Şok diyet mucizesi gerçek mi?
Kısa sürede hızla kilo vermek için bir arayışa girdiyseniz muhtemelen 'şok diyet' size çok da uzak bir kavram değil. Peki şok diyetlerin etkileri neler? Gelin biraz göz atalım.
Yazın gelmesiyle birlikte hepimizi bir kilo verme telaşı sardı. Hızlı çözümler arıyor ve kilolarımızdan olabilecek en kolay şekilde kurtulmak istiyoruz. Bu konuda araştırma yaparken çok kısa sürede çok yüksek miktarda kilo vermeyi sağladığı iddia edilen şok diyetlere mutlaka rastlamışsınızdır. Hatta büyük ümitlerle deneyip tüm kilolarınızdan kurtulabileceğinizi düşünmüş olabilirsiniz. Neredeyse mucizevî etki gösterdiği söylenilen şok diyetlerin vücut üzerindeki etkilerine ve zayıflatma iddialarının gerçek olup olmadığı konusuna açıklık getirmek için bu diyetleri sizler için araştırdık.
Şok diyet nedir?
Şok diyet, vücudunuzun kalori ihtiyacını minimum düzeye indirerek acil enerji tasarrufuna girmesini sağlamak ve depolanan yağların kullanımını artırmak amacıyla yapılan kısa süreli beslenme şeklidir. Detoks olarak da adlandırılan bu diyetlerde günlük kalori alımı 500-1000 arasında sınırlandırılır ve bu durum vücutta kısa süreli bir etki yaratarak kilo verme sürecini hızlandırır. Kalori sağlayan yiyecekler genellikle protein kaynaklı besinlerden seçilir ve mümkün olan en az miktarda karbonhidrat ile yağ alımı sağlanır. Neredeyse sıfır kaloriye sahip sebzeler diyette serbesttir. Midede doygunluk hissi sağlayacak besinlerle minimum enerji alımı hedeflenir. Bazı şok diyetler tamamen sıvı besinler ve smoothieler üzerinden ilerlerken bazıları küçük porsiyonlu normal besinler üzerinden şekillendirilir.
Şok diyetin vücut üzerindeki etkileri nelerdir?
Şok diyet, 3-5 günlük kısa süreli uygulamalarda vücut çalışma düzenini şaşırtarak kilo vermeyi hızlandırabileceği düşünülmektedir. Ancak uzun süreli uygulamalarda şok diyetlerin kilo verme üzerinde etkisi yok denecek kadar azdır. Alınan kalori miktarı azaldığı için yağlar, bazal metabolizma ve fiziksel aktivite için gerekli enerjiyi karşılamak üzere aktif olarak kullanılır. Birkaç gün vücut bu şoka alışabilmek için yağların kullanımına izin verir. Ancak bu sürenin sonunda vücut kıtlığa girildiğini düşünerek metabolizma hızını azaltır. Örneğin karaciğer normal beslenme programında dakikada 40 kalori harcıyor ise şok diyetin ilk birkaç gününden sonra kısıtlamaya giderek 20 kalori harcamaya başlar ve vücudun açlık moduna geçmesi engellenir. Bu durum tüm vücut hücreleri için geçerlidir. Özetle, enerji ihtiyacınızın altında kalan beslenme programlarını uzun süre uyguladığınızda metabolizmanızı yavaşlatmak kaçınılmaz olacaktır.
Şok diyet yapmanın zararları
Kilo vermenin durduğu bazı durumlarda beslenme uzmanları gözetiminde birkaç günlük şok diyet uygulaması önerilebilir. Ancak uzun süreli uygulamalarda şok diyetler vücutta kalıcı hasarlara neden olabilir. Vücut ihtiyaç duyduğu kaloriyi alamadığı için kendini korumaya alır ve metabolizma hızı yavaşlar. Artık daha az kalori ile yaşamayı öğrenir ve yapılan diyetin bir anlamı kalmaz. Vücut fonksiyonlarında önemli rol oynayan vitamin ve mineraller yeterli oranda alınmadığı için bağışıklık sistemi zayıflar ve enfeksiyonlara yakalanma riski artar. Uzun süreli uygulamak zor olduğu için genellikle diyet bir süre sonra bırakılır ve tekrar başlanır. İlk günlerde yüksek oranda kilo kaybedilebilir ancak diyet bırakıldığı anda verilen kilolar çok kısa sürede fazlasıyla geri alınır.
Bununla birlikte unutmamak gerekiyor ki, bu diyetler diyabetlilerde, hamilelerde, emziklilerde ve çocuklarda kaçınılması gereken programlardır. Bu yüzden şok diyet uygulamak gibi bir düşünceniz varsa bir uzman görüşü almayı unutmayın.
İdeal kilonuza ulaşmak istiyorsanız bunun en iyi yöntemi size özel bir diyet programını uygulamaktır. Yeterli ve dengeli bir beslenme programını vücut yapısına uygun fiziksel aktiviteler ile destekleyerek sağlıklı bir şekilde kilo verme sürecini tamamlayabilirsiniz. Hızlı başlayan şeylerin hızlı bittiği hep konuşulur. Aynı şekilde hızlı kaybedilen kilolar da hızlı geri alınır.