Pırasa Kaç Kalori?

Önemli bir lif kaynağı olarak bilinen pırasa esasen oldukça güçlü ve doğal bir antioksidan. Ayrıca içeriğinde E, C, A, K, B3, B5 ve B9 gibi çeşitli vitaminleri barındırıyor. Potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir, fosfor ve sodyum gibi mineraller açısından da önemli bir kaynak. Daha çok pişmiş halde tüketilen pırasa, ülkemizde özellikle kış aylarında en çok tercih edilen sebzelerden biri. 

Pırasanın faydaları nelerdir?

Antioksidan özelliği bulunan pırasa kanser ve kronik rahatsızlıklara karşı koruyucu bir rol üstleniyor. Prostat veya kolon kanseri rahatsızlıklarına karşı fayda sağlayıcı bir besin olarak görülen pırasa içeriğinde yer alan K vitamini sayesinde kemik sağlığının korunmasında da oldukça etkili. Kolesterol düşürücü etkisinden dolayı bu konuda rahatsızlığı olanlar için de epey faydalı bir besin. İyot, kalsiyum, demir ve benzeri mineraller açısından da zengin olan bu sebze özellikle demir eksikliğine bağlı olarak gelişen kansızlığa iyi geliyor. Kan damarlarını dinlendirme etkisi sayesinde hipertansiyon riskini minimum seviyeye indiren pırasa, içeriğinde bol miktarda bulunan polifenol maddesi ile güçlü antitoksin özelliği barındırıyor ve vücudun hastalıklara karşı dirençli olmasını sağlıyor. Öte yandan vücuttaki kanı temizleyen pırasa böbreklerde oluşan taş ve kumları da etkili bir şekilde yok etmeye yardımcı oluyor. Damar sertliği, astım ve egzama gibi rahatsızlıkların tedavisinde de destekleyici bir etkiye sahip. Ayrıca damarları hasar ve virüslere karşı korurken güçlü bir idrar söktürücü özelliği gösteriyor. Bol miktarda lif içermesi bağırsaklar için de oldukça faydalı. 

Pırasanın tarihçesi

Eski Mısır’ın ve İbrânîlerin pırasa yetiştirdiği ve bu besini sıklıkla tükettiği biliniyor. Romalıların da çok sevdiği bir yiyecek olan pırasayı İmparator Neron'un sesi açılsın diye sofrasından eksik etmediği rivayetler arasında. Ayrıca yabani pırasanın içeriğinde lactucarium bulunması sebebiyle Romalıların bu besini uykuya geçişi kolaylaştırmak için yemekten sonra tükettiği söyleniyor. Ülkemizde ise ilk olarak Akdeniz kıyılarının çorak topraklarında ortaya çıktığı söyleniyor. Ancak tüm bunlara rağmen tarihi çok eskilere dayanan pırasanın tam anlamıyla kökenini bilmek pek mümkün değil. 

Pırasa nasıl yetiştirilir?

Serin iklimlerin sebzesi olan pırasanın ideal yetişme sıcaklığı 15-20 derece arası ve her türlü toprakta yetişmesi mümkün. Ancak pırasa yetiştireceğiniz toprağın organik madde açısndan zengin, nemli ve humuslu olması gerekiyor. Yetiştirme için uygun pH seviyesi ise 6-7,5 civarı. Genellikle pırasa tohumlarının ekilmesi ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarında yapılıyor. Ani sıcaklık düşüşleri bitkiye zarar verebildiğinden kış mevsimi pırasa yetiştirmek için çok uygun değil. Pırasa tohumdan yetiştirilebildiği gibi fideden de yetiştirilmesi mümkün olan bir sebze. Eğer beyaz kısmının uzun olmasını istiyorsanız pırasayı fideden yetiştirmeli ve derin dikim işlemi uygulamalısınız. Eğer tohumla yetiştirecekseniz sonbahar mevsiminde tarlayı sürmeniz, diskaro çekmeniz ve mibzerle tohum atmanız gerekiyor. Ayrıca toprağın yaş olmamasına ve sıra aralıklarının 40 cm olmasına dikkat etmelisiniz. 

Pırasa hangi mevsimde yenir?

Ekim, kasım, aralık, ocak, şubat ve mart ayları pırasa tüketimi için son derece uygun. Son yıllarda her mevsimde sebze bulmak mümkün olsa da, sağlık açısından sebzeleri ait oldukları mevsimlerde tüketmek oldukça önemli. Buna göre pırasa için en uygun zamanlar sonbahar ve kış ayları. Herhangi bir sebzeyi tazeyken yemek lezzetini de aynı oranda artırdığı için pırasayı mutlaka sonbahar ve kış mevsimlerinde yemeye özen göstermelisiniz.

Pırasa seçerken nelere dikkat edilmeli?

Öncelikle seçtiğiniz pırasanın taze ve diri olmasına dikkat etmelisiniz. Taze pırasa genellikle koyu yeşil yapraklara ve beyaz bir alt kısma sahip oluyor. Beyaz kısım üzerinde herhangi bir çürük, sararma ya da çatlak yer alıyorsa bilin ki ürün taze değil. Kökü ne kadar beyaz ve dal kısmı ne kadar yeşilse sebze de o kadar taze anlamına geliyor. Aynı zamanda yaprakların pörsümemiş ve çıtır olmasına dikkat etmelisiniz. Pırasanın koyulaşan ve soluk renkli yapraklarını kestikten sonra buzdolabında yaklaşık bir hafta kadar tazeliğini koruyarak saklayabilirsiniz. 

Pırasa nasıl saklanır?

Taze pırasayı buzdolabında yaklaşık 7 ila 10 gün arasında muhafaza edebilirsiniz. Ancak sebzeyi yıkamadan saklamanız gerekiyor. Eğer poşette saklarsanız sebzenin nemini korumasına yardımcı olursunuz. Pırasayı pişirdiğiniz zaman ise 1 ya da 2 gün içinde yemelisiniz. Pişen pırasa buzdolabının içinde saklansa bile 2 günden fazla bekletilmemeli. Pırasayı hemen kullanmak istemiyorsanız 2-3 dakika kadar kaynattıktan sonra derin dondurucunuzda 3 ay boyunca muhafaza edebilirsiniz.

Pırasa nasıl pişirilir?

Pırasa genellikle ocakta pişirilerek tüketiliyor. Yemeğini yapacaksanız öncelikle pırasaları temizleyip yaklaşık birer santimetre uzunluğunda doğramalısınız. Bol suda yıkayarak sebzenin suyunu süzdükten sonra gerekli malzemeleri tencere içerisinde kavurup pırasaları ekleyebilirsiniz. Ortalama 25-30 dakika süren pişirme işlemi sırasında pırasa suyunu çektikten sonra yemeğinize pirinç, tuz ve su katmalısınız. Havuç ve pırasalar da pişince yemeğiniz sunuma hazır hale gelmiş oluyor. Hafif bir yemek olan zeytinyağlı pırasa diyet yemeklerinin vazgeçilmezleri arasında yer alan bir seçenek. Ayrıca kolay pişirilmesi açısından da sıklıkla tercih edilebiliyor. Ancak zeytinyağlı pırasayı sade olarak lezzetli bulmuyorsanız kıyma ve patates eşliğinde orta ateşte pişirerek protein açısından zengin, farklı bir lezzet de elde edebilirsiniz.

Pırasa nelerle iyi gider?

Pırasanın yanında birçok farklı yiyecek yenebiliyor. Oldukça faydalı olan bu besinin yanında cacık, yoğurt, salata gibi yiyecekler tercih edebilirsiniz. Zeytinyağlı pırasa yemeğinin öncesinde bir kase çorba içerek midenizi yumuşatabilirsiniz. Mercimek, tarhana veya domates çorbası pırasa ile birlikte iyi gidebilecek çorba çeşitlerinden birkaçı. Salata çeşitleri de hafif olduklarından diyet yapanların listesine eklenebilir. Örneğin mevsime uygun malzemelerden yapılmış az kalorili bir salata pırasa ile çok iyi bir ikili oluşturabilir. Ayrıca zeytinyağlı olarak pişiriliyorsa pırasanın yanına et içeren bir yemek de yakışacaktır. 

Pırasa yerine ne kullanılabilir?

Pırasa yerine ıspanak ya da lahana tercih edebilirsiniz. A vitamini içeren sebzeler arasında üçüncü sırada yer alan pırasa son derece faydalı bir besin. Ancak pırasa yemiyorsanız A vitamini ihtiyacınızı havuç veya ıspanaktan karşılayabilirsiniz. Sebzelerin kalsiyum içerikleri göz önüne alındığında ise pırasa ikinci sırada yer alıyor. Pırasa yerine birinci sırada bulunan maydanozu tercih edebilirsiniz. Günde bir porsiyon pırasa yemeği ile yetişkin bir insanın günlük prebiyotik ihtiyacı önemli ölçüde karşılanıyor. Ancak eğer pırasanız yoksa bir adet muz, küçük boy soğan ya da sarımsak tüketerek de prebiyotik ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Zeytinyağlı enginar ya da mantar da pırasanın yerine yiyebileceğiniz alternatif sebze yemekleri arasında bulunuyor.