşağıdaki şeylerin her ikisinin de gerçekleştiği zamandır:

• İki saat gibi kısa çoğu insanın aynı sürede yiyebileceğinden daha fazla miktarda yemek.  

• Bu epizot sırasında yeme konusunda kontrolden çıkmış hissetmek (Örneğin yemek yemeyi durduramayacağı ya da ne yediğini veya ne yediği miktarı kontrol edememe duygusu).

• Aşırı kiloları telafi etmek ve kilo artışını önlemek için telafi edici davranışlar sergilemek.

• Hem tıkınırcasına yemek hem de bunu telafi etme davranışı en az üç ay boyunca haftada en az bir kez gerçekleşir. 

• Vücut şekli ve kilonun benlik saygısı üzerinde büyük etkisi vardır.

Bulimia Nervoza Tipleri Nelerdir?

Bulimia Nervoza 2 türde bulunmaktadır. 

• Çıkartma olan tip: Aşırı yeme epizodu kendi kendine kusma veya müshil veya diüretiklerin yanlış kullanımı takip ettiğinde. Bu, bulimia'nın en yaygın şeklidir.

• Çıkartma olmayan tip: Tıkınırcasına yeme epizodu aşırı egzersiz veya oruç takip ettiğinde.

Bulimia Nervoza Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?  

Bulimia nervoza, kısaca bulimia olarak adlandırılan bir yeme bozukluğudur.  Genellikle aşırı yeme ve ardından yediklerini çıkarma ile karakterize bir durumdur. 

• Yediklerini çıkarma şekli zorla kusma, aşırı egzersiz veya müshil veya idrar söktürücü olarak gerçekleşebilmektedir.

• Bulimiası olan bireyler tıka basa yeme ve ardından yediklerini çıkarma şeklinde kısır bir döngüye girerler.

• Bulimia nervoza, çıkarma davranışları, aşırı egzersiz,  oruç tutma veya aşırı diyet yapma gibi kiloyu koruma konusunda katı yöntemlere başvurmayı içermektedir. 

• Sıklıkla gerçekçi olmayan bir vücut imajına sahiptir. Bu kişiler, vücutlarını objektif olarak dışarıdan göründüğü şekliyle algılayamamaktadırlar. 

• Kiloları konusunda takıntıları vardır ve kendileri ile ilgili yoğun eleştiride bulunurlar.  

• Genelde normal kilolu veya aşırı kilolu bireylerdir. Aşırı kilo seviyesi obezite düzeyine nadiren varmaktadır. Bu nedenle teşhisi de bir o kadar zordur.

• Araştırmalar, kadınların yaklaşık yüzde 1.5’inin ve erkeklerin yüzde 5’inin yaşamlarının bir noktasında bulimia yaşama ihtimali olduğunu göstermektedir. Bu hastalık en çok kadınlarda görülür ve özellikle ergenlik çağında ve erken yetişkinlik yıllarında yaygındır. Üniversite çağındaki kadınların yaklaşık %20’si bulimia belirtilerine sahiptir.

• Sanatçılar da yeme bozuklukları için büyük risk altındadır.  

Bulimia Nervoza ve Anoreksiya Nervoza Arasındaki Fark Nedir?

Anoreksiya nervoza kilo almaktan korkma ve zayıf olmak için çeşitli yöntemlere başvurma, yemek yememe gibi semptomlarla ortaya çıkar. Bulimia nervoza ise atak sırasında yeme işlemini çok hızlı yapma, aşırı yeme, kilo almamak için yediklerini kusma ya da çeşitli şekillerde yediklerini çıkarma gibi davranışlarla ortaya çıkar. 

Anoreksiya veya bulimia hastaları, nasıl göründüklerine ve kiloları hakkında takıntılı olabilirler. Kendi vücutlarını şekilsiz olarak görebilirler. Bu hastalıkların her ikisi de kişinin sağlıksız yollarla kilo vermeye çalışmasına yol açar. 

Anoreksiyası olan bazı insanlar aşırı egzersiz yapar. Yetersiz beslenen bir kişi aşırı egzersiz yaptığında bu ciddi olabilecek çeşitli sorunlara neden olabilir. Anoreksiyası olan bir kişi, kalorilerden kurtulmak için kusabilir veya müshil kullanabilir. 

Biliminin ana belirtisi ise tıkınırcasına yemek yemektir. Bunu ise temizleme atakları izler. Çok fazla yemek yemek ve ardından kusmak, müshil kullanmak veya kalorilerden kurtulmak için lavman kullanabilir.  

Her iki rahatsızlığa sahip bir kişi mükemmeliyetçi olabilir ve diğer insanları tatmin etmek onun için önemli olabilir. Yapılan araştırmalar, bu bozuklukları olan kişilerin farklı düşünme biçimlerine sahip olduğunu göstermektedir.

Bazı anoreksi belirtileri şunlardır:

• Sık sık kilo veya yiyecek hakkında konuşmak

• Yemek yememek veya çok az yemek yememek

• Vücudunu gizlemek için bol giysiler tercih etmek

• Sevdiklerinden soyutlanmak

• Depresyon

• İntihar düşünceleri

• İnce, kırılgan veya kuru saçlar

• Baş dönmesi veya zayıf hissetmek

• Başkalarının önünde yemek yemek istememek

• Eklemlerde şişlik

• Vücudun her yerinde ince tüylerin büyümesi

• Kabızlık

• Şişkinlik

• Durmuş veya düzensiz adet döngüleri

Bulimianın bazı yaygın belirtileri şunlardır:

• Yanaklarda veya çenede şişme

• Gözlerdeki kırık kan damarları (bu, kan çanağı görünümü verir)

• Asit reflü

• Genellikle yemeğin hemen ardından tuvalete gitmek

• Aşırı egzersiz yapmak

• Zayıf vücut imajı

• Bir zamanlar zevk alınan aktivitelere karşı ilginin azalması

• Kabızlık

• Şiddetli dehidrasyon

• Vücut ağırlığı hakkında aşırı endişe duyma veya takıntı