Sıcak basması menopozun başladığı anlamına mı gelir?
40'lı yaşlarınızdasınız, geceleri ter içinde uyanıyorsunuz ve adet dönemleriniz düzensiz ve sıklıkla ağır kanama da eşlik ediyor: Muhtemelen menopoza giriyorsunuz..
Menopoz, hormonal değişiklikler nedeniyle ateş basması, ruh hali dalgalanmaları ve diğer semptomlara yol açabilir. Hormonal tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri, bu semptomları yönetmeye yardımcı olabilir.
Menopoz, genellikle 40 ila 58 yaşları arasında başlar. Bazı kadınlarda tıbbi bir durum veya ameliyat, özellikle yumurtalıkların alınması, nedeniyle daha erken yaşta ortaya çıkabilir. Menopoz sırasında birçok kadında ateş basması, gece terlemesi, vajinal kuruluk ve cinsel istekte azalma gibi fiziksel belirtiler görülür. Ayrıca kaygı, depresyon, uykusuzluk ve ruh hali değişiklikleri gibi duygusal semptomlar da yaygındır. Bu belirtiler adet döneminin bitiminden önce başlayabilir ve birkaç yıl sürebilir. Yaşam kalitesi üzerindeki etkisi kişiden kişiye değişebilir.
Her kadın menopoz sürecini farklı şekilde yaşar. Bazıları, artık adet döngüsü ve doğum kontrolü ile uğraşmak zorunda kalmadıkları için rahatlama hissederken, diğerleri yoğun semptomlarla karşılaşabilir. Menopoz semptomlarının etkilerini hafifletmek için sağlıklı bir beslenme düzeni benimsemek, düzenli egzersiz yapmak ve stresi yönetmek önemlidir. Gerekirse hormonal tedaviler ve diğer tıbbi müdahaleler de semptomları kontrol altına almak için kullanılabilir. Aynı zamanda sosyal destek ve danışmanlık hizmetleri de menopoz sürecini daha kolay hale getirebilir.
Perimenopoz Nedir?
Perimenopoz çeşitli şekillerde tanımlanmış olsa da uzmanlar genel olarak bunun yumurtalık fonksiyonunun azalması nedeniyle düzensiz adet döngüleriyle başladığı ve son adet döneminden bir yıl sonra sona erdiği konusunda hemfikirdir.
Perimenopoz bir kadından diğerine büyük ölçüde değişir. Ortalama süre üç ila dört yıldır, ancak sadece birkaç ay sürebilir veya on yıla kadar uzayabilir. Bazı kadınlar sıcak basması nedeniyle darbe aldığını ve ağır adet dönemleriyle tükendiğini hisseder; çoğunun rahatsız edici semptomları yoktur. Bazıları için adet dönemleri az çok aniden sona erebilirken, bazıları da yıllarca düzensiz adet görebilir.
Perimenopoz ve Östrojen İlişkisi
Perimenopozdaki fiziksel değişiklikler, hormonal dalgalanmalardan ve özellikle dolaşımdaki östrojen seviyesindeki değişikliklerden kaynaklanır.
Üreme çağının zirvesinde, dolaşımdaki östrojen miktarı adet döngüsü boyunca öngörülebilir bir şekilde artar ve düşer. Östrojen seviyeleri büyük ölçüde iki hormon, folikül uyarıcı hormon (FSH) ve luteinize edici hormon (LH) tarafından düzenlenir. FSH, yumurtalıklardaki folikülleri, yani yumurtaları içeren sıvı dolu keseleri, östrojen üretmeleri için uyarır. Östrojen belirli bir seviyeye ulaştığında, beyin hipofiz bezine FSH salgısını azaltması ve LH artışı üretmesi için sinyal gönderir. LH artışı, yumurtalığın folikülden bir yumurta salmasını (yumurtlama) tetikler. Bu olayın ardından, geride kalan folikül, hamileliğe hazırlık olarak östrojenle birlikte progesteron da üretmeye başlar. Hormon seviyeleri yükseldikçe, FSH ve LH seviyeleri düşer. Hamilelik gerçekleşmezse, progesteron seviyesi düşer, adet kanaması başlar ve döngü yeniden oluşur.
Sıcak Basması Menopozun Başladığı Anlamına mı Gelir?
Sıcak basması, menopozun en yaygın ve en belirgin belirtisidir. Sıcak basmalarının kesin nedeni tam olarak anlaşılmamış olsa da, bunların beynin vücut ısısını düzenleyen kısmı olan hipotalamustaki değişikliklerin sonucu olduğu düşünülmektedir. Hipotalamus, vücut sıcaklığının arttığını algıladığında, onu düşürmek için bir dizi reaksiyonu tetikler. Bu, cilt yüzeyine yakın kan damarlarının genişlemesine (vazodilatasyon) ve vücut ısısını düşürmek için kan akışının artmasına neden olur. Açık tenli kadınlarda bu durum, yüz ve boyunda belirgin bir kızarıklık ve kızarıklık oluşturabilir. Ayrıca terlemeye yol açarak vücut ısısını düşürmeye yardımcı olur. Sıcak basmaları sırasında kadınlar kalplerinin hızlandığını hissedebilirler. Genellikle sıcak basmasını soğuk bir ürperti izler, ancak bazı kadınlar sadece üşümeyi deneyimler.
Menopoza bağlı sıcak basmaları genellikle her kadına özgü bir düzeni izler, ancak bu düzenin doğası kişiden kişiye büyük ölçüde farklılık gösterir.
Sıcak Basması Konusunda Ne Yapabilirim?
Sıcak basmaları östrojen seviyelerindeki azalmadan kaynaklanır. Buna yanıt olarak bezleriniz, beynin termostatını etkileyen ve vücut sıcaklığınızın dalgalanmasına neden olan daha yüksek miktarlarda diğer hormonları salgılar. Hormon tedavisinin birçok kadında sıcak basmalarından kaynaklanan rahatsızlıkların bir kısmını hafiflettiği gösterilmiştir. Ancak bu hormonları kullanmaya başlama kararı, yalnızca siz ve sağlık uzmanınız risk-fayda oranınızı değerlendirdikten sonra verilmelidir.
Sıcak basmalarıyla başa çıkmak için pratik öneriler şunları içerir:
Sıcak basması başladığında giysilerinizi çıkarabilmeniz için rahat giyinin.
Baharatlı yiyecekler, alkol, kahve, çay ve diğer sıcak içecekler gibi sıcak basmasına neden olabilecek yiyecek ve içeceklerden kaçının.
Sıcak basması başladığında bir bardak soğuk su veya meyve suyu için.
Stres seviyenizi azaltın. Stres sıcak basmalarını kötüleştirebilir.
Gece boyunca yatağınızın yanında bir termos buzlu su veya buz torbası bulundurun.
Cildinizin nefes almasını sağlayan pamuklu çarşaf, iç çamaşırı ve giysiler kullanın.
Sıcak basmalarınızı neyin tetikleyebileceğini bulmak için bir günlük veya belirtilerinizin kaydını tutun.
Menopoz Tedavisi Nasıl Olur?
Menopoz doğal bir geçiştir ve bir sağlık sorunu olarak kabul edilmez. Ancak, menopoz döneminde birçok kadın, sıcak basması, gece terlemesi, vajinal kuruluk ve ruh hali değişiklikleri gibi istenmeyen fiziksel ve zihinsel değişiklikler yaşayabilir. Bu semptomlarla ilgili endişeleri olan herkes tıbbi yardım almalıdır.
Menopoz semptomlarını yönetmek için doktorlar aşağıdaki tedavileri önerebilir:
Hormon Tedavisi
Bu tedavi, östrojen ve progesteron hormonlarının sentetik versiyonlarını sağlayarak vücudun hormon seviyelerini dengelemeye yardımcı olur. Hormon tedavisi genellikle cilt yamaları, topikal kremler ve haplar gibi çeşitli şekillerde uygulanır. Sıcak basmaları ve diğer menopoz semptomlarını hafifletebilir.
Ancak hormon tedavisi bazı sağlık sorunları riskini artırabilir. Aşağıdaki risk faktörleri veya sağlık sorunlarından herhangi biri olan kişilerde hormon tedavisi önerilmez:
Kalp hastalığı
Kan pıhtıları
Yüksek trigliserit seviyeleri
Safra kesesi rahatsızlığı
Karaciğer hastalığı
Felç
Meme kanseri
Hormon tedavisinin olası faydaları ve risklerini doktorunuzla detaylı bir şekilde konuşmak önemlidir.
Diğer Tedaviler
Hormon tedavisinin uygun olmadığı veya istenmediği durumlarda, diğer tedavi seçenekleri de menopoz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Aşağıdakiler gibi:
Vajinal Kuruluk için Reçetesiz Ürünler: Jeller ve kayganlaştırıcılar, vajinal kuruluğu hafifletebilir.
Vajinal Kuruluk için Reçeteli Ürünler: Reçeteli haplar, kremler ve halkalar gibi hormon içeren ürünler, vajinal kuruluk semptomlarını azaltabilir.
Düşük Doz Hormonal Doğum Kontrol Hapları: Sıcak basması ve ruh hali değişiklikleri için düşük doz hormonal doğum kontrol hapları yardımcı olabilir.
Düşük Doz Antidepresanlar: Bazı antidepresanlar, sıcak basmalarını hafifletebilir, hatta depresyonu olmayan kişilerde bile etkili olabilir.
Semptomlarla mücadele eden kadınlar, bireysel ihtiyaçlarına ve tıbbi geçmişlerine göre uygun tedavi seçeneklerini belirlemek için doktorlarıyla birlikte çalışmalıdır. Kendi durumunuz için en iyi çözümü bulmak için bir uzmana danışmak her zaman en iyi yaklaşımdır.
Yaşam Tarzı için İpuçları
Menopozun zorluklarını yönetmeye yönelik ipuçları şunları içerir:
Düzenli egzersiz yapmak.
Gevşeme ve derin nefes alma egzersizleri yapmak.
Bol miktarda taze meyve, sebze ve tam tahıl içeren sağlıklı bir diyeti uygulamak.
Sigarayı bırakmak ve pasif içicilikten kaçınmak.
Alkol alımını sınırlamak.
Kaygı, ruh hali değişiklikleri ve ilişki kaygıları için danışmanlık almak.
İyi uyku alışkanlıkları oluşturmak ve bol bol dinlenmek.
Pelvik tabanı güçlendirmek için Kegel egzersizleri yapmak.
Menopoz deneyimi hakkında arkadaşlarınız ve ailenizle konuşmak.
Bir kulübe katılmak, gönüllü olmak veya yeni bir hobi edinmek.
Birçok insan için menopoz orta yaşta meydana gelen tek geçiş değildir. İlişkilerde, iş veya ev yaşamında meydana gelen değişiklikler (örneğin, çocukların başka yere taşınması) da önemli bir etkiye sahip olabilir. Kısa bir süre içinde bu değişikliklerin birden fazlası meydana geldiğinde, bunaltıcı olabilir. Bununla birlikte, birçok insan menopoz boyunca ve sonrasında onlarca yıl boyunca aktif, sağlıklı bir hayat yaşar ve orta yaş genellikle yeni bir bölümün başlangıcı olabilir.
