Kuru Üzüm

Kuru üzümün 100 gramında 304 kalori bulunmaktadır. Kuru üzümün 1 porsiyonu (30 gr) 91 kaloridir. 1 çorba kaşığı (10 gr) kuru üzüm 30 kaloridir. Kuru üzümün 100 gramı 66.77 gram karbonhidrat, 3 gram protein, 1.28 gram yağ, 3.42 gram lif içermektedir.

Asmagiller ailesinin bir üyesi olan üzüm dünya üzerinde pek çok çeşidi olan sarılgan bir bitki türü. Onlarca metre uzama kabiliyetine sahip olan bitki genelde ılıman iklim kuşağında yetişiyor. Meyve olarak tüketilen veya şarap yapımında kullanılan üzüm kurutularak da yeniyor. Kuru üzüm halk arasında çerez olarak kabul edildiğinden genellikle diğer çerezlerle karıştırılarak tüketiliyor. Hiç şüphesiz besleyici özellikleri ile içerdiği vitamin ve mineraller nedeniyle önerilen değerli bir besin kaynağı.

Kuru üzümün faydaları nelerdir? 

Bakır ve B vitamini açısından son derece zengin olan kuru üzüm önemli bir demir deposu. İçerdiği B vitamini sayesinde yeni kan oluşumuna katkı sağlayan kuru üzümler oldukça yoğun lif içeriğine sahip olduklarından sindirim sistemini ve bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı oluyor. Özellikle kronik kabızlık problemi yaşayanlara tavsiye edilen kuru üzüm, ayrıca sindirim sisteminde biriken toksinlerin vücuttan atılmasında da etkin rol oynuyor. Öte yandan doğal bir antioksidan kaynağı olan bu besin, tümör oluşumunun önlenmesine destek oluyor. Kötü kolesterolü düşürme özelliği sayesinde kalp ve damar hastalıklarına da iyi gelen bu besin, tansiyonun düzenlenmesinde ve damar sertliği oluşmasını önlemede etkili. 

Soğuk havalarda veya spor aktiviteleri öncesinde tüketimi, gereken enerjinin hızla elde edilmesini sağladığı için sıklıkla tavsiye ediliyor. Kalsiyum bakımından zengin olan kuru üzüm güçlü ve sağlıklı kemikler için gençler ve yetişkinler tarafından düzenli olarak tüketilmesi önerilen değerli bir besin. İçerisinde ayrıca magnezyum ve potasyum gibi değerli mineraller bulunduran bu besin, cildi hasar oluşumuna karşı koruyarak dolgunlaştırıyor ve hasarların onarılmasına katkıda bulunuyor. İçerdiği A ve E vitaminleri sayesinde yeni hücre oluşumunda, cildin hem esnek hem de genç bir görünüm elde etmesinde ciddi pay sahibi.

Kuru üzümün tarihçesi 

Ülkemizde antik çağlardan beri yetiştirilen üzüm meyve, şarap ve kurutulmuş hali ile çeşitli şekillerde yüzyıllardır tüketilen bir bitki. Yapılan arkeolojik kazılarda elde edilen veriler bağcılık ve üzüm yetiştirme faaliyetlerinin Anadolu’da M.Ö. 5000 yıllarına kadar dayandığını gösteriyor. Hem yaş haliyle şarap üretiminde kullanılan hem de kuru olarak tüketilebilen üzüm her dönemin önemli besin kaynakları arasında. Anadolu medeniyetleri tarafından bir bereket sembolü olarak da görülen üzüm pek çok tarihi eserde, kabartma ve rölyefte yer alıyor.

Kuru üzüm nasıl elde edilir? 

Doğal yollarla kurutma ve bandırma yaparak iki farklı yöntemle kuru üzüm elde edilebiliyor. Doğal yollarla kurutma yöntemi daha ziyade çekirdekli ve siyah renkli üzüm çeşitleri için kullanılıyor. Toplanan üzümler güneş alan bir yere serilerek ve her tarafı yeterince kuruyuncaya kadar çevrilerek bir müddet bekletiliyor. Kuruyunca iplerle bağlanmak suretiyle uygun ortamlarda asılarak saklanıyor. Bandırma yöntemi ise daha çok beyaz üzümler için kullanılan bir kurutma yöntemi. Asıl amacı ise çabuk kurutma sağlamak ve üzümlerdeki rengin korunması. Bu yöntemde üzümler potasyum karbonat ve zeytinyağı içeren sıvıya birkaç kez batırılarak kurumaya bırakılıyor. Bu sıvı sayesinde üzümün üzerindeki puslu katman ayrılarak içindeki sıvının daha çabuk çıkması sağlanıyor. İşlem sonunda güneşte yaklaşık bir hafta kadar kurumaya bırakılan üzümlerin sapları çıkarılıp çöpleri makinelerle çalkalanarak ayıklanıyor. En sonunda üzümler soğuk suyla yıkanarak hazır hale getiriliyor.

Kuru üzüm çeşitleri nelerdir?

Ege Bölgesi başta olmak üzere ülkemizin her bölgesinde üretilen kuru üzümün büyük bir bölümü ihraç ediliyor. En yaygın çeşidi olan Sultani çekirdeksiz kuru üzüm oldukça ince kabuklu ve taneleri yeşil ya da sarı renkli. Verimli bir tür olan Sultani türünün salkımları orta irilikte oluyor. Öte yandan çekirdekli, ince kabuklu ve sarı renkli bir tür olan Besni üzümü de orta büyüklükte etli tanelere sahip bir çeşit. Ayrıca çok küçük ve çekirdeksiz taneleri olan kuş üzümünün salkımları oldukça küçük yapıda. Taneleri ise az miktarda asit içerdiği için mayhoş bir tada sahip. Genelde kurutularak tüketilen kuş üzümü dolma yapımında sıklıkla tercih ediliyor. Bunlara ek olarak, samancı çekirdeksiz üzümü de kurutularak tüketilen, taneleri iri ve beyaz, yapısı az sulu ve sert bir üzüm türü.

Kuru üzüm alırken nelere dikkat edilmeli? 

Tıpkı diğer kuru meyveler gibi sağlık deposu olan kuru üzümü satın alırken dikkatli olmakta fayda var. Bu tür gıdaları alırken mümkün olduğu kadar doğal yöntemler kullanılarak kurutulmuş olanları tercih etmelisiniz. Toz ve yabancı maddelerle kirlenmemiş, şekerleme kalıntısı bulunmayan ve aşırı yağlanmamış ürünler olmasına dikkat edin. İster doğal yöntemlerle ister kimyasal yöntemlerle kurutulmuş olsun, kuru üzümleri tüketmeden önce mutlaka bol suyla yıkamalısınız.

Kuru üzüm nasıl saklanır? 

Kırsal bölgelerde doğal yollarla saplarıyla kurutulmuş olan üzümler kilerde veya saklama dolaplarında asılarak uzun süre saklanabiliyor. Ancak şehirde yaşayanlar için hem bu tür kuru üzüm bulmak hem de bu şekilde saklamak oldukça zor. Şehir ortamında tane kuru üzümleri uygun büyüklükte kavanozlarda muhafaza edebilirsiniz. İçi kuru ve kapağı hava almayacak kadar sağlam kavanozlarda saklanabilen kuru üzümler güneş ışığı almayan yerlerde uzun süre dayanıyor.

Kuru üzüm nasıl tüketilir, nelerle iyi gider?

Kuru üzümü hem yemeklerde hem de diğer kurutulmuş meyve ve çerezlerle karıştırarak kuruyemiş olarak tüketebilirsiniz. Çekirdeksiz kuru üzümler hoşaf yapımında sıklıkla tercih edilirken kuş üzümü dolmaların vazgeçilmez malzemeleri arasında yer alıyor. Özellikle kuru üzüm ve leblebi atıştırmalık olarak en çok tercih edilen ikililerden biri. Öte yandan kuru üzümlerin bazı türlerini yaş pasta ve kek yapımında kullanabilirsiniz.