Kas erimesi nedir?
'Sarkopeni' yani 'kas erimesi' hepimizi korkutan kelimelerin başında geliyor. Peki kas erimesi gerçekten nedir ve neden gelişir? Gelin sorularınızı yanıtlayalım.
Sarkopeni, yani kas erimesi, farklı nedenlere bağlı olarak kas gücünün ve dayanıklılığın azalması olarak tanımlanır. Kas erimesi özellikle yaş ilerledikçe kendini çok daha fazla belli eder. Bu sebeple kas erimesinin önüne geçilmesi, düşme riskinin önüne geçilmesi ve bağımsız yaşama yetisinin artırılması için çok önemlidir. Kas erimesi ile kaslarınız normalden daha küçük görünür.
Kas Erimesi Neden Olur?
Kas erimesi, yetersiz beslenme, yaş, genetik, fiziksel aktivite eksikliği veya bazı tıbbi durumlardan kaynaklanabilir. Kasları yeteri kadar kullanmamak en önemli nedenlerinden biridir. Nörojenik kas erimesi ise sinir problemleri veya hastalıkları nedeniyle oluşur. Kadınlarda daha erken yaşlardan ortaya çıkan kas erimesi, protein alımının yeterli olmamasından kaynaklı da olabilir.
İlerlemiş kanserler çok fazla enerji kullanır ve vücut yakıtı kaynağı olarak kasları parçalayabilir. Aynı zamanda bazı ilaçlar da kas kütlesi kaybına neden olabilir.
Kas Erimesi Belirtileri Nelerdir?
Kas erimesinin belirtileri, durumunuzun nedenine bağlı olarak değişir. Genel olarak belirtiler şunlardır:
-
Kol ya da bacak gibi uzuvlardan birinin diğerinden daha uzun olması
-
Kol ya da bacakta zayıflık
-
Kol ve bacaklarda uyuşma ve karıncalanma
-
Yutkunma ve konuşma güçlüğü
-
Yüz zayıflığı
-
Kademeli olarak hafıza kayıpları
Kas Erimesi Tanısı Nasıl Konulur?
Kas erimesi tanısı konabilmesi için detaylı bir muayeneden geçmeniz gerekir. Bu muayene, işinde uzman bir doktor tarafından fiziksel olarak yapılır. Muayene sırasında Kollarınıza ve bacaklarınızdaki kas kütlesinin ölçümü yapılır. Bunlara ek olarak doktorunuz daha net sonuçlar için bazı testler yaptırmanızı isteyebilir. Bu testler şunlardır:
-
Kan testi
-
Kas veya sinir biyopsisi
-
Elektromiyografi (EMG)
-
Sinir iletim çalışmaları
-
X-ışınları
-
Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması
-
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması
Kas Erimesi Tedavisi Yöntemleri Nelerdir?
Kas erimesi tedavisi tipine bağlı olarak değişiklik gösterir. Fizyolojik olan kas erimesi, düzenli egzersiz ve daha iyi beslenme ile tedavi edilebilir. Vücudunuzdaki belirli eklemleri aktif olarak hareket ettiremeseniz bile, atel gibi tıbbi aletlerle egzersiz yapmanıza yardımcı olunur. Sağlıklı bir beslenme için bir diyetisyenden yardım almanız istenebilir. Diyetisyeniniz uygun görürse besin takviyeleri ile beslenmenizi geliştirebilirler.
Nörojenik kas erimesi sorununda elektrik stimülasyonu adı verilen özel bir tür fizik tedavi ile tedavi edilebilir. Fizyoterapistiniz cildinize ve kaslarınızın üzerine elektrotlar yerleştirecektir. Elektrotlar, sinirlerinize ve kaslarınıza küçük elektriksel darbeler gönderilmesine yardımcı olur. Elektriksel dürtüler kaslarınızı yapay olarak çalıştırmaya veya kasılmaya çalışır. Bu, kas kütlenizi ve gücünüzü korumanıza yardımcı olabilir. Fizyoterapistiniz ayrıca ultrason tedavisi önerebilir. Ultrason tedavisi, kas iyileşmesini desteklemek için ses dalgalarını kullanır.
Kas erimesi nedeniyle bir kontraktür geliştirirseniz, doktorunuz bunu düzeltmek için ameliyat yapabilir. Kas dokularınız lifli hale geldiğinde bir kontraktür meydana gelir. Bu doku kası esnetmenizi zorlaştırır ve hareket etmenizi engeller.
Kas Erimesinden Nasıl Korunulur?
Kas erimesini önlemek için yapılabilecek şeylerin başında sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gelir. Bu yöntemlerin hayata geçirilmesiyle hem fiziksel kapasite arttırılır, hem de kas erimesinin önüne geçilebilir.
Kas Erimesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Kas erimesi hakkında bilinmesi gerekenler şunlardır:
-
Kaybedilen kas kütlesinin yeniden kazanılması için gereken süre, kas erimesinin türüne ve durumunuzun ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır.
-
Kaslarınızın erimesi için geçen süre yaşınıza, zindelik seviyenize ve erime nedenine bağlıdır.
-
Kas erimesi, en kolay fiziksel aktiviteleri bile sizin için daha zorlu hale getirebilir.
-
Ortalama bir insan oranlar değişse de her on yılda bir kas kütlesinin %8’ini kaybeder.
Kas Erimesi Kimlerde Görülür?
Kas erimesi genellikle yaşlı insanlarda görülür; ancak yaşa bağlı olmayan nedenlerle de oluşabileceği unutulmamalıdır. Özellikle kemik, kas ve hormonel rahatsızlıkları bulunan insanlarda yaş farkı olmaksızın kas erimesi görülebilir. Yaşa bağlı görülen kas erimeleri oranlarında ise kadınlar erkeklere göre daha öndedir.
Bir insan 30 ve 40’lı yaşlarda yavaş yavaş kas kütlesini kaybetmeye başlar. Bu erime 70’li ve 80’li yaşlarda doruk noktasına ulaşır. Yaşa bağlı olmayan kas erimesi görülen insanlar aynı zamanda fiziksel hareketi az olan insanlardır.
Kas Erimesine Ne İyi Gelir?
Kas erimesine iyi gelen besinler şunlardır:
-
Yağsız et
-
Balık
-
Yumurta
-
Mercimek
Yağsız Et
Makul miktarlarda yağsız et tüketmek, kas sağlığınız için oldukça fayda sağlamanıza yardımcı olur. Yağsız etlere verilebilecek örnekler arasında; tavuk göğsü, tavşan eti, geyik eti ve hindi eti gelir. Bu etler derisiz olurlar ve çok az yağ içerirler. Yağsız etin en önemli özelliği içerdiği protein oranıdır. Protein, kas gelişimi için en önemli parçadır. Yağsız eti dilediğiniz baharatla tatlandırabilir, salatanızın içinde ve farklı tariflerde kullanılabilir. Aynı zamanda yağsız beyaz etlerin birçoğunun tadı, kırmızı ete benzemektedir.
Balık
Balık tüketmek, kas fonksiyonlarını ve kütlesini iyileştirir. Balığın içerisinde yer alan omega-3, özellikle yaşlı bireylerdeki kas kütlesinin artmasına yardımcı olur. Bilim insanları hâlâ omega-3'lerin kas kütlesini tam olarak nasıl etkilediğini anlamak için çalışmalara devam etmektedir. Balık tercihinizi somon gibi yağlı balıklardan yana kullanmanız önerilir.
Yumurta
Yumurta, yüksek oranda protein içeren besinlerin başında gelir. Bu protein sayesinde günlük kas kütlesi kaybınızın önüne geçebilirsiniz. Her sabah 1 adet haşlanmış yumurta yemek, kas kütlenizi korumanıza yardımcı olur.
Mercimek
Mercimek, özellikle kas kaybı olmadan yağsız besin tüketmek isteyenler için favori besinlerden biridir. Mercimek, mevcut kas oranınızı korumaya yardımcı olurken, kas kütlenizi artırmanıza da yardımcı olur. Diyetinize farklı mercimek yemekleri eklemek, toplam kalori alımınızı azaltmadan kilonuzu kontrol etmenize yardımcı olur.