Kalbi koruyor mu? Beyaz çay nedir?
Yeşili, siyahı duyduk peki ya beyaz çay? Beyaz çayın zayıflatıcı etkisi var mı? Kalp dostu mu? Kimler tüketebilir? Haydi konuşalım!
Beyaz çay, çok az işlendiği için hassas çay çeşitlerinden biri olarak bilinir. Beyaz çay camellia sinensis olarak adlandırılan bir bitkiden üretilir. Camellia sinensis bitkisinin yaprakları tamamen açılmadan, tomurcuklar hala ince beyaz tüylerle kaplı iken hasat edilmektedir. Bu özelliği nedeniyle de beyaz çay olarak isimlendirilir.
Beyaz çay, iyi bir antioksidan açısından zengin olan kateşin kaynağıdır. Beyaz çay aynı zamanda dünya çapında en yüksek değere sahip çaylardan arasında yer alır. Beyaz çayda bulunan antioksidanlar açısından oldukça zengin olan kateşin, çay yaprakları çay hasadından önce toplandığı için korunur. Bu özelliği sayesinde de kendine özgü bir lezzete sahip olur.
Beyaz çayın en bilinen en özelliklerin biri kilo vermede yardımcı olmasıdır. Bu çay metabolizma hızlandırıcı etkisi sayesinde yağ hücrelerinin parçalanmasını ve yakılmasını sağlar. Düşük kalori içeren beyaz çay, kilo vermek için yemeklerden önce bir fincan olmak üzere gün içerisinde en fazla iki fincan şeklinde tüketilebilir.
Beyaz Çayın Faydaları Nelerdir?
Beyaz çayın faydaları aşağıda listelenmiştir.
Antioksidanlar açısından zengindir: Beyaz çay kateşin olarak adlandırılan bir tür polifenol açısından yüksektir. Polifenoller, bitkilerde bulunan ve vücutta antioksidan olarak çalışan moleküller olarak tanımlanabilir. Antioksidanlar, serbest radikallerin hücrelere verebileceği zararı önlemeyi sağlar.
Yüksek miktarda serbest radikal vücut için zararlı olabilir. Yaşlanma, kronik iltihaplanma, zayıflamış bir bağışıklık sistemi ve çeşitli zararlı hastalıklar, serbest radikallerle bağlantılıdır. Beyaz çay, serbest radikallerle savaşmak için etkilidir. Araştırmalara göre beyaz çay, sağlık için faydalı olduğu bilinen yeşil çay ile aynı antioksidan özelliklere sahiptir.
Kalp hastalığı riskini azaltabilir: Beyaz çayın içerdiği polifenoller, kalp hastalığı riskini çeşitli şekillerde azaltmada etkili olabilir. Örneğin birçok araştırma, polifenollerin kan damarlarını gevşetmeye ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte polifenollerin, kalp hastalığı için başka bir risk faktörü olan LDL (kötü) kolesterolün oksitlenmesini durdurabileceğini belirtilmektedir.
Zayıflamaya yardımcı olabilir: Kilo vermeye yardımcı çay denildiğinde akla ilk gelen çay genellikle yeşil çaydır. Beyaz çay da yağ yakma konusunda aynı derecede etkili olabilmektedir. Yeşil çay ve beyaz çay aynı miktarda kafein içerir. Beyaz çay aynı zamanda yeşil çayda bulunan ve yağ yakmaya yardımcı olduğu düşünülen epigallocatechin gallate (EGCG) gibi kateşinler içerir.
Dişlerinizi Bakterilerden Korumaya Yardımcı Olur: Beyaz çay, florür, kateşinler ve tanenler açısından yüksektir. Bu molekül grubu bakteri ve şekerle savaşarak dişleri güçlendirmede rol oynayabilir.
Florür, dişlerin üst kısımlarını bakteri ve şekerden kaynaklanan asit saldırılarına karşı daha dirençli hale getirerek dişlerin çürümesini engellemeye yardımcı olabilir. Kateşinler bitkilerde bulunan antioksidanlardır ve beyaz çayda bulunurlar. Bunların plak bakterilerinin büyümesini engellediği belirtilmiştir. Beyaz çay aynı zamanda başka bir polifenol türü olan tanenler içerir. Araştırmalar, tanen ile birlikte florürün plak oluşumuna yol açan bakterileri engelleyebileceğini göstermektedir.
Kanserle Savaşabilecek Bileşikler içerir: Bazı araştırmalarda, beyaz çayın antikanser özelliklere sahip olabileceği bulunmuştur. Test tüpü çalışmalarında beyaz çay özünün çeşitli kanser hücrelerini baskıladığını ve yayılmalarını engellediğini gösterilmiştir. Ancak, beyaz çayın bu faydası için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
İnsülin Direnci Riskini Düşürebilir: İnsülin besinlerin kan dolaşımından sonra kullanılmak ve saklanmak için hücrelere taşınmasına yardımcı olur. Ancak çok fazla şeker tüketmek gibi bazı sebepler sonucunda vücut insüline yanıt vermeyi bırakır. Bu durum insülin direnci olarak adlandırılır. İnsülin direnci oldukça yaygındır ve tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve metabolik sendrom gibi birçok uzun vadeli sağlık sorunu ile ilişkilidir. Araştırmalar, beyaz çayda bulunan polifenollerin insülin direncine sahip olma olasılığını azaltabileceğini göstermektedir.
Beyaz Çaydaki Bileşikler Osteoporozdan Koruyabilir: Osteoporoz, kemiklerin gözenekli ve içi boş hale geldiği bir rahatsızlıktır. Araştırmacılarda, serbest radikallerin ve uzun süreli inflamasyonun osteoporozu daha da kötüleştirebileceği bulunmuştur. Bu iki durum, kemiklerin büyümesine yardımcı olan hücreleri yavaşlatabilir ve onları parçalayan hücreleri hızlandırabilir.
Bununla birlikte beyaz çayın içerdiği kateşinler bu risk faktörleriyle savaşabilir. Kemikleri parçalayan hücrelerin kateşinler tarafından durdurulduğu düşünülmektedir. Beyaz çay, diğer çay türlerine göre daha fazla bu kateşinleri içermektedir.
Cilt Yaşlanmasıyla Mücadeleye Yardımcı Olabilir: Cilt yaşlanması içten ve dıştan olmak üzere iki şekilde gerçekleşir. Çevresel faktörler cilde zarar verdiğinde ve yaşlanma sürecini hızlandırdığında buna dış yaşlanma denir. Örneğin, güneşin UV ışınlarının yol açtığı iltihaplanma zamanla cilde zarar verebilir. İç yaşlanma, doğal yaşlanma olarak da adlandırılır. Bu, vücut serbest radikaller ve belirli enzimler gibi çeşitli etkenler zarar gördüğünde meydana gelir. Elastin ve kolajen adı verilen enzimler cildin lif ağına zarar verebilir ve bu da cildin sıkı kalmasına katkıda bulunur. Beyaz çayda bulunan bileşikler, cildi hem iç hem de dış etkilerinden korumaya yardımcı olabilir. Birçok çalışmada, beyaz çayın içerdiği polifenollerin, cildi sıkı kalmasını sağlayan lif ağına zarar verebilecek bazı hücresel süreçleri durdurduğu gösterilmiştir .
Parkinson ve Alzheimer Hastalıklarına Karşı Korunmaya Yardımcı Olabilir: Beyaz çayın içerdiği EGCG gibi polifenoller, Parkinson ve Alzheimer hastalıklarına yakalanma riskini azaltılmasında etkili olabilir. Araştırmalarda, EGCG'nin serbest radikallerin zararlarını engelleyebileceği, iltihabı azaltabileceği ve hem kanser hem de kalp hastalığı için diğer risk faktörlerini azaltabileceğini belirtilmektedir.
Beyaz Çayın Zararları Nelerdir?
Beyaz çayın yan etkileri genellikle kafein içeriğinden kaynaklanmaktadır. 250 ml beyaz çayda yaklaşık 50 mg kafein bulunmaktadır. Beyaz çay tüketiminin en yaygın yan etkileri arasında uykusuzluk , baş dönmesi ve gastrointestinal rahatsızlık yer alır. Fazla tüketimi mide bulantısı, çarpıntı ve hipertansiyona sebep olabilir. Beyaz çayın aşırı tüketimi kalp sorunlarına yol açabilir. Ayrıca, kafein içeriği uykuyu engelleyebileceği için yatmadan önce beyaz çay tüketilmesi tavsiye edilmemektedir. Kan inceltici, demir takviyesi ve düzenli ilaç kullanan kişilerin için beyaz çay tüketimi önerilmez.
Beyaz Çay Nasıl Yapılır?
Beyaz çayı doğru bir şekilde hazırlamak önemlidir. Beyaz çayı hazırlamak için sıcak su ile demleme yöntemi kullanılmalıdır. Ancak kullanılan suyun kaynadıktan sonra bir iki dakika kadar dinlendirilmesi gereklidir. Çok sıcak su kullanmak beyaz çayın besin değerini kaybetmesine ve lezzetinin bozulmasına sebep olmaktadır. Bir demliğe veya fincana bir çay kaşığı beyaz çay eklenir. Ardından üzerine dinlenen sıcak su ilave edilir. İki dakika demlenmesi beklenir. Yoğun bir tat tercih eden kişiler isteğe göre beyaz çayı daha uzun süre bekletebilir. Beyaz çay günde iki kez tüketilebilir.
Beyaz Çay Yapmanın Püf Noktası Nedir?
Beyaz çay demlerken suyun kaynadıktan sonra bir iki dakika bekletilmesi gereklidir. Beyaz çayın üzerine eklenen çok sıcak su, çayın lezzetini kaybetmesine neden olur. Beyaz çay demlerken kullanılan suyun 70 ila 80 derece olması daha iyi bir içim önerilir. Bu nedenle suyun kaynatıldıktan sonra 1 - 2 dakika bekletilmesi idealdir.
Bazı beyaz çay türleri kokularını kaybetmeden tekrar tekrar demlenebilir. Ancak poşet olarak kullanılan çayları bir kereden fazla kullanılırsa kokularının kötüleşmesi veya azalmasına yol açabilir. Beyaz çay yapmak için kullanılan suyun içme suyu olması önemlidir.
Beyaz Çay Nerelerden Alınabilir?
Beyaz çay, marketlerden, aktarlardan ve online alışveriş sitelerinden satın alınabilir.
Beyaz Çay Sağlıklı mıdır?
Araştırmacılar, beyaz çaydaki kateşinlerin ve diğer antioksidanların Tip 2 diyabetin önlenmesine veya kontrol altına alınmasında etkili olabileceğini göstermektedir. Beyaz çay, glikozun ince bağırsakta emildiğini gösteren amilaz enziminin çalışmasını engeller. Bu enzim, nişastaları şekerlere ayırır ve bu da tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri seviyelerinin yükselmesine sebep olabilir. Beyaz çay, amilaz üretimini engelleyerek bu artışların kontrol altına alınmasına katkıda bulunabilir.
Beyaz çay kalp sağlığını destekler ve kan pıhtılaşması, felç ve kalp krizi gibi hastalıkların oluşumunu önlemeye yardımcı olur. Beyaz çay, en az işlenen çaylardan biri olduğu için diğer çaylara kıyasla daha yüksek antioksidan içerir. Beyaz çayın içerdiği kateşinler kan basıncını düşürmeye, dolaşımı iyileştirmeye ve kalp hastalığı riskini azaltmada rol oynayabilir. Yapılan araştırmalar, beyaz çaydaki antioksidanların, kötü kolesterol türü olan LDL kolesterolü düşürdüğünü göstermektedir. Ayrıca beyaz çayın içerdiği kateşinler ve polifenoller, iltihabı engelledikleri için ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Beyaz Çay Kaç Kaloridir?
100 gram beyaz çayda ortalama 4 kalori bulunmaktadır.
Beyaz çayın iyi geldiği şeyler listelenmiştir.
-
Beyaz çay hafızayı kuvvetlendirici etkiye sahiptir. Aynı zamanda unutkanlığa da iyi gelir.
-
Beyaz çay vücuda enerji verir ve yorgunluk hissini engellemeye yardımcı olur.
-
Beyaz çay kalp sağlığı için yararlıdır.
-
Yüksek antioksidan içeriği sayesinde cilt sağlığı için faydalıdır.
-
Tansiyon ve kolesterolün düşmesine katkıda bulunur.
-
Beyaz çay bağışıklık sistemini desteklediği için hastalıklara karşı korunmada etkilidir.
-
Düşük kafein oranına sahiptir.
-
Kemik sağlığı için faydalıdır ve kemiklerin güçlenmesine katkı sağlar.
-
Beyaz çay, yağ hücrelerini yakarak kilo kaybına yardımcı olur.
Hamilelikte Beyaz Çay İçebilir mi?
Beyaz çay, kafein içeren bitki çaylarından biridir. Bu nedenle de aşırı tüketilmesi sonucunda çarpıntı ve uykusuzluk gibi olumsuz etkilere yol açabilir. Hamile ve emziren kadınların beyaz çay tüketmemesi tavsiye edilmektedir.
Emziren Anneler Beyaz Çay İçebilir mi?
Beyaz çay içerdiği kafein nedeniyle emziren kadınlar için tüketimi önerilmemektedir.
Çocuklar Beyaz Çay İçebilir mi?
Çok küçük yaşlardaki çocuklar hariç okul çağındaki çocuklara bitki çaylarını az miktarda, açık ve şekersiz olarak verilmesi tavsiye edilir. Ancak çocuklar tarafından düzenli çay tüketimi, demir eksikliğine, çarpıntıya, sıvı kaybına, böbrek rahatsızlıklarına ve huzursuzluğa yol açabileceğinden önerilmemektedir. Kafein küçük çocuklar için önerilmez.
Beyaz Çay Zayıflatır mı?
Beyaz çay zayıflama yardımcı olabilir. American Journal of Clinical Nutrition'daki bir makalede, beyaz çayın metabolizmayı hızlandırarak kilo vermeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Zayıflamak ve göbek yağlarından kurtulmak için haftada 4-5 gün, günde en az 30 dakika düzenli egzersiz yapmak önemlidir. Aynı zamanda daha az kalorili yiyecekler tüketmek, yağsız proteinleri tüketmek, daha az işlenmiş karbonhidrat tüketmek ve tam tahıllar tercih etmek gibi diyetinizde değişiklikler yapmak, zayıflamak için önemli adımlardır. Tüm bu değişikliklere beyaz çay tüketimini dahil etmek sağlıklı kilo kaybını destekler.
Beyaz Çay Mide Bulantısına İyi Gelir mi?
Mide rahatsızlığı olan kişiler beyaz çay tüketebilir. Beyaz çay sindirim sistemi sağlığını destekler. Düzenli içildiğinde mideyi sakinleştirmeye yardımcı olur. Aynı zamanda mide ağrıları veya asit reflüsü gibi mide sorunları olan kişilere yardımcı olabilir. Bunun nedeni beyaz çaydaki antioksidanların ve minerallerin midedeki asit miktarını azaltmaya yardımcı olmasıdır.