Civan perçemi nedir? Adet söktürür mü?
Civan perçemi otunun faydaları, kullanım önerileri ve olası yan etkileri için okumaya devam edin.
Papatya ailesi (Asteraceae) üyesi olan civan perçemi, dünya genelinde çeşitli kültürlerde uzun bir kullanım geçmişine sahiptir. Bu kültürlerin birçoğu, civan perçemini yaraların iyileştirilmesi, iltihaplanmanın giderilmesi, gastrointestinal rahatsızlıklar ve adet sorunlarının tedavisi gibi alanlarda kullanma konusunda ortak noktalara sahiptir. "Civan perçemi" adı, bazen Achillea cinsinin diğer türlerini de kapsayan bir bitki grubunu ifade edebilir, bu nedenle tam bilimsel adların kullanılması önemlidir. Cins adı (Achillea), Yunan mitolojisinden gelir: Aşil, civan perçemini yaralarını iyileştirmek için kullanmıştır. Civan perçemi, çay olarak içilebildiği gibi, harici olarak losyonlar ve merhemler şeklinde de uygulanabilir. Yapraklar ve çiçekli uçlar tıbbi olarak en yaygın kullanılan kısımlar olsa da, etnobotanik kayıtlar tüm bitkinin kullanıldığı geleneksel tıbbi ürünlerden de bahsetmektedir.
Civan Perçeminin Faydaları
Civan perçemi, adet kramplarını hafifletmek, yoğun kanamayı azaltmak ve sindirim sistemini desteklemek gibi birçok faydası olan bir bitkidir. Antispazmodik, anti-inflamatuar ve ağrı kesici özelliklerinin yanı sıra hemostatik özelliklere de sahiptir. Bitki uzmanları tarafından adet ağrılarını hafifletmek için kullanılır ve bu kullanımı destekleyen bilimsel kanıtlar da bulunmaktadır.
1. Civan perçemi adet sancılarını hafifletir
Civan perçemi, yüzyıllardır geleneksel tıpta adet rahatsızlıkları da dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarını gidermek için kullanılan çiçekli bir bitkidir. Bu bitki, iltihap giderici, antispazmodik ve analjezik özelliklere sahip bileşikler içerir, bu da onu adet ağrısı için ideal bir bitki yapar. Civan perçeminin antispazmodik özellikleri, adet döneminde rahatsızlığa neden olan aşırı kasılmaları azaltarak uterusun düz kaslarının gevşemesine yardımcı olur. Aynı zamanda hafif bir ağrı kesici etkisi vardır. Civan perçemi, aspirin türevine benzer salisilatlar içerir, ancak sindirim sistemi üzerinde yatıştırıcı bir etkiye sahiptir. 2018 tarihli bir çalışma, civan perçemi ve papatyanın adet ağrısını hafifletmedeki etkilerini karşılaştırmış ve civan perçeminin daha uzun süreli bir yatıştırıcı etkiye sahip olduğunu bulmuştur.
2. Civan perçemi yoğun akıntıyı azaltır
Civan perçemi, yoğun adet dönemleri için de etkili bir bitkidir. Bu bitki, kanamayı azaltma yeteneğiyle bilinir ve adet dönemlerinde dengeleyici bir etki sağlar. Civan perçeminin büzücü özellikleri, ağır adet kanamalarını azaltmada özellikle etkilidir. Pelvik bölgedeki kan damarlarını daraltarak, kan akışını düzenlemeye yardımcı olur ve ağır adet dönemlerinin neden olduğu rahatsızlıkları hafifletir.
3. Civan perçemi sindirim sistemini destekler
Civan perçemi, sindirim sistemini desteklemeye, iştahı dengelemeye ve sindirim sürecine yardımcı olmaya da katkıda bulunur. Özellikle adet dönemlerinde sindirim sistemi rahatsızlıklarını hafifletebilir. Civan perçemi, IBS semptomları, gaz, şişkinlik ve hazımsızlık için faydalıdır. Bu bitki, sindirim sisteminde iltihap ve tahrişi azaltarak rahatlama sağlayabilir. Ayrıca hormonal dalgalanmaları dengeleyerek ruh hali değişimleri ve şişkinlik gibi semptomların şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
Civan perçemi, genel olarak adet döngüsünü düzenlemeye ve hormonları dengelemeye yardımcı olabilir. Karaciğer desteği sağlayarak vücuttaki fazla hormonların temizlenmesine katkıda bulunur, bu da adet sancıları gibi hormonal dengesizliklere bağlı semptomları hafifletebilir.
Civan perçeminin yara iyileşmesi için topikal uygulamalarda ve bir dereceye kadar lokal tahriş veya enfeksiyonların azalmasında en güçlü kanıtlara sahip olduğu görülmüştür. Civan perçeminin (tek başına veya diğer bitkilerle birlikte) adet sorunları, gastrointestinal rahatsızlıklar ve diğer kronik durumlar için kullanımına dair bazı ümit verici klinik çalışmalar bulunsa da, bu bulguların doğrulanması için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Civan Perçemi Adet Söktürücü Olarak Nasıl Kullanılır?
Civan perçemi, özellikle ağır adet dönemleri için oldukça etkili bir bitkidir. Tüylü yaprakları ve narin beyaz veya pembe çiçekleriyle tanınan bu çok yönlü bitki, sindirim sorunları, soğuk algınlığı, ateş ve adet ağrıları gibi birçok durum için kullanılır. Antik Yunan'dan bu yana, adını aldığı Aşil tarafından kanamayı durdurmak için kullanıldığı bilinir. Taze yaprakları çiğnenip lapa haline getirilerek, kanamayı durdurmak için doğrudan bir yaranın üzerine uygulanabilir. Bu nedenle, bahçenizde bulunması faydalı bir bitkidir.
Efsaneye göre, Aşil bu bitkiyi savaşçılarının yaralarını iyileştirmek, kanamalarını durdurmak ve onları tekrar savaşa göndermek için kullanmıştır. Bu bitkinin hemostatik özellikleri, yani kanamayı azaltma yeteneği, adet dönemlerine de uzanır. Civan perçemi, yoğun adet kanamalarını hafifletebilir, ancak adeti tamamen durdurmaz, daha dengeleyici bir etki sağlar. Ayrıca, adet söktürücü bir etkisi de vardır; bu, gecikmiş bir adet dönemi başlatmaya yardımcı olabileceği anlamına gelir.
Civan perçeminin büzücü özellikleri, yoğun adet kanamalarını azaltmada özellikle etkilidir. Perimenopoz döneminde, aşırı kanamanın zayıflatıcı olabileceği durumlarda da faydalıdır. Civan perçemi, kan damarlarını daraltarak pıhtılaşmayı destekler ve aşırı kanamayı azaltır. Pelvik bölgedeki kan damarlarını daraltarak kan akışını düzenler ve hem rahatsızlığı hem de yoğun adet dönemlerinin neden olduğu ağrıyı hafifletir.
Ayrıca, civan perçeminin anti-inflamatuar özellikleri, yoğun adet dönemleriyle ilişkili ağrı ve rahatsızlığı hafifletebilir. Çay olarak tüketilebilir, ancak acı bir tadı vardır. Bu nedenle, tentür veya tablet formunda almak daha uygun olabilir. Çay olarak tüketmek isterseniz, daha hoş bir tat için nane veya mürver çiçeği ile karıştırabilirsiniz. Adet ağrıları için ahududu yaprağı ile, yoğun adet dönemleri için ise tarçınla karıştırarak tüketmek de iyi bir seçenektir.
Civan Perçemi Çayı Tarifi
Civan perçemi çiçekleri, yaprakları ve sapları, tıbbi bir çay yapmak için ideal malzemelerdir. Hem taze hem de kurutulmuş çiçek veya yapraklar kullanılabilir. Çayın tadı acı olabilir; bu nedenle, acılığı hafifletmek için bal eklemek iyi bir seçenek olabilir.
Çoğu çay tarifinde C vitamini açısından zengin limon yer alır. Ayrıca, solunum yollarını ve sindirimi rahatlatmak için civan perçemini ekinezya, mürver çiçeği, zencefil ve nane ile birleştirmek de etkili olabilir.
Ev Yapımı Civan Perçemi Çayı Tarifi
Malzemeler:
-
1 tatlı kaşığı kurutulmuş civan perçemi veya 3 taze yaprak
-
1 su bardağı kaynar su
-
1 tatlı kaşığı bal (isteğe bağlı)
-
1 limon dilimi (isteğe bağlı)
Yapılışı:
-
Civan perçemini kaynar suya ekleyin ve 10 dakika boyunca demleyin.
-
İsterseniz yapraklarını çıkarın.
-
Bal ve/veya limon suyu ekleyin (isteğe bağlı).
-
Karıştırın ve sıcak olarak servis yapın.
Civan Perçeminin Yan Etkileri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Civan perçemi ağız yoluyla alındığında muhtemelen uyuşukluk ve idrara çıkma artışına neden olabilir. Topikal olarak kullanıldığında ise kontakt dermatit veya cilt tahrişi yapabilir. Tahriş belirtileri görürseniz, kullanmayı bırakmanız gerekir.
Aster ailesindeki bitkilere, örneğin ragweed ve papatyalara alerjiniz varsa, bu bitkinin harici ve dahili kullanımına karşı da alerjik olabilirsiniz, bu yüzden dikkatli olmanız önemlidir. Civan perçemi, cildinizi güneş ışığına karşı daha hassas hale getirebilir. Civan perçemi genellikle insanlar için toksik olarak kabul edilmez; ancak, yağı kullanırken dikkatli olunmalıdır, çünkü az miktarda tuyon içerir. Pelin otunda da bulunan tuyon, yüksek miktarda alındığında toksik olup beyin üzerinde narkotik etkiye sahiptir.
Bu bitki aynı zamanda kan sulandırıcı özellik taşıyan kumarin içerir. Bu nedenle, reçeteli kan sulandırıcılarla birlikte kullanılmamalıdır. Hamile kadınlar tarafından kullanılmamalıdır. Emziriyorsanız, civan perçemi ürünlerini kullanmadan önce doktorunuzla görüşmelisiniz.
Çocuklarda kullanımının güvenli olup olmadığını belirlemek için yeterli çalışma bulunmadığından, genellikle pediatrik kullanım için önerilmez. Çocuğunuzda kullanmayı düşünüyorsanız, önce çocuğunuzun doktoruna danışmalısınız.
Civan perçemi aşağıdaki ilaçlarla etkileşime girebilir:
-
Kan sulandırıcılar (varfarin gibi)
-
Lityum
-
Mide asidini azaltan ilaçlar (omeprazol gibi)
-
Yüksek tansiyon ilaçları
-
Uyku hali yaratan ilaçlar (antikonvülzanlar ve uyku hapları gibi)
Kronik bir hastalığınız varsa veya düzenli olarak kullandığınız bir ilaç bulunuyorsa, civan perçemi kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Civan Perçemi ve Diğer Şifalı Bitkiler
Bilindik, sıcak ve aromatik tadıyla tarçın, sadece popüler bir mutfak baharatı değil, aynı zamanda bitkisel tıpta da yaygın olarak kullanılır. Civan perçemi gibi, tarçın da sindirimi desteklemek, soğuk algınlığı ve ateşi hafifletmek için harikadır. Ancak tarçın, özellikle kan şekerini dengeleme yeteneğiyle daha yaygın olarak bilinir. Bunun yanı sıra, bu çok yönlü baharatın daha az bilinen bir başka kullanımı da ağır adet dönemlerine yardımcı olma potansiyelidir.
Tarçın, rahim kaslarını yatıştırmaya yardımcı olabilecek doğal anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Bu da, adet kanamasının yoğunluğunu ve süresini azaltabilir. Anti-inflamatuar etkisi, yoğun adet dönemleriyle ilişkili rahatsızlık yaşayanlara rahatlama sağlayabilir.
Civan perçemi gibi, tarçın da büzücü özelliklere sahiptir ve bu kurutucu ve tonlayıcı etki sayesinde ağır kanamayı durdurmaya yardımcı olabilir. Ayrıca tarçın, adet dönemleri için önemli bir mineral olan magnezyum açısından da zengindir. Magnezyum, hormon dengesizliğine yardımcı olabilir. Hormonal dengesizlikler, ağır adet dönemlerine katkıda bulunabilir ve bu dalgalanmaları dengelemeye yardımcı olarak tarçın, menorajiyi yönetmede etkili olabilir.
Sonuç olarak, tarçın, yoğun adet dönemleri için oldukça lezzetli bir çözümdür. Ancak, tarçının yulaf lapasına eklemeye alışkın olduğunuz miktardan daha yüksek dozlarda alınması gerektiğini unutmamalısınız. Yoğun kanama durumunda, günde üç kez, bir çay kaşığı tarçını biraz su veya süt ürünü içermeyen sütle karıştırarak alabilirsiniz. Ayrıca, bir veya iki tarçın çubuğunu bir pint suda 15 dakika kaynatarak (şifalı fitokimyasalları korumak için kapağı kapalı olarak) şifalı tarçın çayı da hazırlayabilirsiniz.
Hayıt otu, adet dönemi söz konusu olduğunda sıkça bahsedilen bir bitkidir. Genellikle "kadınların otu" olarak anılır ve PMS ile adet sancılarını hafifletmek için kullanılır. PMS'nin birçok semptomuyla ilişkilendirilen yüksek östrojen seviyelerinin yanı sıra adet sancılarını ve yoğun adet dönemlerini dengelemeye yardımcı olabilir. Hayıt otu, yoğun adet dönemlerinin temel nedenine ulaşmada etkili olduğundan, civan perçemi ve/veya tarçın ile birlikte alınabilir. Tarçın, diğer bitkilerle aynı büzücü özelliklere sahip olmasa da hormonal dengesizlikleri yeniden düzenlemek için daha yavaş ve derinlemesine bir etki gösterir.
Hayıt otu, yavaş etkili bir bitkidir ve farkı görmek için her gün düzenli olarak 1-3 kür alınması önerilir. Civan perçemi ve tarçın ise yalnızca adetinizden önce ve adetiniz sırasında alınabilir ve hızlı ve fark edilir etkiler gösterebilir.
Hayıt otu, Vitex veya Chasteberry olarak da bilinir ve öncelikle vücudun hormon üretimini düzenlemede önemli bir rol oynayan hipofiz bezini etkileyerek çalışır. Hayıt otu, folikül uyarıcı hormon (FSH) ve luteinize edici hormon (LH) salınımını düzenlemeye yardımcı olabilecek bileşikler içerir. Bu şekilde, Hayıt otu dolaylı olarak östrojen ile progesteron arasındaki sağlıklı dengeyi teşvik edebilir; bu denge genellikle yoğun adet kanaması durumlarında bozulur.
Hayıt otu'nun temel faydalarından biri, dengeli bir adet döngüsünü geri kazandırma potansiyelidir. Hormonal dalgalanmaların veya eksikliklerin menorajiye katkıda bulunduğu durumlarda, Hayıt otu düzenliliği sağlamaya yardımcı olabilir. Bu, yalnızca adet akışının hacmini azaltmayı değil, aynı zamanda ruh hali değişimleri ve meme hassasiyeti gibi diğer semptomları da hafifletmeyi içerir. Adet döngüsünü düzenleyerek ve hormonal dengesizlikleri ele alarak, Hayıt otu ağır adet dönemlerini yönetmeye yönelik bütünsel bir yaklaşım sunar. Bu yaklaşım, bireyin genel hormonal sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir ve uzun vadede daha uyumlu bir perimenopoz ve menopoza geçiş sağlayabilir.
Ancak, hap, enjeksiyon, implant ve Mirena spirali gibi hormonal kontraseptifler de dahil olmak üzere tüm hormonal ilaçlar, Hayıt otu ile kontrendikedir. Bu bitki, sentetik hormonlar alıyor olsanız bile hormonal değişimlere neden olabilir ve bu da ilacınızın etkisiz kalmasına yol açabilir. Bu nedenle, hormonal ilaç kullananlar için Hayıt otu önerilmez.