Açma ve Poğaça’nın Besin Etiketleri Olsaydı?

Sağlıksız beslenme; bağışıklık sisteminin zayıflamasına dolayısıyla hastalıklara çabuk yakalanmaya, fiziksel - mental retardasyona (zeka geriliği) ve verimliliğin azalmasına neden olmaktadır.

Sağlıklı Beslenme

Sağlığı korumak ve yaşam kalitesini arttırmak amacıyla, vücudun ihtiyacı olan besin öğelerini, uygun zamanlarda ve yeterli miktarlarda almak üzere ‘bilinçli yapılması gereken bir eylem’dir.

Sağlıksız Beslenme

bağışıklık sistemin zayıflamasına dolayısıyla hastalıklara çabuk yakalanmaya, fiziksel - mental retardasyona ve verimliliğin azalmasına neden olmaktadır.

Besin ögeleri; protein, yağ, karbonhidrat, mineral, vitamin ve su olmak üzere 6 gruptan oluşmaktadır. Açma ve poğaça gibi hamur işi besinler, temel olarak basit karbonhidratlar ve yağdan zengindir.

Bu iki besin ögesini yakından incelersek;

Basit Karbonhidratlar

Kana hızlı karışarak insülin salınımını artırırlar. Bu durum kan şekeri dalgalanmaları ve obeziteye neden olur. Basit karbonhidratlarla alınan enerji, bireyin günlük alması gereken toplam enerjinin %10’unu geçmemelidir.

Basit Karbonhidratlar (un), kompleks karbonhidratlara göre bağırsaklardan daha hızlı emilerek kan şekeri ve insülin düzeyini yükseltmektedir. Bu metabolik döngü sonucunda fazla miktarda tüketilen basit karbonhidratlar yağa dönüşerek kaslarda ve karaciğerde birikmekte ve insülin direnci, obeziteye sebep olmasının yanısıra Tip 2 Diyabet ve Kalp-Damar Hastalıkları gibi sağlık sorunlarının gelişimine zemin hazırlamaktadır.

Yağlar

Vücuttaki enerjinin fazlası yağ dokusu (adipoz doku) olarak depolandığı için önemlidir.

Doymamış Yağlar

Yağlı tohumlar, zeytin, soya gibi yoğun olarak bitkisel kaynaklı besinlerde bulunur ve oda ısısında sıvı haldedirler.

Doymuş Yağlar

Süt, et, yumurta, peynir, tavuk gibi yoğun olarak hayvansal kaynaklı besinlerde bulunan yağ türüdür. Oda ısısında katı halde bulunurlar. Dünya Sağlık Örgütü; sağlığın devamlılığı için, diyette-nasil-yer-verilmelidir">doymuş yağdan gelecek enerjinin; günlük enerjinin %7’sini geçmemesini önermektedir.

Açma, poğaça gibi hamur işlerinde kullanılan katı yağlar, kimyasal işlemler sonucunda elde edilir. Bunun için, sıvı yağlar margarin-yagi-mi-tuketilmeli">tereyağına benzer görünüm ve tat elde etmek üzere çeşitli endüstriyel işlemlerden geçirilerek, katılaştırılırlar.

İşlem Görmüş Yağların Fazla Tüketimi ile Oluşan Hastalıklar

Bu işlemlere tabi tutulan yağların fazla miktarlarda tüketilmesiyle;

Kalp Damar Hastalıkları
Diyabet
Obezite
Kanser
Kısırlık (ovulasyon baskılanması)
Karaciğer Fonksiyon Bozukluğu
Hücre Fonksiyon Bozukluğu

gibi bir çok hastalığa yol açmaktadır.

Açma ve Poğaça Besin Değerleri

Günlük enerji gereksinimi 2000 kalori olan bir birey için, 1 adet (150 gram) açma veya poğaçanın besin değeri analizleri incelendiğinde:

537 kcal enerji (Günlük gereksiniminin ¼’ü.)
32 gram yağ (Günlük önerilen yağ miktarının yarısı.)
55 gram basit karbonhidrat (Bu bireyin günlük tüketmesi önerilen azami basit karbonhidrat miktarı 50 gramdır.)
8,5 g protein (Günlük gereksiniminin yaklaşık 1/9’u.)
3,5 g lif (Günlük gereksiniminin 1/10’u.)
115.5 mg sodyum (Günlük gereksinimin %6’sı)

Yeterli ve Dengeli Beslenme için alternatif sağlıklı seçimler şu şekilde olabilir;

Tam buğday/çavdar ekmeği ve az yağlı peynir ile hazırlanmış sandviç/ tost + Söğüş sebze
Meyveli yoğurt + 6-8 tane Fındık
Kuru meyve + 2 adet tam ceviz veya 5-6 adet badem
Yağı azaltılmış süt + Meyve
Tam tahıllı grissini + Ayran
Tam tahıllı cornflakes + Yağı azaltılmış süt
Leblebi + Kefir
Yufka ile hazırlanmış sebzeli yağsız gözleme + Ayran
Yarım paket diyet bisküvi + Süt
Esmer un, yağı azaltılmış peynir ve sıvı yağla hazırlanan ev yapımı poğaça veya tuzlu kurabiye... vb.

Sağlıklı Seçimler...