Karanfil Kaç Kalori?

Karanfil, ağızda bıraktığı kendine has aroma ile birçok yemeğin ve tatlının vazgeçilmez baharatı olmasının yanı sıra, pek çok hastalığın tedavisinde de etkili bir bitki. Karanfil tohumu kurutularak saklanabiliyor ve bu şekilde de tüketilebiliyor. Ağız kokusunu giderici özelliği, özellikle klasik restoranların birçoğunda yemek sonunda müşterilere karanfil tohumu ikram edilmesine neden oluyor. Türkiye'nin birçok farklı bölgesinde de kolaylıkla seralarda yetiştirilebilen karanfil ağacı, yemek sofralarından ilaç reçetelerine kadar pek çok farklı yerde karşımıza çıkıyor.

Karanfilin faydaları

Karanfil, ağız kokusunu gidermesinin yanı sıra diş ağrılarının hafiflemesine de yardımcı oluyor. Karanfil tohumu çiğnendiğinde, ağrıyan dişin olduğu bölgeyi uyuşturabiliyor. Karanfilin ağrı kesici etkiye sahip olmasının nedeni, kurutulmuş tohumlarının beşte bir oranında doğal yağlardan oluşması. İçinde barındırdığı yağların ana bileşeni olan öjenol, ağrı kesici ve antioksidan etkiler barındırmasını sağlıyor. 

Karanfil, sindirim sisteminde oluşan rahatsızlıkları iyileştirmede de sıkça kullanılan bir bitki. Hazımsızlık, mide krampları, gastrit gibi birçok hastalığın tedavisinde, karanfil tohumlarının toz haline getirilip tüketilmesi tavsiye ediliyor. Ancak her besinde olduğu gibi günlük tüketim miktarının ölçülü olması oldukça önemli. Özellikle hamilelerin ve emziren annelerin karanfili çay olarak tüketmeden önce bir uzmana danışmalarında fayda var.

İnsülin direnci problemi yaşayan ya da diyabet rahatsızlığına sahip olan kişilerin de belirli aralıklarla karanfil tüketmesi öneriliyor. Bunun sebebi, karanfil özlerinin insülin hormonunu taklit ederek metabolizmayı hızlandırmaya ve kan şekerinin dengede tutulmasına yardımcı olması. Ayrıca, bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklığı güçlendirdiği için karanfil Ayurveda tarafından şifalı bitkiler arasında sınıflandırılıyor. 

Karanfil nasıl yetiştirilir?

Sofralarda kullanılan ve şifalı sayılan karanfil tohumları, karanfil ağaçlarının açmamış çiçekleri toplanarak elde ediliyor. Türkiye'de karanfil yetiştiriciliği çoğunlukla ya bireysel olarak saksılarda ya da seralarda yapılıyor. Karanfil tohumunu evde çimlendirmeyi düşünüyorsanız, öncelikle tohumları bir süre suda bekletebilir ve sonrasında nemli bir pamuğun içine koyabilirsiniz. Filizlenmeye başlayan tohumu bahçenize ya da saksınıza kolayca ekebilirsiniz. 

Karanfil çayı nasıl yapılır?

Karanfil, çay şeklinde de sıkça tüketiliyor. Özellikle kış aylarında ve soğuk algınlıklarında çokça tercih edilen karanfil çayını hazırlaması da oldukça basit. Dilediğiniz herhangi bir bitki çayını demlerken içine karanfil eklemeniz de mümkün. Özellikle boğaz ağrıları ve öksürük ile mücadele etmek için 5 adet karanfil tohumu, bir tutam ıhlamur ve yarım limon suyunu kaynar suya ekleyerek yaklaşık 5 dakika demleyebilirsiniz. Yalnızca karanfil tohumu kullanarak bir çay hazırlamak istiyorsanız, 7 adet karanfil tohumunu toz haline gelmeyecek şekilde öğütebilir ve kaynar suya ekleyebilirsiniz. Çayınız demlendikten sonra süzerek içebilirsiniz. 

Karanfil hangi mevsimde tüketilir?

Karanfil, solunum yolu rahatsızlıkları ve bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi sebebiyle çoğunlukla kış aylarında tüketiliyor. Ancak dilediğiniz her mevsimde ve ayda, ölçülü miktarda olacak şekilde karanfil tohumu tüketmenizde hiçbir sakınca yok. Karanfil tohumu kurutularak saklandığı için piyasada yılın her döneminde kolayca bulunuyor.

Karanfil nasıl saklanır?

Yemeklere ekleyebileceğiniz veya bütün olarak çiğneyerek tüketebileceğiniz karanfil tohumu, doğru koşullarda saklandığında oldukça uzun süre dayanıyor. Karanfilin en ideal saklanma şekli, kuru ve serin bir ortamda muhafaza edilmesi. Çünkü karanfil tohumunun doğrudan güneş ışığına maruz kalması tazeliğini hızla yitirmesine ve tadının bozulmasına yol açıyor.

Karanfil, hava ile temas etmeyecek şekilde bir cam ya da seramik kabın içinde iki yıla kadar tazeliğini koruyabiliyor. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, karanfilin tohum halinde saklanması. Öğütülerek toz haline getirilmiş karanfil tohumu çok daha hızlı sürede bayatlıyor. Bu nedenle karanfili yalnızca kullanacağınız zaman öğütmenizde fayda var. Karanfili buzdolabında saklamayı düşünüyorsanız mutlaka ağzı tamamen kapanan bir kabın içine koymalısınız. Aksi takdirde oldukça güçlü bir kokuya sahip olan karanfil, buzdolabınızdaki tüm yiyeceklere sinebilir. 

Karanfil yağının faydaları

Karanfil tohumlarından elde edilen yağ, pek çok hastalığın tedavisinde yardımcı olarak kullanılıyor. Karanfil yağı, cilt sağlığını korumak ve geliştirmek konusunda oldukça etkili. Antioksidan etkisi, vücuttaki toksinlerin atılmasını ve cildin daha hızlı bir şekilde yenilenmesini sağlıyor. Özellikle akne sorunu yaşayan kişiler, karanfil yağının kullanıldığı doğal yüz maskelerine başvurabiliyor. Tıpkı karanfil tohumunun çiğnenmesi gibi, karanfil yağının pamuğa damlatılıp ağrıyan dişe bastırılması da diş ağrılarını azaltmakta etkili. 

Karanfil nelerle iyi gider? 

Karanfili bir baharat olarak et yemeklerine, tatlılara ve içeceklere ekleyebilirsiniz. Eti marine etmek için kullanılan hazır baharat karışımlarının çoğunda karanfil tohumu kullanılıyor. Dilerseniz siz de kendi baharat karışımınızı hazırlarken ölçülü miktarda karanfil tohumu katarak yemeğinizi daha aromatik ve lezzetli bir hale getirebilirsiniz. Ancak aşırı miktarda eklerseniz yoğun tadı ile etin aromasını bastırabilir.

Karanfilin şerbetli tatlıların şerbetine eklenmesi Osmanlı döneminden günümüze ulaşan bir gelenek. Şerbetli tatlıların yanı sıra sütlaç, muhallebi, tart gibi pek çok tatlıda da karanfil kullanılabiliyor. Ayrıca, başta kırmızı meyvelerden yapılanlar olmak üzere tüm reçellere de çok yakışıyor. Baskın ve yoğun aroması, sıcak şarap ve kompostoların yapımında da sıklıkla kullanılmasını sağlıyor.

Yemeklerinize, tatlılarınıza ya da içeceklerinize karanfil eklerken dikkat etmeniz gereken bir nokta var: Karanfili yemeklerinize tohum halinde eklediğiniz takdirde kısa sürede aromasını vereceği için servis sırasında tohumları çıkarmalısınız. Çünkü yemek sırasında bir anda ağza gelen karanfil tohumları damağınızda oldukça acı bir tat bırakabilir.

Karanfil yerine ne kullanılabilir?

Hem karanfil kadar yoğun bir tada sahip hem de aynı derecede sağlıklı bir baharat kullanmak istiyorsanız, kakule baharatını deneyebilirsiniz. Kakule, tıpkı karanfil gibi yemek ve içecek yapımında sıklıkla kullanılıyor. Birçok vitamin ve minerali barındırması nedeniyle, sindirim ve solunum yolu rahatsızlıklarının giderilmesinde önemli bir rol oynuyor. Üstelik ağız içinde biriken mikroplarla savaşmakta da oldukça etkili. Kakule de baskın bir tada sahip olduğu için yemeklere eklenirken ölçülü miktarda kullanılması önem taşıyor. 

Karanfilin tarihçesi

Anavatanı Endonezya olan karanfil uzun yıllardan beri birçok farklı ülkenin mutfağında baharat olarak yer alıyor. M.Ö. 3. yüzyılda yaşamış Çin imparatorlarının, ziyaretçilerine ağız kokularını engellemek için öncelikle karanfil ikram ettiği biliniyor. Eski Roma döneminde de en çok kullanılan baharatlardan biri olma özelliğini taşıyor. Özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda bir karanfil tohumunun bir altın ile eşdeğer fiyatta olduğu da yazılı kaynaklarda geçiyor. 

Günümüzde halen ayakta olan en yaşlı karanfil ağacının yaklaşık 400 yaşında olduğu biliniyor. Endonezya'da yer alan bu ağaç, yaklaşık 40 metrelik bir uzunluğa sahip ve neredeyse tüm dalları dökülmüş ya da kırılmış durumda. Bu denli eski bir geçmişe sahip yalnızca tek bir karanfil ağacının olmasının nedeni ise karanfil ticaretinin sıklıkla yapıldığı yüzyıllarda tüccarların fiyatı sürekli yüksek tutmak istemesi. 17. yüzyılın ikinci yarısında Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin satın aldığı karanfil ağaçlarının dışındaki tüm ağaçlar sökülüyor ya da yakılıyor. Ayrıca ihraç edilebilecek karanfil miktarı da yine aynı şirket tarafından sınırlandırılıyor. Böylece karanfil yetiştiriciliği sınırlı ve karanfil fiyatları oldukça yüksek kalmış oluyor.