Kuru Kayısı Nedir?

Lezzeti bir kenara, vücuda birçok faydası olan kayısı meyvesinin kuru hali olan bu yiyecek, içeriğindeki yüksek lif oranı sayesinde sindirimi kolay olan, kuru meyve türlerinin başında geliyor. Kayısı, üretimi birçok yerde görülen, ülkemizde ise özellikle Malatya şehrinde tarımı yapılan bir meyve türü olarak biliniyor. Yetiştiriciliğinin kolay olmasından dolayı kuru gıdasına veya meyve suyu şekline sıkça rastlanan bu meyve, şifalı özellikleri ile de dikkat çekiyor.

Kuru Kayısı Kaç Kaloridir?

Kuru kayısının 100 gramında 241 kalori bulunmaktadır. 1 adet ( 10 gr) kuru kayısı 24 kaloridir.

Kuru kayısı, yüksek lif ve doğal şeker içeriğiyle sağlıklı bir atıştırmalık seçeneğidir. Ancak şeker oranı nedeniyle miktarına dikkat edilmelidir. Günlük kalori alımını kontrol etmek için Diyetkolik uygulamasını indir!

Kuru Kayısının Besin Değerleri Nelerdir?

Kuru kayısının 100 gramı 62.64 gram karbonhidrat, 3.39 gram protein, 0.51 gram yağ, 7.3 gram lif içermektedir.

Kuru Kayısının Faydaları Nelerdir?

Öncelikle bilinen en büyük demir kaynaklarından biri olan bu kuru meyve, demir eksikliği gibi sorunlar yaşayanlar için en iyi kaynaklardan biri. Ayrıca lifli yapıya sahip olması sayesinde hem besleyici hem de kilo vermeye yardımcı bir besin. Her ne kadar kabızlığı engellediği görülse de dengesiz tüketimi ishale yol açabiliyor. İçeriğindeki antioksidan maddeler sayesinde cildi temizleyen, sivilce ve aknelere iyi gelen kuru kayısı, bu konuda destek arayanlara önerilebilecek bir besin.

Yüksek oranda A vitaminine sahip olduğundan göz hastalıklarına iyi geliyor. Lifli yapısı sayesinde kasları güçlendiren, doğal olarak da vücudu dirençli hale getiren bu yiyecek, sahip olduğu potasyum ile kalp ve damar hastalıklarına karşı da direnç sağlıyor. Lif oranından dolayı sindirime yardımcı olan bu meyve, kan şekerini düzenlemeye katkıda bulunduğu için şeker hastaları tarafından da sıkça tüketiliyor.

Kuru kayısının tarihçesi

Kuru kayısı üretimini doğru bir şekilde anlamak için öncelikle kayısı tarımını incelemek gerekiyor. Dünya kuru kayısı üretiminin %90'ının karşılandığı ülkemiz, bu konuda açık ara lider konumda diyebiliriz. Neredeyse her yörede tarımı yapılan kayısı meyvesinin, saklanmasını kolaylaştırmak için meyveye kurutulma işlemi uygulanıyor. Böylece daha uzun süre tüketilebilen meyve, ister kuru şekilde yeniyor ister kompostosu yapılarak, sulandırılarak tercih ediliyor.

Tahmini kökeni 5000 yılı bulan kayısı tarımının ana vatanı, Orta Asya toprakları olarak gösteriliyor. Avrupa'ya çok daha ilerleyen tarihlerde giden bu meyve, verimli toprakları ve üretime uygun imkanları nedeniyle, Anadolu'ya getiriliyor. 

Kayısı nasıl yetiştirilir?

Çoğu iklime uyum sağlayan ağaç yapısı ile tanınan bu meyve, tarımı yapılması en kolay bitkilerden biri olarak görülüyor. Özellikle Akdeniz civarında verimli şekilde yetişen kayısı meyvesi ülkemizde Malatya, Mersin, Hatay ve çoğu Ege bölgesi şehrinde rahatlıkla yetiştirilebiliyor.

Humuslu ve kireçli topraklarda daha verimli yetişen meyve, gübre ve diğer bakımları tam yapıldığı takdirde bolca meyve veriyor. Üreticilere ilkbahar döneminde toprağı besleyip, sonbaharda dinlendirmeleri öneriliyor. Yaz döneminde hasat edilen kayısı, sonrasında üreticilerin tercihine göre kurutuluyor. Birçok farklı firmanın üreticiden direkt olarak aldığı bu meyve türü, kurutulma işlemi sonrasında paketlenerek sofralara geliyor. Tarımsal açıdan verimli topraklara sahip ülkemizde, yıllık hasat sonrasında taze olarak kuru kayısı bulmak mümkün.

Kuru kayısı hangi mevsimde tüketilmelidir?

Ülkemizde neredeyse her bölgede tarımı yapılan kayısı meyvesi, yaz dönemlerinde hasat edilen meyve çeşidi olarak biliniyor. Ağaçta gereğinden uzun süre kalan meyveler böceklenme gibi kötü durumlarla karşılaşabildiği için kısa sürede toplanmaları gerekiyor. Sonrasında meyvelerin kuruması için 1 haftalık bir süreç başlıyor. Bu yüzden kuru kayısı sevenler için önerilen tüketim dönemi yaz ayları olarak biliniyor. Ancak kuru kayısı, normal meyveye göre daha dayanıklı olduğu için paketlenmiş şekillerde her mevsim tüketimi sağlanabiliyor. Güvenilir üreticilerden veya sağlık koşullarına uygun üretim yapan markalardan her dönem rahatlıkla edinebileceğiniz bir besin.

Kuru kayısı seçerken nelere dikkat edilmelidir?

Tıpkı diğer kuru meyve türleri gibi kuru kayısıyı da satın alırken bazı noktalara dikkat etmeniz gerekiyor. Öncelikle organik meyve tüketimi önerildiği için ilk bakılması gereken özellik, kuru kayısının dış rengi. Sarı veya turuncu renkteki kuru kayısılarda genellikle renk kaybı yaşanmaması için kükürt dioksit maddesi kullanılıyor. Sağlığa net bir şekilde zararı bulunmayan bu madde, bazı alerjik reaksiyonlar dışında zararsız olarak biliniyor. Ancak yine de tamamen organik yiyecekler tüketmek istiyorsanız, gerçek kuru kayısı renginin kahverengi olduğunu bilmelisiniz. Ambalajlı gıdalarda devlet tarafından incelemeler yapıldığı için gönül rahatlığıyla tüketebilirsiniz. Ancak markasız ve açık yerlerden almayı tercih edecekseniz, çeşitli böceklenme gibi durumlara dikkat etmelisiniz.

Kuru kayısı nasıl saklanır?

Birçok kuru meyvenin sahip olduğu uzun süre raflarda kalabilme özelliğini gösteren kuru kayısı, belirli saklama koşulları sağlandığı takdirde uzun süreler tüketime uygun bekleyebiliyor. Anadolu'da kiler şeklinde güneş almayan odalarda saklanan bu tarz gıda türleri, tıpkı kuru bakliyat çeşitleri gibi mümkün olduğunca ısıdan ve nemden uzak tutulmalı.

Nem aldığı takdirde küflenme ve böceklenme gibi aksi durumlar oluşturabilen kuru kayısı, havasız ortamlarda saklandığı sürece lezzetini kaybetmediği biliniyor. Hava ile temas eden saklama koşullarında ise uzun süre dayanıklılığını koruyamayan bu kuru meyve türünün, özellikle karınca çekmesi sebebiyle hava ve güneş almayan bir ortamda saklanması öneriliyor.

Kuru kayısı nasıl oluşturulur?

Kuru kayısı üretecek çiftçiler, genellikle hasattan hemen sonra meyveleri bir alanda toplayıp, çekirdeklerini çıkarmaya başlıyor. Bu zorlu işlem sonrasında, yere serilen plastiklerin üzerinde güneş ışığına bırakılan meyveler, yeterli kararmayı sağlayıncaya kadar bekleniyor. Bu süreçte takibi doğru yapılmadığı takdirde fazla kararma ve tadında acılaşma görülebiliyor. Hassas ve dakik olunması gereken işlemler serisinden sonra dağıtıcı firmalara veriliyor. Ayrıca kuru kayısı halini aldıktan sonra komposto şeklinde, sulandırılarak da tercih edilebiliyor.

Kuru kayısı nelerle iyi gider?

Genellikle bir çerez türü olarak görülen kuru kayısı, diğer tüm çerez çeşitleri ile sıkça tüketiliyor. Ayrıca birçok tatlı içerisinde de kullanılabiliyor. Kuru yemiş gruplarında ceviz ile tüketimi ülkemizde yaygın olan kuru kayısı, faydalarından dolayı, tüketimine önem verilen yiyeceklerden birisi olmayı başarıyor. 

Kuru kayısı yerine ne tüketilebilir?

Ülkemizde sadece kayısı değil, birçok meyvenin kurutulmuş şekli bulunuyor. Özellikle erik, elma, incir ve üzüm gibi meyvelerin kurutulmuş paketlerine marketlerde sıkça rastlamak mümkün.

Kuru kayısı yerine, benzer özelliklere sahip kuru incir tüketimi yaygın diyebiliriz. Kuru üzüm ise yine kuru kayısı gibi yüksek lifli yapısından dolayı benzer faydalara sahip. Yoğun posalı yapısı sayesinde bağırsaklar için faydalı olan bu kuru gıdalar, Türk mutfağının tatlısından, çerezine her alanda tüketimini yaptığı ürünler. Günümüzde gelişen ulaşım imkanları sayesinde, neredeyse bütün meyvelerin kurutulmuş halleri bulunuyor. Karpuz, çilek, ananas ve dut gibi çok duyulmayan, ancak vücuda büyük katkı sağlayan meyvelerin de kurutulmuş hallerinin tüketilmesi öneriliyor.

Kuru Kayısı Hangi Diyet Planının İçerisinde Bulunabilir?

Kuru kayısının iyi bir demir kaynağı olduğundan bahsetmiştik. Kayısı; hamilelik diyetin de ve emziklilik diyetin de annenin demir eksikliğinin önüne geçmekte oldukça faydalı. Aynı zamanda kilo verme diyeti esnasında Türk kahvesinin yanında porsiyon kontrolü altında kayısı tercih edilmesinde bir sakınca yoktur. 

Kurutulmuş meyve olan kuru kayısıya diyabet hastaları özellikle dikkat etmelidir. Şeker oranı yüksek olması nedeniyle kan şekerinde dalgalanmalara sebebiyet verebilir.