Hızlı kilo vermek zararlı mıdır?
Mümkün olduğunca hızlı kilo vermek istiyoruz ama bu sağlığımız için zararlı olabilir..
Fazla kilolardan hızlı bir şekilde kurtulmak cazip görünse de, aslında bu o kadar kolay değildir. Yavaş ve dengeli bir şekilde kilo vermek hem sağlık risklerini azaltır hem de verdiğiniz kiloyu korumanıza yardımcı olur. Gelin daha detaylı bakalım.
Hızlı kilo vermek amacıyla genellikle aşırı egzersiz, uzun süreli açlık, hızlıca kilo verdirttiğini iddia eden ilaçlar, shakeler ve düşük kalorili diyetler gibi yöntemleri deniyoruz. Ancak hiç düşündünüz mü? Yanlış yapılan diyetler, verdiğiniz kiloların geri alınmasına veya birçok metabolik rahatsızlığın ortaya çıkmasına neden olabilir.
Yukarıdaki birçok yöntemi denemiş ve hatta hedefinize ulaşmış olabilirsiniz ancak bu kiloları kalıcı olarak verebildiniz mi yoksa kısa bir süre içinde tekrar geri mi aldınız? Biz cevaplayalım, evet, geri aldınız. Çünkü kilolarınızı maalesef sağlıklı bir şekilde vermediniz. Bu nedenle, istikrarlı ve yavaş bir şekilde kilo vermek daha sağlıklı olacaktır. Ayrıca, yavaş kilo vermeyi teşvik eden planlar genellikle daha fazla meyve ve sebze tüketmek ve daha az şekerli içecek içmek gibi sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmenize yardımcı olur. Bu tür davranışlar, uzun vadede kilonuzu korumanıza destek olabilir.
Doğru şekilde nasıl hızlı kilo verilir?
Rafine şekeri, fast-foodları, fazla karbonhidratı azaltmak, sebze ve meyveyi arttırmak, yaşama fiziksel aktiviteyi eklemek gibi eylemler hızlı kilo vermenize yardımcı olur. Uzun vadeli sağlığınıza odaklanmak ve zamanla sürdürebileceğiniz alışkanlıklar geliştirmek, hem sağlığınızı iyileştirmenize yardımcı olur hem de kalıcı kilo kaybıyla sonuçlanma olasılığını artırır.
-
Öğünlerinizi Çeşitlendirin: Kompleks karbonhidratlar, sağlıklı yağlar, proteinler, sebze ve meyvelerle dolu dengeli tabaklar hazırlayın. Bu çeşitlilik, sağlıklı beslenmeyi kolaylaştırır ve ideal kilonuza ulaşmanıza yardımcı olur.
-
Su Tüketiminizi Artırın: Su, vücudun temel ihtiyaçlarından biridir. Yeterli su tüketimi, hızlı kilo vermeye yardımcı olur ve genel sağlığınızı destekler.
-
Günlük Hayatınıza Spor Ekleyin: Spor yapmak, kilo vermeyi hızlandırırken aynı zamanda fiziksel ve psikolojik sağlığınızı da korur.
-
Farkında Olarak Yemek Yiyin: Açlık ve tokluk sinyallerinizi dinleyin. Kendinizi ne çok aç bırakın ne de rahatsız olacak kadar fazla yemek yiyin. Doyduğunuzu hissettiğinizde yemeği bırakın. Bu, hem sağlıklı beslenmenize hem de ideal kilonuzu korumanıza yardımcı olur.
-
Kalori Kısıtlaması Yapın: Bir beslenme uzmanından yardım alarak kalori kısıtlaması yapın ve diyetinizi planlayın.
Hızlı kilo vermenin zararları nelerdir?
Hızlı kilo vermeye çalışmak cazip olsa da genellikle tavsiye edilmez. Hızlı kilo kaybını teşvik eden diyetler genellikle kalori ve besin açısından çok düşüktür. Bu durum, özellikle de haftalarca hızlı kilo verme diyeti uygularsanız, sizi birçok sağlık sorunu riskiyle karşı karşıya bırakabilir.
Kas kaybı yaşayabilirsiniz
Kilo vermek her zaman yağ kaybetmekle aynı şey değildir. Çok düşük kalorili bir diyet hızlı kilo vermenize yardımcı olabilirken, kaybettiğiniz kilonun çoğu kas ve sudan gelebilir.
Bir çalışmada, araştırmacılar 25 kişiyi 5 hafta boyunca günde 500 kalorilik çok düşük kalorili bir diyete tabi tutmuştur. Ayrıca 22 kişiyi 12 hafta boyunca günde 1.250 kalorilik düşük kalorili bir diyete tabi tuttular.
Çalışma sonrasında araştırmacılar her iki grubun da benzer miktarlarda kilo verdiğini tespit etti. Ancak, çok düşük kalorili diyeti uygulayanlar, düşük kalorili diyet uygulayanlara göre altı kat daha fazla kas kaybetmiştir.
Metabolizmanızı yavaşlatabilir
Çok hızlı kilo vermek metabolizmanızı yavaşlatabilir. Bazı çalışmalar, daha az kalori tüketerek hızlı kilo vermenin günde %23'e kadar daha az kalori yakmanıza neden olabileceğini ortaya koymuştur.
Çok düşük kalorili bir diyette metabolizmanın düşmesinin iki nedeni kas kaybı ve tiroid hormonu gibi metabolizmanızı düzenleyen hormonların azalmasıdır. Ne yazık ki, metabolizmadaki bu düşüş diyet bittikten sonra da devam edebilir.
Beslenme eksikliklerine neden olabilir
Düzenli olarak yeterli kalori almıyorsanız, beslenme yetersizliği riski altında olabilirsiniz. Bunun nedeni, düşük kalorili bir diyetle demir, folat ve B12 vitamini gibi önemli besin maddelerini yeterince tüketmenin zor olmasıdır.
Beslenme eksikliklerinin bazı sonuçları şunlar olabilir:
-
Saç Dökülmesi: Çok az kalori alırsanız, vücudunuz yeterli besin alamayabilir ve bu durum saç dökülmesine neden olabilir.
-
Aşırı Yorgunluk: Çok düşük kalorili bir diyetle yeterli demir, B12 vitamini ve folat alamıyor olabilirsiniz. Bu durum sizi aşırı yorgunluk ve anemi riskiyle karşı karşıya bırakabilir.
-
Zayıf Bağışıklık Fonksiyonu: Yeterli kalori ve besin almak bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir ve enfeksiyon riskinizi artırabilir.
-
Zayıf ve Kırılgan Kemikler: Diyetteki D vitamini, kalsiyum ve fosfor eksikliği, kemiklerin zayıflamasına ve kırılgan hale gelmesine neden olabilir.
Neyse ki, bütün, işlenmemiş gıdalar açısından zengin bir diyetle beslenme eksikliğini önleyebilirsiniz. Bu gıdalar gram başına daha az kalori içerir ve aynı zamanda oldukça doyurucudur bu da kilo vermenize yardımcı olabilir.
Safra kesesi taşına neden olabilir
Safra kesesi taşları, safra kesesinin içinde oluşan sertleşmiş madde parçalarıdır. Çok hızlı kilo vermek, safra kesesi taşlarının oluşmasına neden olabilir. Normalde, safra kesesi yağlı yiyecekleri parçalayarak sindirilmesini sağlayacak sindirim sıvılarını salgılar. Ancak, çok az yemek yediğinizde safra kesenizin bu sıvıları salgılaması gerekmeyebilir.
Sindirim sıvılarındaki maddeler bir süre beklediğinde ve bir araya gelmek için zaman bulduğunda, safra taşları oluşabilir. Safra taşları, safra kesesi açıklığında sıkışabilir ve safra taşı atağına neden olabilir. Bu durum, şiddetli ağrı ve hazımsızlığa yol açabilir.
Hızlı verilen kilo hızlı mı alınır?
Evet, hızlı kilo verme genellikle vücudu stres altına sokar ve bu da çeşitli olumsuz yan etkilere neden olabilir. Vücut, ani kalori kısıtlamalarına ve hızlı kilo kaybına karşı savunma mekanizmaları geliştirebilir. Bu durumda, metabolizma yavaşlar ve kilo kaybı durabilir hatta kilo kazanımı gerçekleşebilir. Vücut, bu durumdan korunmak için kendini savunmaya alır ve genellikle enerji harcamayı azaltır.
Ayrıca, tekrar tekrar hızlı kilo kaybına yönelik çabalar, vücudu stres altına sokar ve bu da metabolizmanın daha da yavaşlamasına neden olabilir. Bu süreç, vücudun kendini korumaya almasına ve kilo vermenin daha da zorlaşmasına yol açabilir.
Hızlı kilo vermek metabolizmayı bozar mı?
Evet, hızlı kilo vermek için düşük kalorili beslenmek metabolizmayı yavaşlatabilir. Metabolizma, vücudun kalori yakma hızını belirler ve kalori alımını çok düşürdüğünüzde, vücut kendini koruma altına alır, bu da metabolizmanın yavaşlamasına neden olabilir.
Hızlı kilo vermek için çok az kalori almak, metabolizmada büyük bir düşüşe neden olabilir. Kilo kaybı için bir kalori açığı yaratmak gereklidir ancak kalori alımının çok düşük olması ters etki yaratabilir. Kalori alımınızı önemli ölçüde düşürdüğünüzde, vücudunuz yiyeceklerin azaldığını hisseder ve kalori yakma hızını düşürür.
Zayıf ve aşırı kilolu kişiler üzerinde yapılan kontrollü çalışmalar, günde 1.000 kaloriden daha az kalori tüketmenin metabolizma hızınız üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini doğrulamaktadır.
Çoğu çalışma, dinlenme sırasında yakılan kalori sayısını ölçerken, bazıları dinlenme ve aktivite sırasında 24 saat boyunca yakılan kalorileri de ölçmektedir. Bu, toplam günlük enerji harcaması olarak adlandırılır.
Bir çalışmada, obez kadınlar 4-6 ay boyunca günde 420 kalori tükettiklerinde, dinlenme metabolizma hızları önemli ölçüde yavaşlamıştır. Dahası, takip eden beş hafta boyunca kalori alımlarını artırdıklarında bile, dinlenme metabolizma hızları diyet öncesine göre çok daha düşük kalmıştır.
Bir başka çalışmada, aşırı kilolu insanlardan günde 890 kalori tüketmeleri istenmiştir. Üç ay sonra, toplam kalori harcamaları ortalama 633 kalori düşmüştür.
Kalori kısıtlaması daha ılımlı olduğunda bile metabolizmayı yavaşlatabilir. 32 kişiyle yapılan 4 günlük bir çalışmada, günde 1.114 kalori alanların dinlenme metabolizma hızı, 1.462 kalori tüketenlerin iki katından daha fazla yavaşlamıştır. Ancak, kilo kaybı her iki grup için de benzer olmuştur.
Bir ayda kaç kilo verilir?
Haftada 1 ila 2 kilo vermek genellikle en sağlıklı ve sürdürülebilir hedef olarak kabul edilir. Dengeli beslenme ve düzenli egzersiz ile bu hedefe ulaşmak, kiloyu kalıcı olarak koruma şansını artırır.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), haftada 1 ila 2 kilo vermeyi sağlıklı bir hedef olarak belirlemiştir. Bu da ortalama olarak ayda 4 ila 8 kilo vermeyi hedeflemenin iyi bir strateji olduğu anlamına gelir. Ancak şunu unutmamak gerekir; her bireyin vücut yapısı, yaşam tarzı, yaşı, boyu ve mevcut kilosu farklıdır, bu nedenle kilo verme hedefleri kişiden kişiye değişebilir. Örneğin, kilolu bir kişi için ayda 10 kilo vermek normal olabilirken, hafif kilolu bir kişi için 5 kilo vermek yeterli olabilir. Bu farklılıklar göz önüne alındığında, kilo verme sürecinde profesyonel destek almak oldukça önemlidir.