Melisa çayı nedir?

Melisa çayı, melisa olarak da bilinen melissa officinalis bitkisinin yapraklarından elde edilir. Limon otu, limon melisa otu veya oğul otu  olarak da bilinen melisa bitkisi, nane ailesinin bir üyesidir. Bitki, güney Avrupa, Ortadoğu ve Asya'nın Akdeniz bölgesine özgüdür. Oldukça bilinen bir bahçe bitkisi olduğu için Kuzey ve Güney Amerika'da da yaygın olarak yetiştirilmektedir. Yaprakları hafif limonlu bir kokuya ve tada sahiptir. Yaz boyunca açan küçük beyaz çiçekleri ve üzerinde bol miktarda nektar bulunur. Melisa bitkisi, geleneksel tıpta sindirim sağlığı, yara iyileşmesi ve kalp atış hızının azaltılması gibi birçok amaç için  kullanılmıştır.

Melisa bitkisinin yaprakları genellikle bitkisel ilaçlar yapımında kullanılır. Melisa çayı geleneksel tıpta, adet krampları ve baş ağrıları gibi ağrıların yanı sıra sindirim problemlerini tedavi etmek için de kullanılmaktadır. Melisa çayının aynı zamanda hafif sakinleştirici etkisi vardır ve bu da onu, uyku sorunu yaşayan veya yatmadan önce yatıştırıcı bir çay arayan kişiler için mükemmel bir seçim haline getirmektedir. 

Melisa Çayının Faydaları Nelerdir?

Melisa çayının vücuda faydaları aşağıda listelenmiştir.

• Sindirim Sorunlarına Yardımcı Olur.

Melisa çayı, oldukça sık görülen sindirim sistemi sorunları olan mide rahatsızlığı, kramplar ve mide ülserlerini gidermeye yardımcı olur. Ayrıca yapılan bir çalışmada melisa bitkisinin mide ülseri oluşumunu önlemede de faydalı olduğu bulunmuştur. 

• Kaygı ve Stresi Azaltır.

Melisa çayının rahatlatıcı etkisi, stres düzeylerini düşürmeye yardımcı etkiye sahiptir. Melisa içeren yiyeceklerin, bilişsel ve ruh hali etkilerinin incelendiği bir araştırmanın sonucunda, melisa çayının kaygı seviyelerini azalttığı ve ruh halinin çeşitli yönleri üzerinde olumlu etkilere sahip olduğu ortaya çıkmıştır.

• Daha İyi Bir Uyku Sağlar.

Melisa çayının rahatlatıcı kokusu, uykusuzluk ve diğer uyku bozukluklarının semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur. Michigan Üniversitesi tarafından yayınlanan iki araştırmada, melisa bitkisinin uyku sağlığını iyileştirmede faydalı olduğunu ortaya koymuştur. Diğer bir araştırmada, melisa ve kediotu kökü kombinasyonunun uyku bozukluğu ilacı olan halcion kadar etkili olduğu gösterilmiştir.

• Bağışıklık Sistemini destekler.

Melisa çayının sahip olduğu antibakteriyel ve antiseptik özellikler, onu çeşitli soğuk algınlığı, grip ve enfeksiyon semptomlarına karşı güçlü bir silah haline getirmektedir. Melisa çayı antioksidan özelliklerinin yanı sıra, beyaz kan hücrelerinin oluşumu ile birlikte mukus ve balgamın ortadan kaldırılmasına yardımcı olmaktadır.

• Beyin sağlığı için faydalıdır.

Yapılan araştırmalarda, melisa çayının zihinsel kavramaya yardımcı olduğu ve ayrıca önemli nörolojik hastalıkların semptomlarının azalmasına yardımcı olduğu gösterilmiştir. Düzenli olarak tüketildiğinde melisa çayı, alzheimer hastalığının erken evrelerindeki semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur.

• Regl sancılarını hafifletmeye yardımcı olur. 

Melisa çayının sakinleştirici ve analjezik özellikleri, belirli antispazmodik eylemlerle birlikte, menstrüasyon sırasında görülen endişe ve ruh hali değişimleri ile birlikte sancıları hafifletmeye yardımcı olur.

• Enfeksiyonların tedavisinde etkilidir.

Melisa çayı, iyileşme sürecinin hızlanmasına ve herpes simpleks virüsü semptomlarının azalmasına yardımcı olur. 

• Kalp sağlığını iyileştirir.

Melisa çayı genel olarak kalp sağlığı için faydalıdır. Journal of Nutrition'da yayınlanan bir araştırmaya göre, melisa çayı trigliseritleri düşürmeye ve kolesterol üretimini artırmaya yardımcı olur. Düzenli olarak tüketildiğinde, kan basıncını düşürmeye ve zararlı LDL kolesterolü düşürmede etkili olmaktadır. Aynı zamanda melisa çayının aritmileri kontrol etmeye yardımcı olduğu gösterilmiştir.

Melisa Çayının Zararları Nelerdir?

Melisa çayı, doğru şekilde ve yeterli miktarlarda tüketildiğinde genellikle tüketim için güvenli bir çaydır. Birçok bitkisel çayda olduğu gibi, melisa çayı da bazı yan etkilere yol açabilir.  Melisa çayının bazı yan etkileri aşağıda listelenmiştir.

• Melisa çayının antispazmodik ve yatıştırıcı özellikleri bazı potansiyel yan etkilere yol açabilir. Bu nedenle de arteriyel hipertansiyonu olan kişilerin melisa çayı tüketmesi önerilmez.
• Düşük tansiyonu olan kişilerin melisa çayı tüketmesi halsizlik ve baş dönmesi yaşamasına neden olabilir. 
• Melisa çayı, vücudu rahatlatır, dikkati dağılmasına ve reaksiyonun yavaşlamasına yol açabilir. 
• Melisa çayının, kan şekeri seviyelerini düşürücü etkisi, bazı diyabet ilaçları ile etkileşime girebilir. Bu nedenle de kan şekerinin kontrol edilmesi ve herhangi olumsuz yan etkide bir sağlık uzmanına başvurulması tavsiye edilir.
• Melisa çayının aşırı tüketimi, metabolizma ve diğer vücut fonksiyonlarını düzenleyen tiroid hormonu üretiminin yavaşlamasına ve tiroid fonksiyonun zarar görmesine neden olabilir. 
• Melisa bitkisi, kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Bu nedenle de ameliyat olacak kişilerin, aşırı kanamanın önüne geçmek için en az iki hafta öncesinde melisa çayı tüketimini bırakması önerilir.

Melisa Çayı Nasıl Yapılır?

Melisa çayı, melisa bitkisinin kurutulmuş veya taze yaprakları kullanılarak yapılabilir. Melisa otu yapraklarının, bitki çiçek açmak üzereyken toplanması tercih edilir. Bunun nedeni ise, bitkilerin en yüksek antioksidanlar ve uçucu yağlar konsantrasyonuna sahip olmasıdır. Bu da daha iyi bir lezzet sağlar. Hasat mevsimi genellikle ilkbahar sonu veya yaz başı olmakla birlikte bölgeye ve ortama göre değişmektedir. Melisa otu yaprakları, saptaki ikinci yaprak sırasının hemen üst bölümünden kesilmelidir. Bitkinin bu şekilde budanması, yeni sürgünlerin büyümesini teşvik ederek, hasat verimi artmasını sağlamaktadır. Toplanan taze yapraklar, soğuk su ile yıkanmalı ve geniş bir tepsi içerisine yerleştirilerek kurumaya bırakılmalıdır. Bu kurutma işlemine ek olarak, yapraklar demet halinde toplanır ve kurutmak için bir ipe asılabilir. Yapraklar tamamen kuruduğunda, kapaklı bir kabın içinde hava ve ışık almayan bir ortamda birkaç ay lezzeti koruyarak saklanabilir.  

Melisa çayı yapmak için gereken malzemeler

• 2 çay kaşığı taze melisa otu yaprağı veya
• 1 tatlı kaşığı kurutulmuş melisa otu yaprağı
• 2 su bardağı su
• 1 tatlı kaşığı bal veya şeker (isteğe bağlı)

Yapılışı

• Küçük bir tencere ve demliğin içine su eklenir ve kaynatılır.
• Bir fincanın içerisine taze veya kurutulmuş melisa otu yaprakları konulur.
• Fincanın üzerlerine kaynar su dökülür.
• Hazırlanan karışım 7-10 dakika demlenmesi için bekletilir.
• İsteğe bağlı olarak şeker, bal ve limon eklenerek tüketilebilir.

Melisa Çayı Yapmanın Püf Noktası Nedir?

• Lezzetli ve sağlıklı melisa çayı için filtrelenmiş su kullanılmalıdır.
• Çok kısa süre demlenen melisa çayı, yeterince aroma ve antioksidana sahip olmayabilir. Bu nedenle de demlenme süresi 7 ila 10 dakika arasında olmalıdır.
• Melisa çayı yapımında kullanılan kurutulmuş yaprakların, kapağı kapalı cam bir kavanozda, ışık ve hava geçirmeyen bir ortamda saklanması önerilir. 
• Melisa çayını tatlandırmak için içerisine limon veya bal eklenebilir.
• Melisa otu yaprakları, kurutma esnasında nem ve güneş ışığından uzak tutulmalıdır. 

Melisa Çayı Nerelerden Alınabilir?

Melisa çayı, marketlerden, aktarlardan ve internet sitelerinden satın alınabilir. 100 gram melisa çayının fiyatı 8 tl ile 100 tl arasında değişmektedir. 

Melisa Çayı Sağlıklı mıdır?

Evet, melisa çayı bağışıklığı  artırmada, sindirim sağlığını ve sinir sistemini iyileştirmede etkili rol oynayan faydalı bir bitki çayıdır. Melisa çayı, yatıştırıcı özellikleri nedeniyle uzun yıllardır geleneksel tedavi yöntemlerinde kullanılmaktadır. Melisa otundaki tanenler, flavonoidler, rosmarinik asit, sitronellal, öjenol ve diğer polifenolik bileşikler gibi aktif kimyasalların yanı sıra bakır, manganez ve çinko gibi birçok vitamin bulunmaktadır. Melisa çayının stresten azaltmada, enfeksiyon önlemede ve daha sağlıklı bir uyku için faydalıdır. Ayrıca yapılan çalışmalarda, melisa çayının nörolojik sistemi hedef alarak anksiyete ve depresyonu hafifletmeye yardımcı olduğu gösterilmiştir. Buna ek olarak içerdiği bileşenler sayesinde kan basıncını düşürmeye ve kardiyovasküler hastalıklardan korumaya yardımcı olmaktadır.

Melisa Çayı Kaç Kaloridir?

Melisa çayının 100 gramı 42 kalori içerir. Bir porsiyon (orta) melisa çayının ise 0.02 kcal kaloriye sahiptir. 

Melisa Çayı Sakinleştirir mi?

Melisa çayının sakinleştirici etkisi, özellikle en stresli günlerin ardından stres düzeylerini düşürmeye destek olabilir. Melisa bitkisinin yaprakları, çeşitli anksiyete önleyici ilaçlarda bulunmaktadır. Naturex tarafından satılan cyracos buna örnektir. Indian Journal of Pharmacology'de yayınlanan bir çalışmada, melisa özünün stresi azaltmada etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Nutrients'te yayınlanan bir diğer araştırmada ise, melisa çayı içen deneklerin, içtikten bir saat veya üç saat sonra kaygı düzeylerini önemli ölçüde azaldığı keşfedilmiştir.

Melisa Çayı Uyku Getirir mi?

Melisa otunda bulunan bir aktif bileşik olan rosmarinik asit, beyindeki GABA'yı (gama aminobütirik asit) etkili bir şekilde yükseltir. GABA, aşırı uyarılmayı önleyerek beynin dengeyi korumasına yardımcı olan inhibitör bir nörotransmitterdir. GABA reseptörlerinin yüksek uyarımı, yatıştırıcı bir etki yaratır ve bu da melisa otunun anti-anksiyete üzerindeki faydalı etkisini açıklar. Ayrıca yapılan çeşitli araştırmalar, kediotu bitkisi ile melisa otunu birleştirmenin iyileştirilmiş gece uykusuna yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Hamilelikte Melisa Çayı İçebilir mi?

Melisa çayı, hamilelikte güvenli kabul edilen bitki çayları arasında yer almaktadır. Ancak hamilelikte bitki çayı tüketimi hakkında unutulmaması gereken en önemli şeylerden biri miktarıdır. Bu nedenle de hamilelik süresince aşırı miktarlarda tüketimden kaçınılması önerilmektedir. 

Emziren Anneler Melisa Çayı İçebilir mi?

Melisa çayında bulunan herhangi bir bileşeninin anne sütüne karışması veya emziren anneler veya bebeklerde güvenliği hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Buna ek olarak, bebeklerde kolik, ishal ve diğer durumların tedavisi için diğer şifalı bitkilerle birlikte güvenli ve etkili şekilde kullanılmıştır. Bu nedenle de emziren annelerin melisa çayı tüketimi, doğru ve ölçülü miktarda olmalıdır.

Çocuklar Melisa Çayı İçebilir mi?

Bitki çaylarının tüketimi genel olarak yetişkin bireyler için önerilmektedir. Melisa çayı da bitki çayı kategorisine girmektedir ve bazı durumlarda yan etkilere yol açabilir. Bu nedenle de çocukların melisa çayını tüketmesi tavsiye edilmemektedir. 

Regl Döneminde Melisa Çayı İyi Gelir mi?

Melisa otunun, sakinlik ve odaklanma hissini destekleyen, uyarıcı olmayan bir nörotransmitter olan GABA'nın üretimine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Bu duyguların da ağrı ve duygudurum bozukluklarının tedavisinde destekleyici özelliğe sahip olduğunu göstermektedir.

Melisa çayının, regl dönemi semptomları üzerindeki etkilerine ilişkin Bir grup genç kadın üzerinde yapılan araştırmada, melisa çayının yalnızca  PMS semptomlarının şiddetini azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda ağrı, sosyal etkileşimler ve ruh hali üzerinde de olumlu etkiye sahip olduğu belirtilmiştir. 

Melisa Çayı Zayıflatır mı?

Melisa çayı tok tutucu özelliğe sahiptir. Bu sebeple iştah kontrolü sağlamayı kolaylaştırarak kilo vermeye yardımcı olabilir. Ancak tek başına kilo vermek üzerine bir etkisi bulunmamaktadır. 

Melisa Çayı Mide Bulantısına İyi Gelir mi?

Melisa çayı, sindirim sistemi üzerindeki potansiyel etkisi nedeniyle mide bulantısını hafifletmeye yardımcı olur. Melisa otu üzerine yapılan çeşitli araştırmalarda, mide ve bağırsak problemlerini hafifletmede etkili olduğu bulunmuştur.