Geçirgen bağırsak sendromu

Yaşam kalitesini azaltan ve tedavi edilmediğinde çok daha ciddi sağlık problemlerine yol açan sindirim sistemi rahatsızlıklarının başında geçirgen bağırsak sendromu geliyor. Vücut bağışıklık sistemi hücrelerinin neredeyse %70’i bağırsaklarda yer alıyor. Sindirim sisteminin merkezi olarak kabul edilen bağırsakların ikinci beyin olarak nitelendirildiğini de muhtemelen biliyorsunuz. Gerçirgen bağırsak sendromunun kesin nedeni bilinmemekle beraber, çölyak hastalığı ve tip 1 diyabet gibi kronik hastalıklarla birlikte seyrettiği düşünülüyor. Buna ek olarak sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsizlik, uzun süre ilaç kullanımı ve alkol, sigara gibi zararlı maddelerin aşırı tüketimi bağırsak geçirgenliği için zemin hazırlayabilir. Gelin hastalığı biraz daha yakından inceleyelim.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir?

Sindirim sistemi; yiyecekleri parçalayan, besinleri ve suyu emen, ardından atık ürünleri vücuttan uzaklaştıran birçok farklı organdan oluşur. Bağırsakların etrafında, bağırsaklar ile kan damarları arasında bir bariyer görevi gören ince bir astar vardır. Bağırsak astarında bağırsaklardaki zararlı maddelerin dolaşıma geçmesini önleyen sıkı bağlantı noktaları bulunur. Bu bağlar bağırsaktan kan dolaşımına sadece sindirilen vitamin, mineral, yağ, protein gibi sağlığa yararlı besinlerin ve suyun geçişine izin verir. Bazı durumlarda sıkı bağlantı noktalarında gevşeme gözlenebilir. Bu durum hastalık yapıcı bakterilerin, toksinlerin ve sindirilmemiş gıda parçacıklarının kan dolaşımına sızmasına neden olabilir. Bağırsaklardaki sızmalar, iltihaplanmayı tetikler ve bağışıklık reaksiyonunu uyarır. Bağışıklık sistemi kendi dokularını düşman olarak algılayıp saldırır. Bu duruma geçirgen bağırsak sendromu denir.          

Geçirgen Bağırsak Sendromu Etkileri

Hemen her yaş grubunda görülebilen geçirgen bağırsak sendromu tüm vücut sistemlerini olumsuz etkileyerek pek çok semptomun bir arada görülmesine neden olabilir. Bağırsaktaki toksinler kan dolaşımına girerek bağışıklık sistemini uyarır. Bu durumda bağışıklık sistemi vücudun özellikle glüten ve süt gibi bazı gıdalara karşı duyarlılığını artırır. Kabızlık, ishal, şişkinlik, gaz gibi bağırsak problemlerinde artış gözlenir.

Bağırsak geçirgenliğindeki artış, Chron, ülseratif kolit ve huzursuz bağırsak sendromu gibi hastalıklara olan yatkınlığı artırır. Geçirgen bağırsak sendromunun en önemli etkisi otoimmün hastalıklarından biri olan Hashimota hastalığı üzerindedir. Bu hastalık kilo alma, depresyon, yorgunluk gibi birtakım semptomlara sahiptir.  Hashimoto semptomlarındaki artış kilo almaya sebep olabilir. Ayrıca başta B vitaminleri olmak üzere pek çok vitamin ve magnezyum gibi minerallerin emilimi bozulur, yetersizlik meydana gelebilir. Bağırsak geçirgenliği sendromunun en belirgin etkilerinden biri de cilt dokusu üzerinedir. Sedef ve egzama hastalıklarına yakalanma riski artar, akne ve sivilce oluşumunda artış gözlenir. Özetle hastalık yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür.

Geçirgen Bağırsak Sendromunda Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Geçirgen bağırsak sendromu, yaşam tarzı değişiklikleri ve beslenme programının hastalığa uygun olarak düzenlenmesi ile tedavi edilebilir. Sindirim sisteminin sağlığını iyileştiren besinler beslenme programına eklenebilir. Aşağıdaki yiyecekler günlük beslenme programına eklenerek bağırsak florası iyileştirilebilir:

·       Brokoli, Brüksel lahanası, lahana, roka, havuç, karalahana, pancar, İsviçre pazı, ıspanak, zencefil, mantar, patates, şalgam ve kabak gibi sebzeler

·       Kimchi, lahana turşusu gibi fermente sebzeler  ve kefir, yoğurt, ayran gibi fermente süt ürünleri  ile chia tohumu, keten tohumu, ayçiçeği tohumu gibi tohumlar

·       Hindistan cevizi, üzüm, muz, yaban mersini, ahududu, çilek gibi meyveler,

·       Sağlıklı yağlar olarak nitelendirilen Hindistan cevizi yağı, avokado yağı ve sızma zetinyağı

·       Omega 3 içeriği yüksek balıklar(ton, ringa) ve tavuk, sığır eti, kuzu eti, hindi ve yumurta gibi hayvansal gıdalar

·       Pirinç, karabuğday, amarant ve glütensiz yulaf gibi glütensiz tahıllar

·       Yer fıstığı, badem ve fındık sütleri gibi fındık bazlı ürünler dâhil olmak üzere çiğ kuruyemişler

Bağırsak geçirgenliği hastalığında dikkat edilmesi gereken besinler:

·       Ekmek, makarna, tahıllar, buğday unu, kuskus gibi buğday bazlı ürünler ile arpa, çavdar, bulgur, yulaf gibi glüten içeren tahıllar

·       Sucuk, salam, sosis, pastırma gibi işlenmiş et ürünleri

·       Börek, çörek, kekler, kurabiye, turta ve pizza gibi hamur işleri ile kraker, müsli bar, patlamış mısır, tuzlu kraker gibi atıştırmalıklar

·       Fast food, patates cipsi,şeker ve şeker içeren hazır gıdalar

·       Gazlı içecekler, alkol

·       Süt ve süt ürünleri ( peynir, dondurma)

·       Yapay tatlandırıcılar

Tüm bu genel önerilerin yanında eğer bu hastalıkla baş ediyorsanız doktor desteğinin yanında beslenme programınızı düzenleyecek bir diyetisyen yardımı almanın iyi olacağını unutmayın. Henüz bir diyetisyen ile görüşmediyseniz Diyetkolik ile çalışan uzman diyetisyenlerimizden destek alabilirsiniz.