Vitamin nedir?

Vitaminler, vücudun işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için gerekli olan küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğu organik bileşikler olarak tanımlanabilir. Vitaminlerin büyük bir bölümü besinlerden alınır, çünkü insan vücudunda yeterli miktarda veya hiç üretilemez. Örneğin, D vitamini diyet yoluyla yeterli miktarda alınamadığından, insanların D vitamini alabilmesi için güneş ışığına maruz kalması gerekir. 

Her vitaminin vücutta farklı rolü bulunur ve  sağlıklı bir vücut için her vitaminden farklı miktarlarda vücutta bulunması gerekir. Herhangi bir vitaminin vücutta yetersiz olması ise çeşitli sağlık sorunlarının gelişimine neden olabilir.   

Örneğin, hipervitaminozis vücutta küçük bir vitamin eksikliği sonucu ortaya çıkar. Bununla birlikte yüksek vitamin eksikliği  avitaminoz ve aşırı tüketim ise hipervitaminozis ile ilişkilidir. Vitamin eksikliği durumunda uygun dozda vitamin takviyeleri alınmalıdır. Vitaminler, sağlıklı bir metabolizma ve bazı hastalıkların tedavisi için çok önemlidir çünkü vitamin eksikliği çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.  

Vitaminlerin Vücutta Görevi Nedir?

Sağlıklı bir vücutta bulunan vitamin değerlerinin miktarı çok önemlidir. Vitaminler, kan hücrelerinin üretimi ve kemik gelişimi gibi vücutta birçok işlevde rol almaktadır. Bununla birlikte vitaminlerin görevleri arasında  metabolizmanın düzenlenmesi ve hastalıklarla mücadele de bulunmaktadır. 

örneğin önemli vitaminlerden biri olan A vitamini, göz ve diş sağlığı için faydalıdır. Bu vitamin ayrıca kansızlığın giderilmesinde rol oynar. Vücut sağlığı için önemli olan bir diğer vitamin ise B vitaminidir. B vitamini cilt sağlığını iyileştirir. Ayrıca saç dökülmesini ve kepek oluşumunu önlemeye ve gidermeye katkıda bulunur. Suda eriyen vitaminlerden biri olan C vitamini ise özellikle grip ve soğuk algınlığı gibi rahatsızlıkların riskini azaltmaya yardımcı olur. 

Kemiklerin gelişimi için önemli olan D vitamini, insülinin yapımını destekler. Vücutta önemli işlevlere sahip olan bir diğer vitamin de E vitaminidir. Bu vitaminin güçlü bir antioksidan olarak damar tıkanıklığı riskini azaltma etkisi vardır. Kemik sağlığını destekleyen K vitamini ise, böbreklerde fazla kalsiyum birikmesini önler ve böbrek hastalıkları riskine karşı koruma sağlar. 

Vitaminler çeşitli gruplara ayrılır. Bu grupların her biri vücutta farklı işlevlere sahiptir. Genel olarak vitaminlerin görevleri ise şu şekildedir.

• Vücudun hastalıklarla savaşmasını sağlar.

• Hücre zarı ve DNA gibi yapısal alanlarda meydana gelen herhangi bir zararlı etkene korumayı sağlar. 

• Bağışıklık sistemini güçlendirir.

• Kemikleri güçlendiren vitaminler eklem sağlığı için önemlidir.

• Kaslarda meydana gelen krampların azalmasını sağlar.

• Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde takviye olarak alınır. 

• Kandaki yağ oranını dengeler ve damar sağlığını güçlendirir. Damar tıkanıklığını engeller. Damar tıkanıklığı önlenir. Kanın yoğunluğunu kontrol eder. Bu da kolesterolü düşürmede ve kalp-damar hastalıklarında faydalıdır.

• Üreme sorunların tedavisinde kullanılır.

• Kandaki yağ oranını dengeler. Bununla birlikte damar tıkanıklığını önler. 

• Vücuttaki yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar.

• Stres, uykusuzluk ve yorgunluk gibi problemlerin giderilmesine yardımcı olur. 

• Hamilelik öncesinde, sırasında ve sonrasında anne ve bebek sağlığı için kullanılır. Hamilelikde gerekli miktarda vitamin kullanımı hamilelik sürecinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi, düşük riskinin en aza indirilmesi, erken doğum riskinin önlenmesi ve bebekte görülebilecek herhangi bir gelişim problemlerinin önüne geçilmesi için gereklidir. 

Vitaminler ve Faydaları Nedir?

Vitaminler, vücudun farklı bir bölgelerinde aktive olacak hücrelerin korunmasına yardımcı olur. Her vitamin farklı organların sağlığı için alınmalıdır. Beden sağlığı kadar ruh sağlığı açısından da vücut sağlığını korumak için vitamin yönünden zengin besinler tüketmeye dikkat edilmelidir. 

• A vitamini : A vitamini cilt sağlığını korumaya yardımcı olarak dokuların zarar görmesini engeller. Bu vitamin aynı zamanda göz sağlığı için önemlidir. 

• B vitamini: Bu vitamin beyin sağlığının korunmasını  sağlar. Ayrıca depresyon riskini azaltmada da etkilidir. Tırnak ve saç sağlığı  için de B vitaminin vücutta yeterli miktarda bulunması önemlidir. Vejetaryen beslenen kişilerde B12 vitamini eksikliği görülebilir. Bu nedenle B12 vitamini eksikliği yaşayan vejetaryen beslenen kişilerin doktor kontrolünde B12 vitamini takviyeleri kullanmaları önerilir. 

• C vitamini : C vitamini bağışıklık sistemi için önemli vitaminlerden biridir. Bu vitamin vücudu çeşitli hastalıklara karşı korur. Özellikle kış aylarında grip, ve soğuk algınlığına karşı vücut direncini artırır. 

• D vitamini: Güneş ışığı yardımıyla sentezlenen Dvitamini, kalsiyumun ve fosforun normal emiliminde rol oynar. Kişinin ilerleyen yaşlarda kemik sağlığının korunması için yeterli D vitamini alması önemlidir.  

• E vitamini : E vitamini vücutta hücre yenilenmesini sağlayarak organ sağlığını destekler. E vitamini ayrıca kanser koruyucu etkiye de sahiptir. Bu vitaminin vücutta yeterli oranda bulunması cilt sağlığı için de son derece önemlidir.  

• K vitamini : K vitamini vücutta damar dışında kan pıhtılaşmasını sağlar. . Böbreklerde fazla kalsiyum birikmesini engelleyerek böbrek hastalıklarına karşı koruma sağlar. K vitaminin bulunduğu besinler arasında kırmızı et, domates, karaciğer, pirinç, muz, şeftali ve çilekte bulunur. 

• B5 Vitamini: Yorgunluğun ve bitkinliğin azalmasına ve giderilmesine yardımcı olur. B5 vitamini içeren besinler arasında avokado, yumurta sarısı, kepekli tahıllar, tavuk, brokoli, mantar ve domates ürünleri bulunur.

• B6 Vitamini : B6 vitamini kırmızı kan hücrelerinin oluşumuna katkıda bulunur ve  normal beyin fonksiyonlarını korunmasını sağlar. Ayrıca protein sentezini destekler. B6 vitamini et, balık, kümes hayvanları, baklagiller, patates, muz gibi besinlerde bulunur.

• B12 Vitamini : Sağlık açısından önemli vitaminlerde biri olan B12, metabolizmayı, kırmızı kan hücresi üretimini ve merkezi sinir sistemi korumasını destekler. Et, balık,  süt, peynir, kırmızı et ve yumurtada bulunur.

Vitaminlerin Genel Özellikleri Nelerdir?

Her vitaminin birbirinden farklı özellikleri bulunmaktadır. Ancak vitaminlerin genel özellikleri şu şekildedir.

• Tanımlanmış 13 vitamin çeşidi bulunmaktadır. 

• Vitaminler genel olarak suda eriyen ve yağda eriyen vitaminler olarak ikiye ayrılır.

• C, B1, B2 ve B6 suda eriyen vitaminlerdir. A, D, E, K ve Folik asit ise yağda eriyen vitaminlerdir. 

• Yağda çözünen vitaminlerin vücutta depolanması suda çözünen vitaminlerden daha kolaydır.

• Doğal besinler en iyi vitamin kaynaklarıdır. Ancak vitamin eksikliğine bağlı olarak doktorlar tarafından vitamin takviyeleri kullanımı önerilebilir. 

Vitamin Çeşitleri Nedir?

Günümüzde bilinen 13 adet vitamin türü bulunmaktadır. Mineraller, esansiyel yağ asitleri ve esansiyel amino asitler vitamin tanımına dahil değildir. Vitaminlerin çoğu, tek bir molekül yerine birbirine bağlı molekül gruplarından meydana gelir. Aşağıda vitamin çeşitleri listelenmiştir. 

• A vitamini

• B1 vitamini

• B2 vitamini

• B3 vitamini

• B5 vitamini

• B6 vitamini

• B7 vitamini

• B9 vitamini

• B12 vitamini

• C vitamini

• D vitamini

• E vitamini

• K vitamini

Vitaminlerin Sınıflandırması Nelerdir?

Vitaminler yağda veya suda çözünür olmalarına göre iki grupta bulunur.

A, D, E ve K vitaminleri yağda çözünen vitamin grubunda yer alır. Yağda çözünen vitaminler vücut tarafından karaciğer veya yağ dokularında depolanır. Vücut bu vitaminleri günlerce hatta aylarca tutabilir. Beslenme yoluyla alınan yağlar, vücudun yağda çözünen vitaminleri sindirim sistemi yoluyla emilimine yardımcı olur. A ve D vitaminleri vücutta birikebilir ve potansiyel olarak zararlı bir durum olan hipervitaminoza yol açabilir.

C vitamini ve B vitamininin tüm alt türleri ise suda çözünen vitaminlerdir. Suda çözünen vücutta depolanmaz ve idrar yoluyla vücuttan atılır.  

Vitamin Hapları Nedir?

Vitamin hapları, vitamin eksikliği durumunda doktor önerisiyle kullanılan vitamin takviye ürünleridir. Vitamin hapları eczane ya da farklı sağlık ürünleri satan yerlerde ya da internet sitelerinden alınabilmektedir. Ancak ilaç firmalarının ürettiği  vitamin haplarının doktor reçetesi ile alınması ve uzman yönlendirmesiyle kullanılması gereklidir.

Çeşitli vitamin takviyelerini incelemek ve internetten tek tıkla evinize sipariş vermek için FİT1001 'i ziyaret edebilirsiniz.

Vitamin Hapları İşe Yarıyor mu? 

Vücudun düzenli olarak işlevlerini sürdürebilmesi için yağda çözünen ve  suda çözünen vitaminlerin vücutta belirli miktarlarda bulunması gerekir.  Vitaminler doğada bulunan çeşitli gıda maddelerinde değişen miktarlarda bulunmaktadır. Besinlerde bulunan bu vitaminlerden en iyi şekilde faydalanmak için doğru zamanda doğru miktarda besin tüketmek önemlidir. 

Vitamin eksikliği yaşayan kişiler, bu eksikliği vitamin takviyeleri ile giderebilir. Vitamin haplarını tavsiye edilen miktarda kullanmak yetersiz beslenme, emilim bozukluğu ve ileri yaş gibi farklı durumlardaki bireyler için etkili olmaktadır. Vitamin hapları, yenilenmeyi destekledikleri ve vücut sağlığını dengeledikleri için vücutta birçok işleve sahiptir.  

Vitamin Hapları Çeşitleri Nedir?

Vitamin hapları çeşitleri şu şekildedir.

B1 Vitamini (Tiamin): B1 Vitamini besinlerin enerjiye dönüştürülmesine katkıda bulunur. Ayrıca cilt, kas sağlığı, saç ve beyin fonksiyonları için de gerekli bir vitamindir. B1 vitamini eksikliğinde ödem, kol ve bacaklarda güçsüzlük, bulantı, kalp atış hızlanması, yorgunluk ve sindirim sistemi sorunları meydana gelebilir.  

B6 Vitamini (Piridoksin): Bu vitamin, homosistein düzeylerini düşürülmesine yardımcı olarak, kalp hastalığı riskini en aza indirmeye yardımcı olur. Ruh halini, iştahı ve uykuyu düzenlemek için önemli olan amino asit triptofandan nörotransmitter serotonin sentezini kolaylaştırır. Ayrıca kırmızı kan hücrelerinin oluşumuna katkıda bulunur. B6 Vitamini eksikliğinde uykusuzluk, gerginlik, depresyon ve anemi görülebilir.

B9 Vitamini (Folik asit): Yeni hücrelerin gelişimi için gerekli olan B9 vitamini, hamileliğin erken döneminde alındığında, düşük ve nöral tüp anormalliklerinin önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca düzeylerinin   düşürülmesi, kalp hastalığı ve kolon kanseri riskini azaltabilir. Eksikliğinde kilo kaybı, dil ve ağızda çatlama, ishal, lökopeni ve trombositopeni görülebilir.

Vitamin B2 (Riboflavin): Vitamin B2 besinlerin enerjiye dönüştürülmesinde rol oynar. Aynı zamanda sağlıklı kan dolaşımına, beyin fonksiyonuna ve nörolojik sisteme sahip olmak için gereklidir. Ayrıca cilt ve saç sağlığı için de önemlidir. Vitamin B2 eksikliğinde yorgunluk, anksiyete, konjunktivit, fotofobi, dermatit, dil iltihabı ve ağız ve dudak çevresinde kuruluk görülebilir. 

Vitamin B3 (Niasin): Besinlerin enerjiye dönüştürülmesinde rol oynayan bu vitamin, dolaşım sistemi, sağlıklı bir cilt ve sinir sistemi için önemlidir. Vitamin B3 eksikliğinde dermatit ve ishal meydana gelebilir. 

B5 Vitamini (Pantotenik asit): B5 Vitamini  lipitler, nörotransmitterler, steroid hormonları ve hemoglobinin üretimini destekler. Yetersiz beslenme gibi durumlarda ayaklarda karıncalanma ve ve sinir sistemi anormallikleri görülebilir.

B12 Vitamini (Kobalamin): Vücudun B12 vitaminini uygun şekilde emmesi için intrinsik faktör olarak bilinen bir molekül gereklidir. B12, homosistein seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olarak kalp hastalığı riskini azaltmada etkili olabilir. Yeni hücrelerin oluşturulması ve bazı yağ ve amino asitlerin sindirilmesi için B12 vitaminine ihtiyaç duyulur. B12 eksikliğinde pernisiyöz anemi, nörolojik sorunlar, kollarda ve bacaklarda uyuşma, hafıza kaybı ve bunama görülebilir. 

D Vitamini (Kalsiferol, 1,25-dihidroksi D vitamini): D vitamini, diş büyümesini ve kemikleri güçlendiren kandaki kalsiyum ve fosfor seviyelerini korumak için gereklidir. D vitamini eksikliği görülen çocuklarda, raşitizm,  kemik deformitesi ve diş çürümesi görülebilir. D vitamini eksikliği yaşayan yetişkinlerde ise   osteomalazi, kemik kırıkları ve diş çürüğü oluşabilir. 

B7 Vitamini (Biotin): Bu vitamin, glikoz üretimini ve besinlerin enerjiye dönüşmesini kolaylaştırır. Ayrıca bazı yağ asitlerinin sentezinde ve parçalanmasında görev alır.  Kemik sağlığı için de gerekli bir vitamindir.

A Vitamini (Retinoidler): A vitamini, vücutta farklı formlarda bulunur. Provitamin A karotenoid, bitkisel gıdalarda bulunan A vitamininin adıdır. Karotenoidler insan hücrelerinde retinole dönüşerek A vitamini etkisi gösterirler. A vitamini aktivitesi en yüksek olan antioksidan karotenoidler beta karotendir. A vitamini fazlasını depolayan moleküller ise retinil esterlerdir. Lutein ve zeaksantin karotenoidleri yüksek gıdaları tüketmek katarakt riskini azaltabilir. Görme için hayati bir vitamin olan likopen, prostat kanseri riskini azaltabilir. Aynı zamanda cilt ve doku sağlığını korur. Bağışıklık sistemi ve kemik büyümesi bundan önemli ölçüde etkilenir.

C Vitamini (Askorbik asit): Bağışıklık sistemini güçlendiren C vitamini, hücrelere zarar verebilecek kimyasalları etkisiz hale getiren bir antioksidandır. C vitaminin uzun süreli eksikliği iskorbüt hastalığına yol açabilir.Ayrıca bu vitaminin eksikliğinde diş eti kanaması,saçlarda kuruluk, kansızlık, saç dökülmesi, göz kuruluğu,  diş eti enfeksiyonları ve yara iyileşmesi gecikmesi görülebilir.

E Vitamini (Tokoferol): Bu vitamin, sahip olduğu antioksidan özelliği sayesinde A vitamini ve bazı yağ moleküllerini korur. E vitamini yönünden zengin bir beslenme planı, Alzheimer hastalığının önlenmesine yardımcı olabilir. Alzheimer hastalığı, E vitamini açısından zengin bir diyetle önlenebilir. 

K Vitamini: K vitaminin bir bölümü bağırsak bakterileri tarafından üretilir. Kan pıhtılaşması için gerekli olan bu vitamin,  osteoporoz ve kemik kırıklıkları riskinin azaltılmasına yardımcı olur. K vitamini eksikliği bulunan kişilerde anemi ve kanama bozuklukları meydana gelebilir. 

İnsan Vücudunun En Çok İhtiyacı Olan Vitamin Nedir?

İnsan vücudunun en çok ihtiyaç duyduğu 5 vitamin aşağıda listelenmiştir. 

• A vitamini: Güçlü antioksidan özelliğe sahip olan A vitamini, hayvansal ve bitkisel gıdalarla vücuda alınabilir. A vitamininin vücutta başta kemik gelişimi ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi olmak üzere birçok faydası vardır. A vitamini, üreme ve gelişmeyi arttırır ve hücre fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcı olur. Bu vitamin ayrıca diş ve diş eti sağlığı için de oldukça önemlidir. A vitamini göz sağlığı ve üriner sistemin korunması için de önemli bir vitamindir. A vitamini açısından zengin gıdalar arasında ciğer, ton balığı, süt, tavuk eti, koyun eti, yumurta, somon, peynir, karides ve yoğurt bulunur. 

• Folik asit: Folik asit eksikliğinde kan hücrelerinin olgunlaşma süreci bozulur. Bununla birlikte folik asit ihtiyacı hamilelik sürecinde yüzde 50 artış gösterir. Folik asit eksikliğinde anne karnındaki bebekte “nöral tüp” olarak adlandırılan ve yapı beyin dokusundan başlayarak, omuriliği de içine alarak aşağı doğru uzanan yapıda sorun oluşabiliyor. Aynı zamanda halsizlik, gelişme geriliği, aşırı huzursuzluk ve infeksiyon hastalıklarına karşı direnç düşüklüğü de ortaya çıkabilir. Folik asit açısından zengin besinler arasında karaciğer, enginar, brokoli, bamya, koyu yeşil yapraklı sebzeler, pancar  kuru baklagiller bulunur. 

• D vitamini: D vitamini eksikliğinde ilk olarak kemik dokusu etkilenir. Yapılan araştırmalar, diyabet ve D vitamininin ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bunlara ek olarak, prostat,  meme kanseri, Romatoid Artrit ve MS gibi  bağışıklık sistemi hastalıklarının da riski D vitamini eksikliği ile artış gösterebiliyor. D vitamininin en iyi kaynakları arasında balık yağı, yumurta sarısı, süt, yosun, karaciğer ve mantar bulunur.Vücutta D vitamini fazlası ise kanda kalsiyumun aşırı yükselmesine yol açabilir. Bu da  osteoporozu önlemenin tersine ilerlemesine sebep olabilir.  

• C vitamini: C vitamini eksikliği semptomları arasında, diş eti kanaması, eklem şişmesi, anemi ve azalmış demir emilimi bulunur. Yüksek miktarda C vitamini içeren gıdalar arasında turunçgiller, kivi, çilek, brokoli, kırmızı, kuşburnu ve yeşil biber, kavun, yeşil yapraklı sebzeler, domates, karnabahar ve patates bulunur. C vitamini açısından zengin olan besinler, özellikle kış aylarında her gün tüketildiğinde  bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. 

• B12 vitamini: Beyin ve sinir sistemi, B12 vitamini eksikliğinden ciddi ve kalıcı zarar görebilir. Anemi ayrıca dilde şişme veya iltihaplanma, deride renk değişikliği veya sararma, kollarda ve bacaklarda karıncalanma ve uyuşma, halsizlik, unutkanlık, hafıza kaybı ve dikkat dağınıklığı gibi semptomlara neden olabilir. Et, süt ürünleri, balık ve kabuklu deniz ürünleri gibi hayvansal ürünler, B12 vitamini açısından en yüksek gıdalardan bazılarıdır.  Vücudun bu vitaminden en etkili bir şekilde faydalanabilmesi için B12 açısından zengin gıdaların beslenme planına eklenmesi ve doktorun önerdiği şekilde B12 takviyeleri kullanılması gereklidir.