Sindirim sorunlarıyla başım dertte, ne yapsam bilmiyorum!
Herkesin dönem dönem şikayetçi olduğu dertler: Kabızlık, ishal, hazımsızlık ve gaz. Peki hangisi için nelere dikkat etmek gerekiyor?
Sindirim sistemi hastalıkları günlük hayatta sıkça karşılaşılan ve hayatı olumsuz yönde etkileyen sorunlardan biri. Kabızlık, ishal, gaz ve hazımsızlık en çok karşılaşılan sindirim problemleri arasında yer alıyor. Sindirim sorunlarından korunmanın temel yolu ise sağlıklı beslenmekten geçiyor. Peki, sindirim sistemi problemlerini nasıl karşılamalıyız? Kabızlığa ne iyi gelir, ishalde beslenmenin önemi nedir? Gelin, tüm bu soruların cevabına birlikte bakalım.
Kabızlık nasıl geçer?
Birçok nedene bağlı olarak gelişebilen kabızlık fiziksel aktivite azlığı, gün içerisinde yeteri kadar lif almama, az sıvı tüketme ve bazı ilaçların kullanımı gibi nedenlerle sıkça karşımıza çıkabiliyor. Fakat medikal tedavi gerektirmediği sürece, doğru beslenme alışkanlıkları edinerek tüm bu sorunları aşmak mümkün. Aşağıdaki önerileri uygulayarak siz de kabızlık sorunundan kurtulabilirsiniz.
• Günde en az 2,5-3 litre su için. Su içerken arka arkaya birkaç bardak içmek yerine belli aralıklarla ve tüm güne yayarak içmeye özen gösterin.
• Kendinize haftalık egzersiz programı oluşturarak düzenli şekilde spor yapın. Yürüyüş yapmayı ihmal etmeyin.
• Lif içeriği yüksek olan kuru baklagillere, sert kabuklu meyvelere, tahıllara, taze sebze ve meyvelere beslenme düzeninizde sıklıkla yer verin.
• Meyveleri kabuklarını soymadan yiyerek hem vitamin hem lif alımınızı artırın.
• Beyaz ekmek yerine tam tahıllı, çavdarlı vb ekmek çeşitlerine yönelin.
• Geceleri yaşanan uzun süreli açlıktan sonra yavaşlayan sindirim sisteminizi sabah kahvaltı yaparak hızlandırın. Kahvaltı öğününün sindirim sisteminizin düzgün bir şekilde işlemesi için önemli bir başlangıç olduğunu unutmayın.
• Düzenli olarak tuvalete çıkmayı alışkanlık haline getirin.
Gaz ve hazımsızlığa neler iyi, neler kötü gelir?
Hazımsızlık, diğer bir adıyla dispepsi stres ve heyecan, hamilelik, kullanılan bazı ilaçlar, sigara içmek, hızlı yemek yemek, çok yağlı ve baharatlı yiyeceklerin aşırı tüketimi gibi birçok nedenden kaynaklanabiliyor. Ayrıca ülser, gastrit, reflü ya da besin intoleransı gibi bazı hastalıklar da hazımsızlığa ve gaz şikayetlerine yol açabiliyor. Özellikle yemeklerden sonra şişkinlik ve basınç olarak kendini gösteren hazımsızlık şikayetini azaltmak, hatta tamamen geçirmek doğru beslenme tedavisiyle mümkün. İşte hazımsızlık ve gaz şikayetinden korunmak için yapmanız gerekenler:
• Alkol ve sigaradan uzak durun. Hiç değilse minimum miktara indirmeye çalışın.
• Kafeinli ve asitli içecekleri tüketmeyin.
• Besinleri yavaşça çiğneyin. Az az ve sık aralıklarla beslenmeye özen gösterin.
• Çok yağlı, çok şekerli ve baharatlı yiyeceklere beslenme programınızda yer vermeyin.
• Karnabahar, lahana, baklagiller gibi gaz yapan besinleri daha az yiyin. Bu besinleri birlikte yemeyin ve baklagilleri pişirmeden önce mutlaka bir gece suda bekletin.
• Yemek yedikten sonra hemen yatmayın. Akşam yatmadan en geç 2 saat önce son ara öğününüzü, 4 saat önce ise ana öğününüzü yapın.
• Egzersizi hayatınızın bir parçası haline getirerek metabolizmanızın ve sindirim sisteminizin düzenli çalışmasını sağlayın.
• Kabızlığın hazımsızlığı tetikleyen önemli bir etken olduğunu unutmayın. Kabızlığa neden olan faktörleri de göz ardı etmeden önleminizi alın. Tam tahıllı gıdaları, sebze ve meyveleri beslenme düzeninize dahil edin.
İshalde de beslenme çok önemli
İshalken vücut aşırı miktarda sıvı ve mineral kaybediyor. Bu da halsizlik, ani kilo kaybı, karın ağrısı ve diğer birçok olumsuz etkiyi beraberinde getiriyor. Ancak doğru beslenerek kaybettiğiniz su ve besin öğelerini karşılayabilirsiniz. Ancak başka yan etkilerin de görüldüğü ileri derecede ishal durumunda ihmal etmeden bir doktora başvurmanız gerektiğini de aklınızdan çıkarmayın.
• Bu dönemde lifli besinlerden uzak durun. Çünkü bu besinler bağırsaklarınızın daha hızlı çalışmasını sağlıyor. Bu durum ise sıvı kaybının artmasına yol açıyor.
• Kaybedilen sıvı ve elektrolitleri yerine koymak için sıvı alımınızı artırın. Sıvı olarak suyun yanı sıra ayran, taze meyve suyu, açık çay gibi elektrolit açısından zengin içecekleri de tüketebilirsiniz.
• Besin öğeleri kaybını karşılamak için yeterli miktarda beslenin.
• Kızartma gibi yağlı yiyecekler yerine haşlanmış ve fırında pişmiş gıdaları tercih edin.
• Bol bol dinlenin ve terleterek daha fazla sıvı kaybettiren işler yapmamaya özen gösterin.
Sindirim sistemi, insan hayatının devamlılığı için alınan besinleri ağızdan anüse kadar parçalayarak vücutta kullanılabilir hale getirme işlevini yerine getiriyor. Bağışıklık sisteminin önemli bir bölümünü içerisinde barındıran bu sistem yaşam kalitesini de elbette doğrudan etkiliyor. Sindirim sorunlarından biriyle karşılaştığınızda, hastalığa özel beslenme önerilerini dikkate alarak birçok sorundan kurtulabilir ya da olumsuz etkilerini ciddi oranda azaltabilirsiniz. Yeter ki doğru beslenmeyi alışkanlık haline getirebilin…