Kolajen kilo aldırır mı?

Kolajen, insan vücudundaki en önemli proteinlerden biridir ve tüm doku ve organlarda bulunur. Bağ dokularına, cilde, gözlere ve kemiklere yapı ve destek sağlar. Bununla birlikte kolajen, iyileşme, organ gelişimi, metabolizma ve hücre büyümesi gibi birçok fizyolojik süreçte kritik bir rol oynar.

Kolajen, vücudu bir arada tutan bir yapıştırıcı gibidir ve ismi de kelimenin tam anlamıyla 'yapıştırıcı' anlamına gelen Yunanca 'kolla' kelimesinden gelir. Kemiklerden cilde, eklem kıkırdaklarından tırnaklara kadar vücudun her yerinde bulunur. Ancak, yaşlandıkça kolajen seviyelerimiz doğal olarak azalır. Bu da kırışıklıklar, kilo alımı ve eklem ağrıları gibi yaşlanma belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Peki, kolajenin bu yaşlanma belirtileriyle ilişkisi nedir? Özellikle kolajen ile kilo alımı arasında nasıl bir bağlantı vardır?

Kolajenin Kilo Üzerindeki Etkileri Nelerdir? Kolajen Kilo Aldırır mı?

Kısacası cevap hayır, kolajen kilo aldırmaz. Kolajen, eklem ağrılarını hafifleterek insanların fiziksel olarak daha aktif olabilmelerine dolaylı olarak katkıda bulunur, bu da kilo kaybına yardımcı olabilir. Ayrıca, tokluk hissini teşvik edebilir, bu da insanların daha tok hissetmelerine ve daha az yemelerine yol açabilir. 

2023 yılında Croatian Medical Journal'da yayınlanan bir hayvan çalışmasında, obez sıçanlar Antarktika denizanası kolajen peptidleri ile tedavi edilmiştir. Sıçanlarda vücut kitle indeksi (BMI), kilo alımı ve açlık kan şekeri seviyelerinde azalma gözlemlenmiştir.

İnsanlarda da benzer sonuçlar elde edilmiştir. 2019 yılında yapılan bir çalışmada, 81 kişiye 12 hafta boyunca balık derisinden elde edilen kolajen takviyeleri veya plasebo verilmiştir. Kolajen alan grup, plasebo grubuna kıyasla vücut yağ kütlesinde ve vücut yağ yüzdesinde önemli ölçüde azalma göstermiştir. Bu bulguların arkasındaki kesin mekanizmalar belirsizdir ancak bazı araştırmalar kolajen peptitlerin vücudun yağı nasıl depoladığı ve biriktirdiği ile ilgili gen ifadesini değiştirebileceğini öne sürmektedir.

Ayrıca kolajen, antrenman öncesi ve sonrası için mükemmel bir takviyedir; sporcuların çoğu, genel zindeliklerini ve refahlarını desteklemek amacıyla spor antremanlarından sonra kolajen alır. Bu, kolajenin kas gücünü yenileme, oluşturma ve destekleme yeteneğinden kaynaklanır. Ancak kolajenin ne zaman kullanılması gerektiği sürece göre değişiklik göstermektedir. Kolajen doğrudan yağ yakmasa da, sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersizle birleştirildiğinde, yağsız kas kütlesi oluşturarak etkili kilo kaybında önemli bir rol oynar.

Kolajen, vücudu bir arada tutan bir yapı taşı olarak, güçlü ve ağrısız eklemlerin korunmasına katkıda bulunur; bu da eklem hareketliliğini ve düzenli egzersiz yapma yeteneğini korumak için gereklidir. 

Kolajen Takviyelerinin Sağlık Üzerindeki Etkileri Nelerdir?

Kolajen takviyeleri son yıllarda oldukça popüler hale gelmiş ve sağlık üzerindeki etkileriyle dikkat çekmiştir. Kolajen takviyeleri cildinizin genç ve nemli görünmesini sağlamanın, saçlarınızı güçlü ve parlak tutmanın, tırnak ve kemik gücünüzü artırmanın ve eklemlerinizin korunmasına yardımcı olmanın harika bir yoludur. Aşağıda kolajenlerin sağlık üzerindeki etkileri detaylı şekilde verilmiştir.

1. Cilt Sağlığı:

• Elastikiyetin ve Nemlendirmenin Artması: Kolajen takviyeleri, cildin elastikiyetini ve nem tutma kapasitesini artırabilir. Bu, cildin daha genç ve sağlıklı görünmesine yardımcı olabilir.

• Kırışıklıkların Azalması: Araştırmalar, düzenli kolajen kullanımının ciltteki ince çizgileri ve kırışıklıkları azaltabileceğini göstermektedir.

2. Eklem Sağlığı:

• Eklem Ağrılarının Azalması: Kolajen, eklem kıkırdağının yapısında bulunan bir proteindir. Kolajen takviyeleri, osteoartrit ve eklem ağrısı gibi rahatsızlıkların semptomlarını hafifletebilir.

• Kıkırdağın Korunması: Düzenli kolajen kullanımı, kıkırdağın bozulmasını önleyebilir ve eklem sağlığını koruyabilir.

3. Kemik Sağlığı:

• Kemik Mineral Yoğunluğunun Artması: Kolajen, kemiklerin yapısında önemli bir role sahiptir. Kolajen takviyeleri, kemik yoğunluğunu artırarak osteoporoz riskini azaltabilir.

• Kemik Kaybını Yavaşlatma: Kolajen takviyeleri, yaşa bağlı kemik kaybını yavaşlatabilir.

4. Kas Kütlesi:

• Kas Kütlesinin Artırılması: Kolajen, kas dokusunun önemli bir bileşenidir. Kolajen takviyeleri, kas kütlesini artırmaya ve yaşa bağlı kas kaybını (sarkopeni) önlemeye yardımcı olabilir.

• Egzersiz Performansını Destekleme: Kolajen, kasların toparlanmasını hızlandırabilir ve egzersiz sonrası kas ağrılarını azaltabilir.

5. Saç ve Tırnak Sağlığı:

• Saç ve Tırnakların Güçlenmesi: Kolajen takviyeleri, saçların daha güçlü ve sağlıklı büyümesine yardımcı olabilir. Aynı şekilde, tırnakların kırılmasını önleyebilir ve daha hızlı uzamalarını destekleyebilir.

6. Bağırsak Sağlığı:

• Bağırsak Dokusunu Destekleme: Kolajen, bağırsak dokusunu onarabilir ve "sızdıran bağırsak sendromu" gibi bağırsak sorunlarının iyileşmesine katkıda bulunabilir.

7. Kalp Sağlığı:

• Damar Yapısını Destekleme: Kolajen, damarların elastikiyetini artırarak kalp-damar sağlığını destekler. Düzenli kolajen kullanımı, arterlerin sertleşmesini (ateroskleroz) önlemeye yardımcı olabilir.

8. Sağlıklı Kilo Yönetimi:

• Tokluk Hissi: Kolajen protein açısından zengin olduğu için, tokluk hissi sağlayabilir ve aşırı yeme isteğini azaltabilir, bu da kilo yönetimine katkıda bulunabilir.

Kolajen takviyelerinin etkileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve bu takviyelerin uzun süreli etkilerini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Yine de, birçok kişi için cilt, eklem ve genel sağlık üzerinde olumlu etkileri olabilmektedir. 

Örneğin doğal meyve aroması içeren gummy formundaki kolajenler; saç dökülmesini azaltmak, cilt elastikiyetini artırmak ve tırnakları güçlendirmek için gerekli olan birçok önemli vitamin ve minerali içerir. Çünkü bu ürünler içerisinde hidrolize kolajen peptit, hyaluronik asit, alfa lipoik asit, biotin ve selenyum gibi cilt, saç ve tırnak sağlığını destekleyen güçlü bileşenler bulunur. 

Bununla birlikte cilt, saç ve tırnak sağlığını desteklemek amacıyla formüle edilmiş, sıvı formda bulunan kolajen takviyeleri de cildin genç ve elastik kalmasına yardımcı olabilecek güçlü bileşenler içerir.

Ek olarak kullanılan kolajenin çeşidi değişiklik gösterir. Bu noktada balık kolajeni en çok tercih edilen ürünler arasında yer alır. Diğer ürünlerle benzer şekilde balık kolajeni de formülüzasyonuyla cilt elastikiyetini artırmaya, saç ve tırnak sağlığını desteklemeye yardımcı olur.

Kolajen Kullanımı Güvenli midir?

Kolajen alımı, vücudun birçok yönden sağlıklı kalmasına yardımcı olur ve yalnızca cilt bakımını desteklemekle kalmaz. Kolajen takviyeleri, düzenli egzersizle birleştirildiğinde vücut yağ oranını azaltmaya katkıda bulunabilir. Araştırmalar, yetişkinlerin günde 2,5 ila 15 gram kolajeni güvenle tüketebileceğini göstermektedir; bu nedenle, takviyenizin ne kadar kolajen içerdiğini öğrenmek için etiketini kontrol etmek önemlidir. Birçok kişi günlük olarak 1-2 yemek kaşığı kolajen tozu tüketir ve bu tozu smoothielere, shake'lere, fırınlanmış ürünlere, çorbalara, hatta kahve veya çaya karıştırarak kolayca tüketebilir.

Uzmanlar, kolajen takviyelerinin genellikle güvenli olduğunu düşünmektedir. Journal of Drugs in Dermatology dergisinde 2019 yılında yayınlanan sistematik bir incelemede, kolajen takviyelerinin yüksek güvenlik marjlarına sahip olduğu ve incelenen 11 çalışmada herhangi bir yan etkinin bildirilmediği belirtilmiştir. Ancak, kolajen Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından düzenlenmeyen bir besin takviyesidir. Bu durum, kolajen içerdiği iddia edilen ürünlerin devlet tarafından garanti edilmediği anlamına gelir. Bu nedenle, bazı takviyeler iddia ettikleri kadar kolajen içermeyebilir veya tek başına kolajen kadar güvenli olmayan başka bileşenler içerebilir.

Genel olarak kolajen, vücudun birçok önemli yapısında bulunan bir protein çeşididir ve yaşlandıkça vücutta kolajen seviyeleri azalır. Vücuttaki bu azalma, kırışıklıklar, kilo alımı ve eklem ağrıları gibi yaşlanma belirtilerine yol açabilir. Kolajen takviyeleri, cilt, saç, tırnak ve eklem sağlığını desteklerken, düzenli egzersizle birleştiğinde vücut yağ oranını azaltmaya yardımcı olabilir.